a33.gr

Καθομουν ωρες μες στην πληξη μου και χαζευα,οπως το κανουν ολοι αυτοι που κουραστηκανε.Απο τα τοσα που ελπιζουν οτι ζησανε στο χλιαρο κενο του να μη σκεφτομαι καθομουνα παρατηρωντας μια αραχνη που αιωρειτο.Εκεινη κατι σκεφτοτανε φανταζομαι.Γιατι ολο ανεβαινε το σιχαμενο ιστο της εμενε ακινητη συσπωντας τις κεραιες και επειτα,ακαθεκτη ορμουσε στο κενο.Μυγα η ζωυφιο δεν περασε,οσο ειδα.Ομως η θηρα προχωρουσε διχως θηραμα.Με τη σοφια εκεινου που γνωριζει πως το ανυπαρκτο θελει δραστηρια τεχνη να το αδραξεις...

Καλημερα σε ολους!!!

Γ`ι αυτο ερωτευτηκα τα σπιτια.Και τους ανθρωπους βεβαια που μοιζουνε με σπιτια.
φορωντας πεδιλα μετοικεσιας δεν ταξιδεουνε παρα το βλεμμα των παραθυριων ρεμβαζοντας ως το απεναντι.Κλωσσανε σιωπη.Και αχνιζουνε τα σπλαχνα τους συμπονια για τον ενοικο που καταρρεει καθως τα συντηρει.Ανιδεος τα οχυρωνει απο παντου μα ελευθερογενοβολαει στις καμαρες ενα σκουληκι.Τα σπιτια ειναι καστρα.Ειναι και κυματα με τοιχους απο αφρους ειναι και αγκυρες που ας λιωνουν στο βυθο κρατησανε συνηθειες κιβωτου.Πολλα ειναι ταφοι με εισοδους καλλιμαρμαρες.Οικογενειακοι.Μολις βραδιασει αναβουν τα καντηλιασ τους και συνωθουνται αναπηρες σκιες να θυμηθουν σε οθονη σαλονιου πως ναν ο απανω κοσμος.Τα σπιτια διαθετουν μαγνητοφωνα τηλεφωνα κεραιες ενισχυτες τα συνεργα μιας προηγμενης πλεον μεταφυσικης.Κι απ` την ακρωρεια της ταρατσας στελνουμε με κατοπτρα ηλιακων στεντορεια σηματα το τελευταιο ταμ - ταμ προς το υπερπεραν.Απεξω κλιμακουνται η εντασις οδομαχιες χαιρετισμων και κλαξον λεωφορων.Εκεινα δεν γνωριζουν τιποτα.Ψευδονται ασυστολα δεν ακουσαν δεν ειδαν.Ειναι που ενδυδονται την πετρινη ακαμψια του υπηρετη ελπιζοντας μα ταυτοχρονως τρεμωντας του αφεντη τους μια πιθανη απωλεια.Πιανουν φιλια με ζωα και ποες κατοικιδιες.Κυλαει στις φλεβες τους θερμο νερο των σωληνωσεων.Εχουν καρδια και βρυχηθμο καυστηρα.
Εντουτα ξερω σχετικα. Και αρκεσανε να ερωτευτω τα σπιτια εως θανατου.Εως του δικου τους του θανατου βεβαια.Που ενω γεμιζουν τρυφεροτητα ως απανω,ΟΥΔΕΠΟΤΕ λυγιζουν η ορρωδουν.Μα οταν φθασει η ωρα κι οταν χρειαστει με κομπρεσερ στον κροταφο κι εξ επαφης σε σκονη κροτο κουρνιαχτο τελειωνουνε.Η ακεραια, σαν κυπαρισσια που εζησαν αιωνες μοναξια και αντεξαν.ενα τσεκουρι αιφνιδιου σεισμου θα τα τσακισει...

Ειναι καποιες νυχτες ματαια θλιβερες και καποιες μερες
Που αρμενιζουν μες στο χρονο σα νοθρες γαλερες
Παντα καποι ανεμοι νοτιοι δυτικοι τις κυβερνανε
και χωρις σκοπο στο πελαγος το πλατυ κυλουν και πανε
ειναι παλι κατι ωρες αδειανες βουβες και κρυες που στα κυματυα χορεουν σαν τρελες τρελες σχεδιες
και ειναι καποιοι κουρασμενοι ναυαγοι που ως να πεθανουν
οινερευονται να φτασουν σε μια γη  ΑΛΛΑ ΔΕ ΦΤΑΝΟΥΝ...

περιγράφω την πρόωρη μνημειακή αρχιτεκτονική, συζητήστε τη χρησιμότητά του στην ερμηνεία της κλίμακας και της κοινωνικοπολιτικής οργάνωσης των κοινωνιών που την δημιούργησαν, και παρουσιάστε την παραλλαγή μεταξύ των πρόσφατων συντακτών στην ερμηνεία τους του αρχείου. Μετά από να συζητήσει τη χρονολογία Ι παρούσες περιγραφές πρώτα των μνημείων περιόδου Preceramic ακολουθία, που ακολουθούνται στη χρονολογική από τα αρχικά μνημεία περιόδου που διατάζονται γεωγραφικά. Συζητώ έπειτα τα χρονολογικά και άλλα σχέδια στους τύπους και τις θέσεις μνημείων. Επόμενος συζητώ μερικούς παράγοντες των μνημείων χρήσιμων στην κατανόηση της κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης των οικοδόμων τους. Τέλος, συγκρίνω και σχολιάζω τις διαφορετικές ερμηνείες που οι σύγχρονοι συντάκτες έχουν παρουσιάσει σχετικά με τις κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις που αντιπροσωπεύονται από τη μνημειακή αρχιτεκτονική, και συζητώ τι κρύβεται κάτω από τη διαφορά στις απόψεις τους.  
Το παράκτιο Περού είναι μια μοναδική γεωγραφική περιοχή. Πάνω από 50 ποταμοί ρέουν στον Ειρηνικό από τη δυτική των Ανδεων οροσειρά, τα transecting ξηρά περιβάλλοντα ερήμων και τη διαμόρφωση των γραμμικών οάσεων. Το σχήμα 1 απεικονίζει τις σχετικές θέσεις των σημαντικών αποξηράνσεων αναφερθεισών εν τω παρόντι και επεξηγεί το γενικό σχέδιο των παράκτιων αποξηράνσεων. Οι βροχοπτώσεις στις Ανδεις είναι εμφανώς εποχιακές, εμφανιμένος το καλοκαίρι από για το Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο στις υψηλότερες ανυψώσεις και την ανατολή των Ανδεων, αλλά μόνο πολύ σπάνια στον ειρηνικό αιγιαλό. Πολλοί περιέγρασαν τις παράκτιες κοιλάδες περιβάλλονται από την άγονη έρημο, τον κρύο ειρηνικό ωκεανό και τις towering Ανδεις. Το παράκτιο Περού είναι μια μοναδική γεωγραφική περιοχή. Πάνω από 50 ποταμοί ρέουν στον Ειρηνικό από τη δυτική τωνΑνδεων οροσειρά, τα transecting ξηρά περιβάλλοντα ερήμων και τη διαμόρφωση των γραμμικών οάσεων. Το σχήμα 1 απεικονίζει τις σχετικές θέσεις των σημαντικών αποξηράνσεων αναφερθεισών εν τω παρόντι και επεξηγεί το γενικό σχέδιο των παράκτιων αποξηράνσεων. Οι βροχοπτώσεις στις Ανδεις είναι εμφανώς εποχιακές, εμφανιμένος το καλοκαίρι από για το Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο στις υψηλότερες ανυψώσεις και την ανατολή των Ανδεων, αλλά μόνο πολύ σπάνια στον ειρηνικό αιγιαλό. Πολλοί περιέγρασαν τις παράκτιες κοιλάδες περιβάλλονται από την άγονη έρημο, τον κρύο ειρηνικό ωκεανό και τις towering Ανδεις
Η αντιμετώπιση αυτού του ξηρότερου των ερήμων είναι η παγκόσμια πλουσιότερη αλιεία. Ο συνυπολογισμός των μεγάλων ποσοτήτων διαθέσιμων μικρών ψαριών κατά μήκος της περουβιανής ακτής στους καταλόγους των πόρων επιτρέπει ένα θεωρητικό επίπεδο πληθυσμών πάνω από 1 εκατομμύριο ατόμων (Feldman 1985:73). Τα ψάρια και άλλοι θαλάσσιοι πόροι παρείχαν τη βάση επιβίωσης για τους παράκτιους πληθυσμούς πριν από τη μετατόπιση στην εξαρτώμενη γεωργία άρδευσης περίπου 1800 Π.Χ. (Moseley 1975:9). Η των Ανδεων γεωργία είχε μια πρόωρη έναρξη. Το ανώτερο καταφύγιο βράχου ποταμών Santa καταθέτει την καλλιέργεια στοιχείων των φασολιών μεταξύ 8500 και 5500 Π.Χ. (Moseley 1978:509). Η γεωργία κοιτών πλημμυρών αυξήθηκε αργότερα από τα συστήματα άρδευσης. Στις παράκτιες κοιλάδες τα πρώτα στοιχεία της κοινωνικής πολυπλοκότητας εμφανίζονται περίπου 5000 έτη πριν, κοντά στο χρόνο της μετατόπισης στη σε αγροτικό επίπεδο εξαρτώμενη επιβίωση (Kornbacher 1999:294).

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ
Δύο χρονολογικά συστήματα είναι σε χρήση για το Περού.  (1962) Του Rowe αποφεύγει την εξελικτική θεωρία και καθορίζει μια περίοδο Preceramic που ακολουθείται μέχρι μια αρχική περίοδο, ενώ αυτό lumbreras (1974) συνδέεται με τις αντιληπτές εξελικτικές πολιτιστικές εποχές (Quilter 1991:391).  Το Rowe (1962) σύνδεσε τη χρονολογία του με τη γνωστή κεραμική ακολουθία στη ica κοιλάδα επειδή είχαμε την καλύτερη έναρξη προς την καθιέρωση μιας λεπτομερούς χρονολογίας των μορφών αγγειοπλαστικής εκείνης της κοιλάδας. Η αγγειοπλαστική, ο δείκτης της αρχής της αρχικής περιόδου, εμφανίζεται στη ica κοιλάδα γύρω από 1800 Π.Χ. χρονολογικό σύστημα Rowe τροποποιήθηκε από Lanning (1967) χρησιμοποιώντας έπειτα τις διαθέσιμες ημερομηνίες άνθρακα 14. Θα ακολουθήσω το ευρέως αποδεκτό πλαίσιο ροωε- Lanning, όπου η αρχική περίοδος, που χρονολογεί από 1800 Π.Χ. σε 900 Π.Χ., ακολουθεί την περίοδο Preceramic (Pozorski και Pozorski 1987α:6-8). (Εν τω παρόντι όλες Π.Χ. ημερομηνίες είναι ημερολογιακές ημερομηνίες, και όλες B.P. οι ημερομηνίες είναι οι μετρήσεις άνθρακα 14.) Μια περίοδος Preceramic βαμβακιού, που προτείνεται αργότερα από Moseley (1975:21), έχει κερδίσει την ευρεία αποδοχή (Quilter 1991:393). Το Pozorski και Pozorski (1987a: σύνδεσαν τις ημερομηνίες 2500 Π.Χ. με 1800 Π.Χ. σε αυτήν την πρόωρη περίοδο (Moseley 1992:99). Οι πρόωρες εκτάσεις οριζόντων από 900 Π.Χ. σε 200 Π.Χ.  τα μνημεία που κατασκευάζονται πριν από τον πρόωρο ορίζοντα, μια χρονική έκταση πάνω από 2000 έτη μακροχρόνια. Χωρίζω τις περιγραφές μνημείων μεταξύ του Preceramic και των αρχικών περιόδων. Η εμφάνιση της κεραμικής κατά μήκος της περουβιανής ακτής είναι συμπτωματική με τη μετατόπιση επιβίωσης στη γεωργία άρδευσης, η συνακόλουθη μετατόπιση από την ακτή στην εσωτερική θέση μνημείων, και αλλάζει και με το μέγεθος και μορφή μνημείων. Οι χρονολογικές περίοδοι επομένως παρέχουν και μια κατάλληλη και κατάλληλη γραμμή οροθεσίας για τις περιγραφές των μνημείων.  
Οι περισσότερες από τις χρονολογίες που αναπτύσσονται για τη βόρεια ακτή του Περού αναφέρονται στις συγκεκριμένες κοιλάδες ή στις παν-των νδεων χρονολογίες. Οι ημερομηνίες από τις κοιλάδες των ποταμών Moche, Chicama και Virϊ παρέχουν μια  κατά προσέγγιση ακολουθία βόρειων ακτών (Watson 1986:83). Η κεραμική βρίσκεται στη βόρεια ακτή περίπου 2100-2000 Π.Χ. και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα βαμβακιού εμφανίζονται περίπου 2500-2400 Π.Χ. (Watson 1986:83). Περιοχές ορεινών περιοχών που αποδίδονται στην αρχική περίοδο λόγω της πρώτης εμφάνισης της συστάδας αγγειοπλαστικής περίπου 1000 Π.Χ. (Pozorski και Pozorski 1987c:38). Όπως μπορεί να φανεί, οι τοπικές χρονολογίες είναι πολύ ευδιάκριτες σε αυτήν την περιοχή και η χρήση των περιφερειακών χρονολογιών θα πρόσθετε μόνο τη σύγχυση. Επομένως όλες οι αναφορές στο Preceramic και την αρχική περίοδο αναφέρονται στο Π.Χ. όριο 1800.

ΤΑ ΜΝΗΜΕΊΑ PRECERAMIC  
Παράκτιο πρόσφατο Preceramic Περού, μεταξύ περίπου 2500 και 1800 Π.Χ., χαρακτηρίζεται από, μεταξύ άλλων στοιχείων, τα μεγάλα αρχιτεκτονικά συγκροτήματα, η εμφάνιση των nonegalitarian κοινωνιών, ενέτεινε την εξημερωμένη χρήση εγκαταστάσεων, και αύξησε την ανταλλαγή μεταξύ των περιβαλλοντικών ζωνών (Quilter 1991:387). Οι εκτιμήσεις των κατοικημένων πληθυσμών στα θαλάσσια κέντρα Preceramic κυμαίνονται από 1000 έως 3000 ανθρώπους, με το γενικό πληθυσμό κατά τη διάρκεια του πρόσφατου Preceramic 30 φορές η προηγούμενη προσαρμογή κυνηγός- gatherer (burger 1992:33). Πολλή περιγραφική εργασία και η οικοδόμηση χρονολογίας παραμένουν να ολοκληρωθούν για το Preceramic (Quilter 1991:391). Στο παράκτιο Περού το κτήριο μνημείων αποδεικνύεται αρχικά περίπου 3100 Π.Χ. (Kornbacher 1999:294). Τα πρόωρα των Ανδεων εθιμοτυπικά συγκροτήματα στην τρίτη χιλιετία αποτελούν Π.Χ. τη βάση για τις πιό πρόσφατες εξελίξεις, αλλά υπάρχει λίγη συναίνεση σχετικά με την πιθανή προέλευση. Χωρίς το τοπικό προηγούμενο υπάρχει μια σχετικά ξαφνική εμφάνιση των ογκωδών μνημείων, σε έναν χρόνο που αντιστοιχεί στη σταθεροποίηση σταθμών θάλασσας περίπου 3000 Π.Χ. (Moseley 1985:35).  
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση των πρόωρων εταιρικών κατασκευών υπήρξε μεταξύ του Chicama και των κοιλάδων Rimac (Moseley 1978:510). Η εταιρική οικοδόμηση εργασίας ορίζεται ως ένα κτήριο ή ένα αρχιτεκτονικό χαρακτηριστικό γνώρισμα που θεωρείται το προϊόν ενός οργανωμένου εργατικού δυναμικού μεγαλύτερου από διάφορες πυρηνικές οικογένειες (Moseley και Willey 1973:459). Το ποσό εταιρικής δομής εργασίας σε Aspero προτείνει τις αρχές μιας σύνθετης, nonegalitarian κοινωνίας (Moseley και Willey 1973:453).  Η περιοχή Aspero, στην αποξήρανση Supe κοντά στην ειρηνική ακτή με το κοντινό καλλιεργήσιμο έδαφος νερών της πλημμύρας, αντιπροσωπεύει μια από τις πιό πρόωρες μνημειακές κατασκευές περιόδου Preceramic (Feldman 1987:10 burger 1992:230) και μια από τις μεγαλύτερες τακτοποιήσεις περιόδου Preceramic στο Περού (Feldman 1985:71).  
Η περιοχή Aspero έχει 150.000 έως 200.000 κυβικούς μετρητές των πολιτιστικών καταθέσεων (Feldman 1985:73). Κάλυψε 13,2 εκτάρια και είχε 6 περικομμένες πυραμίδες μεταξύ των 17 αναχωμάτων. Ο μεγαλύτερος, αποκαλούμενος Huaca de Los Idolos, που μετρήθηκε 40 μ από 30 μ από 10,7 μ υψηλά και ολοκληρώθηκε με τα δωμάτια και τα δικαστήρια συνόδου κορυφής (σχήμα 2) (Feldman 1985:73 Fung Pineda 1988:79 Kornbacher 1999:292 Moseley 1978:510). Το αυξημένο χαρακτηριστικό γνώρισμα πλατφορμών διαμόρφωσε και χρωμάτισε τον άργιλο friezes.  Cobble και ο βασάλτης στοιχείων αναχωμάτων εμποδίζουν την τεκτονική και την κατασκευή πλίθας. Αποτελούνται από τις διαδοχικές φάσεις τα δωμάτια, που χτίζονται από προοδευτικό infilling των δωματίων. Οι εξωτερικοί τοίχοι πλατφορμών είναι μεγάλων, γωνιακών βασαλτικών βράχων που τίθενται στο κονίαμα πλίθας μια ομαλή εξωτερική επιφάνεια που ντύνεται με με το ασβεστοκονίαμα και που χρωματίζεται περιστασιακά (Feldman 1985:73 Fung Pineda 1988:79 Moseley και Willey 1973:459).  Huaca de Los Sacrificios είναι παρόμοιο στο μέγεθος με Huaca de Los Idolos, έχει τα δωμάτια άνω των 10 μ τετραγωνικών, και έχει τους τοίχους πετρών άνω των 1 μ πυκνά και 2,5 μ υψηλά, με τις πέτρες σχεδόν 1 τετράγωνο μ στον όγκο (Feldman 1985:84).  Η περιοχή Aspero παρήγαγε την πιό πρόωρη ημερομηνία όλων των πρόωρων δομών οριζόντων (Moseley και Willey 1973:465). Η χρονολόγηση είναι διαθέσιμη για τα δύο μεγαλύτερα αναχώματα πλατφορμών. Η Huaca de Los Idolos έκταση μετρήσεων άνθρακα 14 από 4900 ± 160 B.P. σε 3970 ± 145 B.P. Εκείνοι από Huaca de Los Sacrificios την έκταση από 4260 ± 150 B.P. σε 3950 ± 150 B.P. Οι τελευταίες φάσεις κατασκευών σε Aspero χρονολογούνται μεταξύ σε 4360 ± 175 B.P. και 3950 ± 150 B.P. (Feldman 1985:71). Δείτε τους πίνακες 1 και 2 (κατωτέρω) για μια πλήρη λίστα οι μετρήσεις άνθρακα 14 για τις περιοχές που συζητήθηκαν εν τω παρόντι, τις πηγές τους και ένα συγκριτικό διάγραμμα των χρονικών εκτάσεων των μετρήσεων για τις συγκεκριμένες περιοχές.  
Μεταξύ της άλλης πιό πρόωρης πέτρας τα κτήρια είναι μάνικα τ Rνo Seco και Bandurria (Fung Pineda 1988:79).  Bandurria, μια περιοχή περιόδου Preceramic κοντά στην ακτή του ποταμού Huaura έχει το ανάχωμα πυραμίδων (Fung Pineda 1988:79). Η διαθέσιμη έκταση ημερομηνιών Bandurria από 4530 ± 80 B.P. σε 4300 ± 90 B.P. (Fung Pineda 1988:95). Το Rνo Seco είναι κοντά στην ειρηνική ωκεάνια ακτή και τον ποταμό Chancay. Οι κατασκευές περιόδου Preceramic περιλαμβάνουν εκεί πέντε ή έξι αναχώματα πυραμίδων που χτίζονται με τη διαδοχική πλήρωση δωματίων, με δύο αναχώματα που μετρούν 10 μ σε 15 μ στη διάμετρο  από 3 μ στο ύψος (Fung Pineda 1988:77 Moseley και Willey 1973:465).  
Το Huaca Prieta στην κοιλάδα ποταμών Chicama είναι ένα χωριό ακτών Preceramic που χρονολογεί από 4380 ± 270 B.P., με τέσσερις ημερομηνίες που εκτείνονται σε 4044 ± 300 B.P. (ψηρδ et Al 1985:53 Kornbacher 1999:293). Το μνημείο είναι ένα προσαυξητικό ανάχωμα 150 μ από 125 μ από 12 μ υψηλά, χτισμένος με στρογγυλευμένα cobbles (Kornbacher 1999:293).  
Η πιό στενή ομοιότητα και η μέγιστη συνοχή  Το Huaca Prieta στην κοιλάδα ποταμών Chicama είναι ένα χωριό ακτών Preceramic που χρονολογεί από 4380 ± 270 B.P., με τέσσερις ημερομηνίες που εκτείνονται σε 4044 ± 300 B.P. (ψηρδ et Al 1985:53 Kornbacher 1999:293). Το μνημείο είναι ένα προσαυξητικό ανάχωμα 150 μ από 125 μ από 12 μ υψηλά, χτισμένος με στρογγυλευμένα cobbles (Kornbacher 1999:293).  
Η πιό στενή ομοιότητα και η μέγιστη συνοχή με την περιοχή Aspero φαίνονται σε Las Haldas (Moseley και Willey 1973:465).  Το Las Haldas βρίσκεται στην ακτή, 100 μ από ειρηνικό τον ωκεάνιο και 20 χλμ νότια των εκβολών ποταμού Casma (Matsuzama 1978, Pozorski και Pozorski 1987b:16). Η περιοχή είχε τις διαδοχικές περιόδους επαγγέλματος, όπως αποδεικνύονται από τα μέτρα άνθρακα 14 που εκτείνονται από 3960 ± 80 B.P. σε 2360 ± 90 B.P. (Pozorski και Pozorski 1987b:10 Watson 1986:98). Το Engel καθόρισε ότι η αρχική εταιρική κατασκευή περιόδου χρονολογεί σε 3800 ± 80 B.P. (Grieder 1975:99).  
Cerro Sechνn, κοντά στον ποταμό Casma, είχε επίσης τη διαδοχική διεύρυνση afte ρ επαγγέλματος και μνημείων η περίοδος Preceramic. Η mural τέχνη, τα χρωματισμένα felines, και άλλη πολύχρωμη ζωγραφική στη γλυπτική ανακούφισης ασβεστοκονιάματος αργίλου συνδέονται με την πιό πρόωρη κατασκευή, ένα περίπου τετράγωνο 34 μ και μια υψηλή, τριπλός-περπατημένη πλατφόρμα 4,5 μ (Fuchs 1997:146 Samaniego et Al 1985:173176). Η ισοπέδωση κοντά στο μνημείο έχει χρονολογηθεί σε 3820 ± 50 B.P. (Fuchs 1997:158).   Η EL Paraνso, τοποθετημένος 2 χλμ εσωτερικός από το στόμα του chillσn  ποταμού και δίπλα στο έδαφος καλλιέργειας κοιτών πλημμυρών, ήταν η μεγαλύτερη των μνημείων περιόδου Preceramic, και, τρεις φορές σε μεγαλύτερο από οποιοιδήποτε από τους συγχρόνους της, ήταν μιά φορά η μεγαλύτερη έκφραση της επένδυσης οργάνωσης και εργασίας την σε όλη Νότια Αμερική (Moseley 1978:512). Έκταση ημερομηνιών άνθρακα 14 από 3790 ± 100 B.P. Σε 3020 ± 60 B.P. (Quilter 1985:281). Η περιοχή αποτελείται από δέκα τρία ή δεκατέσσερα αναχώματα που χωρίζονται κατά διαστήματα πέρα από μια περιοχή 60 εκταρίων με μια πυρηνική ομάδα επτά αναχωμάτων (Fung Pineda 1988:72). Η πυρηνική ομάδα διαμορφώνει μια κατά προσέγγιση u-morfi' με τα μεγαλύτερα αναχώματα στα όπλα που πλαισιώνουν ένα plaza (Moseley 1985:46, Fung Pineda 1988:72). Αυτές οι δύο μεγαλύτερες δομές είναι παράλληλες, 400 μ στο μήκος και 180 μ χώρια, προτείνοντας ένα προαύλιο/το plaza 7,2 εκταρίων (Quilter 1985:281). Αν και το κεντρικό μνημείο δεν είναι το μεγαλύτερο, αυτή η σε σχήμα υ μορφή μπορεί να είναι το πρωτότυπο των πιό πρόσφατων σε σχήμα υ αρχικών συγκροτημάτων περιόδου (σχήμα 3) (burger 1992:61 Quilter 1985:281).  Από τα σε σχήμα υ συγκροτήματα EL Paraνso είναι το πιό στενό στη θάλασσα (Moseley 1985:46).  Η EL Paraνs ο θεωρείται κατοικημένο συγκρότημα τα δύο μεγάλα αναχώματα χρησιμοποιήθηκαν για την κατοικία. Μοιάζει με την πιό πρόσφατη κατοικημένη αρχιτεκτονική, και κανένα χειροποίητο αντικείμενο ανώμαλο στην εσωτερική χρήση δεν είναι γνωστό (Moseley και Willey 1973:464 Ουίλιαμς 1980:101). Η αρχιτεκτονική περιλαμβάνει τα δικαστήρια και τα δωμάτια που διασυνδέονται από τους διαδρόμους (Moseley 1978:512). Συγχρόνως η περιοχή φανερώνει έναν υψηλό βαθμό προγραμματισμού και είναι ομοιόμορφα προσανατολισμένη ανατολή 25° του Βορρά, κάθετη στη B.C ανατολή solstice 1500, όπως είναι η περιοχή Piedra Parada, τοποθετημένος δύο μίλια εσωτερικός από Aspero (Quilter 1991:417).  Οι ένας-μετρητής-παχιοί τοίχοι πετρών EL Paraνso επικονιάστηκαν με τον άργιλο.  Η πέτρα εξορύχθηκε από τους κοντινούς λόφους και τακτοποιήθηκε κατά προσέγγιση (Quilter 1991:401). Η πλήρωση και το superposition στα προηγούμενα κατασκευάσματα εμφανίστηκαν. Κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου της μνημειακής τεκτονικής, τα αναχώματα υπερβαίνουν 100.000 τόνους σε ακαθάριστο βάρος (Moseley 1985:46).  
Το Λα Φλώριδα Huaca ήταν χτισμένος νότος της EL Paraνso στην κοντινή κοιλάδα Rimac, ενδεχομένως από την ίδια εταιρική οργάνωση (Moseley 1978:515).  Με τις ημερομηνίες από 3680 ± 85 B.P. Σε 3645 ± 120 B.P., αρχικές ημερομηνίες κατασκευής Λα Φλώριδας πολύ πριν από άλλα σε σχήμα υ αναχώματα ενσωμάτωσε την περιοχή, με την αρχική κατασκευή πριν από 2150 Π.Χ. και την εγκατάλειψη από 1750 Π.Χ. (Patterson 1985:65). Το μήκος του επαγγέλματος προτεινόμενο είναι 300-400 έτη, μια σχετικά μικρή χρονική περίοδος έναντι άλλων περιοχών (Quilter 1985:294). Το Λα Φλώριδα Huaca, σε 250 μ ευρέως από 50-60 μ βαθιά από 30 μ ψηλά, ήταν επίσης το μεγαλύτερο μνημείο του χρόνου του, δυσανάλογα μεγάλο έναντι των συγχρόνων. Το ανάχωμα χτίστηκε στη σειρά, poy τα προγενέστερα στάδια (Patterson 1985:59). Τα χαμηλά όπλα επεκτείνονται από τα φτερά για περίπου 500 μ., που πλαισιώνουν ένα μεγάλο plaza που θα μπορούσε να έχει κρατήσει 100.000 ανθρώπους (Fung Pineda 1988:90). Η κύρια πλατφόρμα έχει ένα βυθισμένο αίθριο που αντιμετωπίζει το plaza. Ο όγκος Λα Φλώριδας υπερβαίνει το cu μ ενός εκατομμυρίου (Patterson 1985:59). Οι τοίχοι πετρών επί του τόπου καλύφθηκαν με το ασβεστοκονίαμα αργίλου και χρωμάτισαν κίτρινος και κόκκινος (Quilter 1985:283).  ΤΑ ΑΡΧΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΥ  
Τα αρχικά σύνορα περιόδου βρίσκονται στα βόρεια της λαμψαυεquε-Λα Leche αποξήρανσης, το βόρειο όριο του πολιτισμού Cupisnique και των κοινωνιών που συμμετέχουν στη μεγάλης κλίμακας αρχιτεκτονική. Ο ποταμός Λα Leche είναι ο πιό βορειότατος των παράκτιων αποξηράνσεων που έχει ένα κέντρο με τη μνημειακή αρχιτεκτονική (Shimada 1981:406).  Δεν υπάρχουν κανένα στοιχείο του αρχικού νότου αρχιτεκτονικής περιόδου μνημειακού της κοιλάδας Lurνn.  Η ύπαρξη των πρόωρων αρχικών περιοχών αναχωμάτων περιόδου εσωτερικών που μοιράζονται τα σχέδια της δομής και τη μορφή σημαντικών αναχωμάτων σε ουσιαστικά όλη τη βόρεια ακτή στις κεντρικές κοιλάδες ακτών προτείνει μια γρήγορη και διαδεδομένη αλλαγή στο σχέδιο επιβίωσης στη γεωργία άρδευσης, ακριβώς ως άλλες καινοτομίες, όπως στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και η κεραμική, είχε διαδώσει γρήγορα κατά μήκος της ακτής (Θ*ς. Pozorski 1987:28). Τουλάχιστον 30 αρχικές περιοχές περιόδου περιλαμβάνουν την αληθινά μνημειακή αρχιτεκτονική (Kornbacher 1999:294), ένας μεγαλύτερος αριθμός από θα συζητηθεί λεπτομερώς εν τω παρόντι. Θα περιγράψω και θα συζητήσω το σημαντικότερο αυτών των περιοχών και εκείνοι οι πιό σχετικόσι με τις αναλύσεις που ακολουθούν, στη σειρά με πιό βορειότατο τον πρώτο.  
Purulιn, στην κοιλάδα ποταμών Zaρa σε 300 εκτάρια με 15 αναχώματα, είναι η μεγαλύτερη γνωστή αρχική περιοχή περιόδου στη βόρεια ακτή, από το Λα Leche στην κοιλάδα ποταμών SAN TA.  Οι πλατφόρμες πετρών του Purulιn έχουν βυθίσει τα δικαστήρια στη σύνοδο κορυφής και τις μεγάλες, σκάλες παρεμβολών που οδηγούν στα ορθογώνια προαύλια, και τα πλευρικά κτήρια.  Η περιοχή χρονολογεί σε περίπου 3120 ± 80 B.P. (burger 1992:231). Στην κοιλάδα ποταμών Jequetepeque μεγαλύτερος ο σύνθετος, Limoncarro, έχει ένα σε σχήμα υ ανάχωμα με τρεις-τοποθετημένη στη σειρά κεντρική πλατφόρμα 5 μ υψηλό, δύο πλευρικά αναχώματα, 500 μ από το plaza 500 μ, και διακοσμήσεις γλυπτών πλίθας.  
Μια σημαντική συγκέντρωση των αρχικών μνημείων περιόδου βόρειων ακτών εμφανίζεται στην αποξήρανση ποταμών Moche σε Caballo Muerto. Το Huaca κάνει το Los Reyes είναι το μεγαλύτερο και καλύτερα συντηρημένος οκτώ συγκροτημάτων αναχωμάτων στην ομάδα 2 τετράγωνη χλμ (Fung Pineda 1988:89), και αποτελείται από δύο παρακείμενα αναχώματα που καλύπτουν 230 το μ από 240 μ. Τα αναχώματα περιέλαβαν τελικά τα παράλληλα φτερά που εσωκλείουν τρεις πλευρές μιας περιοχής plaza (Τ. Pozorski 1980:100101).  Huaca de Los Reyes διακρίνεται στο Caballo Muerto σύνθετο από τα πολυάριθμα friezes που αντιμετωπίζουν το plaza του (Τ. Pozorski 1980:104). Η κατασκευή χρονολογεί μεταξύ σε 1400 και 1500 Π.Χ. (Watson 1986:84). Η περιοχή έχει παραγάγει τις μετρήσεις άνθρακα 14 χρονολογώντας από 3680 ± 80 B.P. σε 2800 ± 60 B.P. (burger 1992:231).  
Cerro Blanco, που βρίσκεται 18 χλμ από τις εκβολές ποταμού Nepeρa, αποτελείται από ένα ασυμμετρικό σε σχήμα υ σχέδιο με ένα tral ανάχωμα 200 μ CEN από 190 μ στο βαθμό από 15 μ υψηλά. Η ανώτερη πλατφόρμα μετρά 120 μ από 95 μ (Bischof 1997:205207). Ο περαιτέρω νότος ο Santa ποταμός, το μεγαλύτερο παράκτιο ρεύμα, διαπερνά την οροσειρά Negra, μια από τις λίγες παράκτιες αποξηράνσεις στο transect η δυτική σειρά των νδεων.  Το Λα Galgada είναι τοποθετημένο κατά μήκος του παραπόταμύ ποταμού Tablachaca σε 1000 μ στην ανύψωση και 40 χλμ εσωτερικός, σε ένα μεσαίο σημείο μεταξύ του ειρηνικού ωκεανού και της αποξήρανσης Maraρon της λεκάνης της Αμαζώνας.  Το Λα Galgada έχει δώδεκα βαθμολογημένες μετρήσεις άνθρακα 14 μεταξύ 4110 ± 50 B.P. και 3130 ± 80 B.P. (Grieder και Mendoza 1885:93). Η κατασκευή περιέλαβε ένα terraced ανάχωμα πλατφορμών με τις στρογγυλευμένες γωνίες που αντιμετωπίστηκαν από ένα κυκλικό προαύλιο.  

Η κοιλάδα Casma περιέχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση της περιόδου Preceramic, της αρχικής περιόδου και των πρόωρων περιοχών οριζόντων κατά μήκος της περουβιανής ακτής (Pozorski και Pozorski 1987b:2).  Ο μεγαλύτερος των περιοχών κοιλάδων Casma είναι Sechνn Alto (αριθμός 4).  Με ένα σε σχήμα υ σχέδιο μνημείων που καλύπτει περίπου 200 εκτάρια, είναι μια από τις μεγαλύτερες κατασκευές που χτίζονται πάντα σε Prehispanic Αμερική (burger 1992:77). Πέντε plazas επεκτείνουν 1,4 χλμ από το κεντρικό ανάχωμα, τρία με τα κεντρικά βυθισμένα δικαστήρια, ένα από τα οποία είναι περίπου 80 μ στη διάμετρο (Fung Pineda 1988:87). Το κύριο ανάχωμα είναι 44 μ υψηλά από 300 μ από 250 μ., κάνοντας το τη μεγαλύτερη ενιαία κατασκευή στο νέο κόσμο κατά τη διάρκεια της δεύτερης χιλιετίας Π.Χ. (burger 1992:80). Το ανάχωμα βρέθηκε αντιμέτωπο με τους φραγμούς γρανίτη, μερικοί που ζυγίζουν πάνω από 2 τόνους.  Το μεγάλο μέγεθοσ Alto "s Sechνn μπορεί να αντιπροσωπεύσει μια έκταση 1000 ετών της οικοδόμησης (burger 1992:82).  



Οι κοντινές Moxeke-Pampa de λας Llamas σύνθετες καλύψεις περίπου 220 εκτάρια με δύο σημαντικά αναχώματα πλατφορμών και να επεμβει terraced plazas στη μακροχρόνια χλμ κεντρική γραμμή της περιοχής 1,1 (Pozorski και Pozorski 1987b:31). Το ανάχωμα Moxeke μετρά 170 μ από 160 μ από 30 μ., είναι τοποθετημένο στη σειρά με τις στρογγυλευμένες γωνίες, έχει διάφορα πεζούλια και ένα κεντρικό αίθριο (Pozorski και Pozorski 1987b:33). Τελικό που επανοικοδομεί τους χρησιμοποιημένους ογκώδεις φραγμούς πετρών, συμπεριλαμβανομένων των προσεκτικά διαμορφωμένων και γυαλισμένων τετραγωνικών λίθων. Ο μπροστινός τοίχος έχει τις τεράστιες θέσεις με το υψηλό γλυπτό ανακούφισης. Το Huaca Α, στο βορειοανατολικό τέλος των plazas, μετρά περίπου 135 μ από 120 μ από 12 μ και είναι ελαφρώς rhomboid στη μορφή. Αυτή η τοποθετημένη στη σειρά πλατφόρμα καλύπτεται symmetrically από τις αίθουσες. Ο τεράστιος, άργιλος χαμηλός-ανακούφισης friezes των felines διακοσμεί την είσοδο οικοδόμησης. Το ανάχωμα αντιμετωπίζεται στην κεντρική γραμμή από ένα βυθισμένο plaza και μια πλατφόρμα πετρών με ένα κυκλικό δικαστήριο πετρών (Pozorski και Pozorski 1987b:33).  
Cerro Sechνn ο σύνθετος που καλύπτεται 5 εκτάρια. Η αρχική αναδημιουργία περιόδου της πυραμίδας μετρά περίπου 53 μ  σε κάθε πλευρά. Βρέθηκε αντιμέτωπο με έναν διατηρώντας τοίχο γρανίτη 4,15 μ υψηλό (Samaniego et Al 1985:166) που επιδεικνύει 400 γλυπτά, περισσότερη γλυπτική πετρών απ'ό,τι επί οποιουδήποτε άλλουδήποτε αρχικού τόπου περιόδου. Η αναδημιουργία και η αντιμετώπιση πετρών ολοκληρώθηκαν και επισκευασμένος πριν από 3500 ± 55 B.P. και σε χρήση μέχρι 3240 ± 20 B.P. σύμφωνα με τις διαθέσιμες μετρήσεις άνθρακα 14, κατόπιν ανακατέλαβαν αρκετοί αιώνες αργότερα (Fuchs 1997:158159).  
Το Huerequeque στηρίχτηκε κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου στις βόρειες όχθεις του ποταμού Sechνn, και εγκαταλείφθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης αρχικής περιόδου. Η κατασκευή Bajo Sechνn ακολουθεί Huerequeque. Η κύρια δομή Bajo Sechνn μετρά 150 μ από 110 μ από 16 ψηλά, είναι συμμετρική κατά μήκος του κεντρικού άξονα, και είναι προσανατολισμένη όπως Sechνn Alto και ταuκαθχη- Konkαn, ακόμα ένα κοντινό συγκρότημα. Ταuκαθχη- Konkαn, είναι παρόμοιος με Sechνn Alto, με ένα κεντρικό ανάχωμα, plazas και βυθισμένο δικαστήριο στη γραμμική ρύθμιση (Θ*ς. Pozorski 1987:22). Το Las Haldas, στην ειρηνική ακτή, μόνο 20 χλμ νότια του ποταμού Casma, έχει επίσης την πρόσφατη αρχική σε σχήμα υ κατασκευή περιόδου παρόμοια με Sechνn Alto, αλλά μικρότερος στην κλίμακα (burger 1992). Η κεντρική περιοχή της εξουσιάζεται από μια μεγάλη περιοχή αναχωμάτων και plaza που πλαισιώνεται από τα μικρότερα, ουσιαστικά αναχώματα (Pozorski και Pozorski 1987b:16). Η μεγάλη συγκέντρωση των αρχικών μνημείων Casma περιόδου (το σχήμα 5) βρίσκεται στη χαμηλότερη κοιλάδα όπου η αλλούβια πεδιάδα διευρύνει και το μεγαλύτερο μέρος του καλού, αρδεύσιμου εδάφους βρίσκεται (burger 1992:85).  Στην κοιλάδα δύο ποταμών Pativilca τα μεγάλα σε σχήμα υ συγκροτήματα τοποθετούνται, Estaciσn και Σαν Χοσέ, 100 μ από το ανάχωμα 100 μ με ένα κυκλικό plaza 50 μ (Feldman 1985:84).  
Η κοιλάδα ποταμών Supe περιέχει 36 βυθισμένα δικαστήρια επί 30 τόπων, τέντωμα 40 χλμ εσωτερικό από την ακτή (Fung Pineda 1988:81). Σύμφωνα με τον Ουίλιαμς (1985:235), στην αποξήρανση Supe υπάρχουν τουλάχιστον 30 περιοχές με τους συνδυασμούς πυραμίδων και κυκλικών δικαστηρίων, με το βυθισμένο χαρακτηριστικό γνώρισμα που γίνεται σημαντικότερο σχετικά με το ανάχωμα κατά τη διάρκεια του χρόνου και που αυξάνεται στο σχετικό μέγεθος.  Το Chupacigarro Centro, ένα επιμηκυμένο, ορθογώνιο ανάχωμα 175 μ μακροχρόνιο και 20 μ πλατφορμών υψηλά και που αντιμετωπίζονται από ένα βυθισμένο κυκλικό δικαστήριο, είναι η μεγαλύτερη εταιρική έκφραση στις κοιλάδες Supe, Pativilca και του Φορταλέζα (Moseley 1978:516).  
Στην κοιλάδα ποταμών Huaura Huaura είναι μεγαλύτερο σε σχήμα υ το σύνθετο και ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια αυτού του ύφους στο βαθμό, με ένα plaza 27 εκταρίων. Μικρότερος σε σχήμα υ ο σύνθετος Huayabal είναι ένα αντίγραφο Huaura με ένα plaza 6 εκταρίων (Ουίλιαμς 1980:98107). Στον ποταμό Chancay η κοιλάδα SAN Jacinto, μεγαλύτερος κεντρικός σε σχήμα υ ο σύνθετος ακτών, έχει 500 μ ευρέως από το μακρύ plaza 600 μ. Μέχρι δύο εκατομμύριο κυβικοί μετρητές του χώματος κινήθηκαν για να ισοπεδώσουν ακριβώς το plaza 30 εκταρίων, με μια μέση αλλαγή επιπέδων περίπου 6 μ (Ουίλιαμς 1980:101107). Πέντε σε σχήμα υ δομές που βρίσκονται μέσα σε μια ακτίνα 2,5 χλμ του αναχώματος SAN Jacinto μοιράζονται έναν κοινό προσανατολισμό και ένα παρόμοιο σχέδιο (Ουίλιαμς 1985:232). Επίσης στην κοιλάδα Chancay, το Miraflores σύνθετο έχει ένα plaza 20 εκταρίων.  
Το termina ποταμών chillσn και Rimacte στην ίδια παράκτια πεδιάδα, η περιοχή της σύγχρονης ημέρας Λίμα. Εδώ Garagay καθιερώθηκε αφότου εγκαταλείφθηκε το Λα Φλώριδα. Οι μετρήσεις άνθρακα 14 του Garagay κυμαίνονται από 3340 ± 70 B.P. Σε 2730 ± 70 B.P. (burger 1992:232). Η επιζούσα μερίδα της περιοχής καλύπτει 16 εκτάρια, συμπεριλαμβανομένου του κεντρικού plaza 9 εκταρίων (Fung Pineda 1988:90). Το Garagay είναι μια περπατημένη, επίπεδος-ολοκληρωμένη πυραμίδα με το επικονιασμένο εξωτερικό πετρών, 385 μ ευρέως από 155 μ από 23 μ υψηλά, με ένα μικρό κυκλικό δικαστήριο μπροστά από την πυραμίδα και τα πλευρικά αναχώματα. Ένα αίθριο τέθηκε στη σύνοδο κορυφής. Η προτελευταία φάση κατασκευάσματος, ο μέσος ναός, είχε ένα αίθριο 24 μ τετραγωνικό, με 1,6 υψηλούς, κλιμένους τοίχους μ (Fung Pineda 1988:91). Τα κτήρια Συνόδων Κορυφής με το στολισμό αργίλου frieze ξεθάφθηκαν και για τις προτελευταίες και τελικές φάσεις οικοδόμησης (burger και σαλαζαρ-ψuργερ 1998:32).  
Κατά μήκος του Lurνn ποταμού έξι τα σε σχήμα υ συγκροτήματα είναι γνωστά (burger και σαλαζαρ-ψuργερ 1998:31). Το Mina Perdida, κατά πολύ ο μεγαλύτερος σε 30 εκτάρια, των οποίων το μισό καλύπτεται από την αρχιτεκτονική, εξουσιάζεται με την πλατφόρμα σεντ ral ανερχόμενος σε 23 μ (Ουίλιαμς 1980:103, burger και burger 1998:33). Η κύρια πυραμίδα είναι terraced και έχει ένα ογκώδες κεντρικό κλιμακοστάσιο που αντιμετωπίζει ένα plaza 8 εκταρίων. Τυποποιημένος σε σχήμα υ ο σύνθετος έχει τα όπλα 80 μ που ξεπερνιέται πολύ από τις δομές και τα βυθισμένα κυκλικά plazas (burger και burger 1998:33 Quilter 1991:425).Οι μετρήσεις άνθρακα 14 Mina Perdida κυμαίνονται από 3820 ± 100 B.P. ως 2870 ± 90 B.P. (burger και burger 1998:33).  
Σε Cardal πέντε κατασκευές είναι άνθρακας 14 που χρονολογείται από 3120 ± 90 B.P. σε 2690 ± 90 B.P. (burger και σαλαζαρ-ψuργερ 1991:277). Οκτώ ημι-υπόγεια, επικονιασμένα και χρωματισμένα κυκλικά δικαστήρια χτυπούν το συγκρότημα (Ουίλιαμς 1980:107). Το αίθριο στη σύνοδο κορυφής αναχωμάτων δεν είναι ορατό από το plaza 3 εκταρίων, αν και η ρηχή προσγείωση που διακοσμείται με τα πολύχρωμα γλυπτά ανακούφισης είναι ορατή (burger και σαλαζαρ-ψuργερ 1998:32). Το συγκρότημα είναι τυποποιημένο ένα σε σχήμα υ, ενώ παράτυπα τα όπλα γεμίζουν με τα βυθισμένα κυκλικά plazas (Quilter 1991:425). Το Manchay Bajo είναι μόνο ελαφρώς μεγαλύτερο από Carda λ. Αυτά τα τρία συγκροτήματα κοιλάδων Lurνn είναι μόνο μερικά χιλιόμετρα χώρια (Ουίλιαμς 1980:105).  
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ  
Διάφορα σχέδια που συσχετίζουν τη θέση και τη χρονολογία μνημείων είναι προφανή. Οι περιοχές περιόδου Preceramic όπως Aspero, Rνo Seco, Huaca Prieta, Las Haldas, Tortugas και salinas de Chao είναι τοποθετημένο nea ρ ο ειρηνικός ωκεανός. Το Moseley (1975:47) έχει δείξει ότι η θέση περιοχών είναι ένας δείκτης των σχεδίων επιβίωσης και ότι το παράκτιο σχέδιο επιβίωσης περιόδου Preceramic υπογράμμισε τους θαλάσσιους πόρους. Οι αρχικές πλατφόρμες περιόδου βρίσκονται μακρυά από το ΝΕshoreli και είναι μεγαλύτερες από τους προκατόχους τους (Moseley και Willey 1973:465). Η εσωτερική μετατόπιση στις πρόωρες αρχικές περιοχές περιόδου, όπως Mina Perdida, Λα Φλώριδα και cerro Sechνn, απεικονίζει τη μετατόπιση από θαλάσσια στη γεωργική επιβίωση άρδευσης. Το στατικό esidence ρ και οι εταιρικές πρακτικές εργασίας κατά τη διάρκεια της περιόδου Preceramic μπορεί να προ-είχαν προσαρμόσει τις παράκτιες κοινότητες για τα κοινοτικά προγράμματα άρδευσης και κατασκευής κλίμακας, που επιτρέπουν την ευκολότερη προσαρμογή στην εντατική γεωργία (Moseley και Willey 1973:466). Η πλούσια αλιεία θα μπορούσε εύκολα να έχει υποστηρίξει την άνοδο στον πληθυσμό που φάνηκε πριν από τη μετατόπιση στην επιβίωση γεωργίας άρδευσης περίπου 1800 Π.Χ. (Moseley 1975).  
Η EL Paraνso αντιπροσωπεύει ένα μεσαίο σημείο στο στάδιο της εσωτερικής μετατόπισης πληθυσμών (Quilter 1985:282). Η πιό πρόωρη σε σχήμα υ πυραμίδα σύνθετη αντιπροσωπεύεται από την EL Paraνso. Τα αρχικά συγκροτήματα μνημείων περιόδου έχουν μια χαρακτηριστική μορφή, με τα αναχώματα που εσωκλείουν ένα plaza σε τρεις πλευρές. Ενώ γίνεται κατανοητό ότι το σε σχήμα υ σχεδιάγραμμα είναι διαπρεπές κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου, τα περισσότερα παραδείγματα παραμένουν ότι και επομένως η χρονολόγηση δεν γίνεται κατανοητή σαφώς, παρακωλύοντας τον ακριβή καθορισμό του ολόκληρου φαινομένου (Fung Pineda 1988:85). Η γνωστή χρονολογία προτείνει ότι τα σε σχήμα υ συγκροτήματα άρχισαν στη chillσn κοιλάδα και διέδωσαν στις κοιλάδες των ποταμών Lurνn, Chancay και Rimac, έπειτα στο Βορρά (Ουίλιαμς 1985:233), με τις πιό πρόωρες περιοχές στο Lurνn, το Rimac, και chillσn τις κοιλάδες.  
Το σε σχήμα υ σχέδιο έχει μια μεγάλη επέκταση στις νδεις εάν καθορίζει απλά ως διάστημα που εσωκλείεται σε τρεις πλευρές από τα αναχώματα (Ουίλιαμς 1980:97). Ενώ κανένα από τα σε σχήμα υ συγκροτήματα δεν είναι ίδιο, εμμένουν στη γενική μορφή με τις παραλλαγές, και οι υποκατηγορίες μοιράζονται από διάφορες κοιλάδες και έχουν τις χρονολογικές αλληλογραφίες. Τρεις παράκτιες παραδόσεις προέκυψαν utilizing το γενικό σε σχήμα υ σχεδιάγραμμα. Η βόρεια ακτή αντιπροσωπεύεται από το Caballo Muerto σύνθετο και στην κοιλάδα Moche, η δεύτερη, στη north-central ακτή, εξηγείται από Sechνn Alto (το σχήμα 4) και Las Haldas στο Casma, και το τρίτο, αυτή της κεντρικής ακτής, ακολουθούν το πρότυπο του Λα Φλώριδα, Mina Perdida και Garagay και επεκτείνονται από το Huaura στους ποταμούς Lurνn (Fung Pineda 1988:86). Θα τον αναφέρω στο πρωτότυπο Huaura στην παράδοση Lurνn ως κεντρικό σύνθετο ακτών σε σχήμα υ και γραφέα de πρίν συζητώ την παραλλαγή από την πρωτότυπη μορφή που φαίνεται στις άλλες δύο παραδόσεις.Αυτές οι τρεις αρχιτεκτονικές παραδόσεις μπορούν επίσης να αντιστοιχούν στις σφαίρες της πολιτιστικής αλληλεπίδρασης, αν και επικαλύπτοντας.  
Τα κεντρικά σε σχήμα υ συγκροτήματα ακτών αποτελούνται από ένα κεντρικό ανάχωμα πυραμίδων που πλαισιώνεται από τα δευτεροβάθμια αναχώματα πλατφορμών στα δύο όπλα του u, που πλαισιώνουν ένα plaza (σχήμα 3). Η κεντρική πυραμίδα αποτελείται από πυρήνα και ένα ή δύο ασυμμετρικά δευτερεύοντα όπλα του μικρότερων βάθους και της ανύψωσης (Ουίλιαμς 1980:97). Τα δευτεροβάθμια αναχώματα στις πλευρές του u, που αποτελούνται από τις διάφορες περικομμένες πυραμίδες, είναι χαμηλότερα από τα πεζούλια του κεντρικού αναχώματος και χαρακτηριστικά μη συμμερικά. Το αίθριο, ένα σημαντικό στοιχείο του κεντρικού αναχώματος, είναι μια τρίπλευρη κατάθλιψη στο ανάχωμα ανοικτό στο κεντρικό plaza. Ένα κλιμακοστάσιο ενώνει το αίθριο και το plaza μέσω ενός προθάλαμου στη βάση του αναχώματος. Ο προθάλαμος, που εσωκλείεται με τους παχιές τοίχους ή τις πλατφόρμες με τις δομές, είναι συνήθως τετραγωνικός με μια κεντρική είσοδο. Το κεντρικό plaza είναι συχνά ογκώδες, μεγαλύτερος στην κλίμακα από απαιτημένο για να συλλέξει τον πληθυσμό. Μεγαλύτερος ο σύνθετος, στο SAN Jacinto, οι καλύψεις 30 εκτάρια, και αρκετές από τις μεγαλύτερες περιοχές έχει τα plazas αρκετά μεγάλα για να περιέχει τον ολόκληρο πληθυσμό των κεντρικών νδεων (Ουίλιαμς 1980:97107). Ο πίνακας 1 παρουσιάζει τα στοιχεία όσον αφορά τα σχετικά μεγέθη των plazas σε 18 των μεγαλύτερων κεντρικών σε σχήμα υ συγκροτημάτων ακτών.  
Η σε σχήμα υ μορφή υπομένει για κατά τη διάρκεια μιας χιλιετίας και διαδίδει, παράγοντας ένα πιό περίπλοκο σχέδιο των επικαλύπτοντας φάσεων (Ουίλιαμς 1985:231). Ο Ουίλιαμς καθορίζει δύο περιόδους και έξι φάσεις για τα κεντρικά σε σχήμα υ συγκροτήματα ακτών, βασισμένα σε μερικά μέτρα άνθρακα 14 και πρώτιστα στις υφολογικές εκτιμήσεις.  Η φάση 1 της πρώτης περιόδου είναι EL Paraνso, και η φάση 2 περιλαμβάνει  την αλυκή, salinas και Barbacay Λα.  Τέσσερις περισσότερες φάσεις ακολουθούν στη δεύτερη περίοδο. Η φάση 3 είναι Λα Φλώριδα και Mina Perdida, η φάση 4 είναι Garagay, Huacoy, Chocas, Miraflores, και Cuyo, η φάση 5 είναι SAN Jacinto, SAN Ηγνάτιος, Huando β, Huaura, Estaciσn, και Λα Empedra DA, και η φάση 6 είναι Cardal, SAN Jacinto και EL Salitre.
Μια αλλαγή στις μορφές μνημείων φαίνεται βόρεια του χωρισμού 50 χλμ μεταξύ των κοιλάδων Chancay και Huaura. Οι north-central πυραμίδες ακτών χαρακτηρίζονται από τα βυθισμένα ορθογώνια ή κυκλικά δικαστήρια στην πλατφόρμα και στερούνται το χαρακτηριστικό αίθριο των κεντρικών πυραμίδων ακτών (Ουίλιαμς 1980:95). Οι πυραμίδες βόρειων ακτών διαφέρουν επίσης από τα κεντρικά συγκροτήματα ακτών στο rectangularity των πυραμίδων και αντιμετωπίζονται από τα κυκλικά βυθισμένα δικαστήρια παρά τους προθάλαμους. Τα πιό πρώτα βυθισμένα δικαστήρια αποσυνδέθηκαν από τις πυραμίδες, όπως σε Piedra Parada. Μετά από τις δύο μορφές συνδέθηκε το σχετικό μέγεθος των βυθισμένων δικαστηρίων που αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια του χρόνου έως ότου έγιναν το κυρίαρχο μέρος των συγκροτημάτων, κατόπιν επανήλθαν στην ύπαρξη δευτεροβάθμιοι στις χαμηλές, τετραγωνικές πλατφόρμες (Moseley 1992:137). Τα βυθισμένα δικαστήρια μπορούν να έχουν ένα βάθος περισσότερων από 3 μέτρων και είναι συνήθως περίπου 18 μ στη διάμετρο, με μια σειρά 5 έως 80 μ (Ουίλιαμς 1985:234). Στις κοιλάδες Supe, Pativilca, Φορταλέζα, Huarmey και Casma οι περισσότερες από 100 μνημειακές κατασκευές περιλαμβάνουν και τα τετραγωνικά βυθισμένα plazas και τα βυθισμένα κυκλικά δικαστήρια μεμονωμένα και σε συνδυασμό με τα αναχώματα πλατφορμών.  Τα μεγάλα συγκροτήματα αναχωμάτων κοιλάδων Casma cerro Sechνn και μοξεκε-παμπα de Λα s Llamas έχουν ευθυγραμμίσει αξονικώς τα αναχώματα πυραμίδων στις αντίθετες άκρες μιας σειράς να επεμβουν plazas με και χωρίς βυθισμένα δικαστήρια. Το north-central ύφος ακτών του βυθισμένου δικαστηρίου περιπλέκει και το κεντρικό ύφος ακτών των σε σχήμα υ συγκροτημάτων είναι ενσωματωμένο σε Sechνn Alto, το πολύ μεγαλύτερο αρχικό κέντρο περιόδου (αριθμός 4).  
Μια μεταβλητή παράδοση στη βόρεια ακτή, μεταξύ των ποταμών Jequetepeque και Λα Leche, τονίζει τις χαμηλές, ευρείες ορθογώνιες πλατφόρμες με τα ορθογώνια προαύλια, αλλά υπάρχουν επίσης σε σχήμα υ συγκροτήματα, βυθισμένα δικαστήρια, απομονωμένες πλατφόρμες και terraced αναχώματα με ή χωρίς δομές συνόδου κορυφής (Moseley 1992:128137 φαράγγια 1985:22126). Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της περιοχής είναι οι δομές συνόδου κορυφής. Το Huaca de Los Reyes μνημείο, σε Caballo Muerto στην κοιλάδα Moche, είναι σε σχήμα υ στο σχέδιο μόνο στο τελικό στάδιό του (Conklin 1985:15759).  
Η διάχυση των αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών γνωρισμάτων μεταξύ της κεντρικής, north-central και ακτής του Βορρά κινήθηκε και στις δύο κατευθύνσεις (burger 1992:76). Τα σε σχήμα υ συγκροτήματα διασκόρπισαν από το νότο. Τα κυκλικά βυθισμένα δικαστήρια διασκόρπισαν από τη north-central ακτή, όπου τα πιό πρόωρα κυκλικά κοιλώματα βρίσκονται στις περιοχές Preceramic σε Salaverry, salinas de Chao και Supe (Ουίλιαμς 1985:235). Τα συγκροτήματα με τα κυκλικά βυθισμένα δικαστήρια εμφανίζονται  τελικά από το Lambayeque στο Lurνn (Ουίλιαμς 1985:235).  Η συγχώνευση των κυκλικών βυθισμένων δικαστηρίων στην κεντρική σε σχήμα υ παράδοση ακτών εμφανίζεται να εμφανίζεται μόνο στα τελικά στάδια αυτών των συγκροτημάτων (Ουίλιαμς 1980:101).  
Ένα άλλο σχέδιο εμφανές στα συγκροτήματα μνημείων είναι προσανατολισμοί περιοχών. Σε Aspero, μεταξύ των διάφορων αναχωμάτων, ο προσανατολισμός είναι μεταβλητός (Moseley και Willey 1973:459). Ο προσανατολισμός των αρχικών σε σχήμα υ συγκροτημάτων περιόδου είναι χαρακτηριστικά μεταξύ της ανατολής και του Βορρά, με την ανοικτή πλευρά που αντιμετωπίζει τα βορειοανατολικά και επάνω στην κοιλάδα, που προσανατολίζεται μερικές φορές σε μια αιχμή ή έναν παράλληλο βουνών στον άξονα του ποταμού (Conklin 1985:144).  Μεταξύ Lurνn και Chancay όλα τα συγκροτήματα είναι προσανατολισμένα μεταξύ 13 και 64 βαθμοί ανατολικοί του Βορρά (burger 1992:61), με 13 του orie 20 μεταξύ 30 και 65 βαθμών ανατολικών του Βορρά


ΜΝΗΜΕΙΑ ΩΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ  
Η μνημειακή αρχιτεκτονική μπορεί να αποδείξει την πολυπλοκότητα και το βαθμό οργάνωσης μιας κοινωνίας, καθώς επίσης και δείχνοντας τις πτυχές του ιδεασμού, της αισθητικής και των κοινωνικών και πολιτικών μορφών οργάνωσης που έχτισαν και χρησιμοποίησαν τα κατασκευάσματα. Η μνημειακή δημόσια αρχιτεκτονική, ως δείκτης της κοινωνικής οργάνωσης, απεικονίζει και τα χρονικά και χωρικά σχέδια της κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης. Οι λειτουργίες της μνημειακής αρχιτεκτονικής μπορούν να είναι αόριστες, ακόμη και παρά τα αξιόπιστα συμπεράσματα σχετικά με την κλίμακα της κοινωνίας. Το Moseley και Willey (1973:464) βλέπουν ένα πρόβλημα με την εξίσωση της ογκώδους κατασκευής με τη θρησκευτική αρχιτεκτονική. Οι κοινωνικές, πολιτικές και θρησκευτικές μορφές μιας κοινωνίας μπορούν να είναι ανεξάρτητες, παρά τις συνώνυμες μεταβλητές. Επειδή τα μεμονωμένα των νδεων συγκροτήματα μνημείων είναι συχνά το προϊόν της αύξησης accretional που εκτείνεται, σε μερικές περιπτώσεις, μια ενδεχομένως περισσότερο από χιλιετία (burger 1992:82), συμπεράσματα για την κοινωνική και πολιτική οργάνωση πρέπει επίσης να αποτελέσει τη χρονικά δυναμική φύση των κοινωνιών στην εκτίμηση.  
Το ποσό εταιρικής εργασίας που επενδύεται στο πιό πρόωρο χρονολογημένο μεγάλο μνημείο σύνθετο, Aspero, προτείνει τις αρχές σύνθετες, nonegalitarian κοινωνίες νωρίς προς το τέλος της περιόδου Preceramic (Moseley και Willey 1973:453).  Στην EL Paraνso, η μεγαλύτερη περιοχή περιόδου Preceramic γνωστή (Fung Pineda 1988:72), τα δευτερεύοντα αναχώματα σε σχήμα υ του σύνθετου, τα μεγαλύτερα αναχώματα ένα τ η περιοχή, χρησιμοποιήθηκε για το κτήριο κατοικιών (Ουίλιαμς 1980:101).  Η EL Paraνso φαίνεται να είναι μια ε

Το φως, φυσικό και τεχνητό, αποτελεί το κύριο μέσο με το οποίο αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον που μας περιβάλλει. Επιπλέον, ορίζει το χώρο, αναδεικνύει τα χρώματα, αποκαλύπτει τις περίπλοκες λεπτομέρειες της υφής και της φόρμας και έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει δραματικά την ατμόσφαιρα κάθε εσωτερικού ή εξωτερικού χώρου. Το φως απευθύνεται με τρόπο άμεσο και πολυσύνθετο στα ανθρώπινα συναισθήματα και για το λόγο αυτό κάθε σχεδιασμός φωτισμού θα πρέπει να αξιολογείται πρωταρχικά με βάση τη δημιουργία θετικών συναισθημάτων στους χρηστές ενός χώρου.  
 
Σε όλο τον κόσμο και πρόσφατα στην Ελλάδα, ο αριθμός των έργων με καλά σχεδιασμένο και ενδιαφέροντα φωτισμό συνεχώς αυξάνεται. Το γεγονός αυτό έχει συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και της αισθητικής του ευρύτερου αστικού περιβάλλοντος, στην ανάδειξη μνημείων και κτιρίων και στην ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας αλλά και ευεξίας των πολιτών. Οι κύριοι λόγοι της εμφάνισης του φαινομένου αυτού είναι:

• Η αυξανόμενη αναγνώριση της σημασίας του έργου των εξειδικευμένων μελετητών φωτισμού (architectural lighting designers), που με την εμπειρία και τη γνώση τους, συνδυάζουν δημιουργικά τη τέχνη και τη σύγχρονη τεχνολογία του αρχιτεκτονικού φωτισμού για την αισθητική ανάδειξη κάθε εσωτερικού ή εξωτερικού χώρου. Σε κάθε μεγάλο ιδιωτικό ή δημόσιο έργο η παρουσία του μελετητή φωτισμού κρίνεται πλέον απαραίτητη γιατί, προχωρώντας πέρα από την απλή ‘φωτοτεχνική’ μελέτη, εξετάζει πρωτότυπους τρόπους για την αρμονική ενσωμάτωση του φωτισμού στην αρχιτεκτονική του έργου, την ανάδειξη του ιδιαίτερου χαρακτήρα του χώρου και τη δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας. Κύριος στόχος είναι πάντα η μέγιστη δυνατή λειτουργική και αισθητική ικανοποίηση των αναγκών των χρηστών που ζουν και εργάζονται στο χώρο.

• Οι ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία του αρχιτεκτονικού φωτισμού σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών συστημάτων. Οι νέες αυτές τεχνολογίες έχουν τις καταβολές τους σε χώρους με συσσωρευμένη εμπειρία όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος και η βιομηχανία του θεάματος και φέρνουν μαζί τους μια καινούργια αισθητική πρόταση. Σήμερα, οι δυνατότητες που η τεχνολογία προσφέρει, περιορίζονται μόνο από τη φαντασία των μελετητών φωτισμού και των αρχιτεκτόνων. Η χρήση νέων τεχνολογιών όπως οπτικές ίνες, εναλλαγές χρωμάτων, leds, οπτικές μεμβράνες, προβολές και η εφαρμογή θεατρικών τεχνικών στο φωτισμό εσωτερικών και εξωτερικών χώρων προσφέρει νέες ευκαιρίες για την αισθητική ανάδειξη κάθε χώρου με κύριο στόχο την ποιοτική αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης, εργασίας και κοινωνικής ζωής.

• Η σημασία των μέσων μαζικής ενημέρωσης και ψυχαγωγίας (τηλεόραση, κινηματογράφος) στη διαμόρφωση του σύγχρονου τρόπου ζωής στις μεγαλουπόλεις και στη διαμόρφωση των νέων αισθητικών τάσεων. Η αρχιτεκτονική αναζητεί σήμερα τρόπους αλληλεπίδρασης με τα μέσα αυτά σε ένα νέο σχεδιασμό του αστικού τοπίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο αρχιτεκτονικός φωτισμός μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία ενός δυναμικού, πολύχρωμου και ζωντανού αστικού τοπίου το οποίο θα ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις νέες αισθητικές, κοινωνικές και λειτουργικές ανάγκες των κατοίκων του και μάλιστα καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ωρου.

Είναι γεγονός ότι υπάρχει μια συνεχής αλληλεπίδραση ανάμεσα στον χώρο και τον άνθρωπο. Αυτό συμβαίνει με πολλούς τρόπους. Οποιοδήποτε αρχιτεκτόνημα, όπως και κάθε άλλο εξωτερικό αντικείμενο, γίνεται κατανοητό από τον άνθρωπο μέσα από μια διαδικασία αντίληψης, η οποία μετατρέπει τα μηνύματα των αισθήσεων σε ατομική εμπειρία και γνώση. Όμως κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας το εξωτερικό ερέθισμα αλλοιώνεται. Δηλαδή, η νοητή εικόνα που σχηματίζει κανείς για το κτίριο δεν ταυτίζεται ποτέ με την πραγματική εικόνα του κτιρίου. Η εσωτερική εικόνα είναι φορτισμένη με διαφόρων ειδών νοήματα που τις προσδίδει αυτόματα το άτομο. Αυτά σχετίζονται με την παιδεία, την πολιτισμική του ιδιαιτερότητα, την ψυχοσύνθεση, ακόμα και τη διάθεσή του.

Τα Προπύλαια οικοδομήθηκαν μεταξύ 437 και 432 π.Χ. σε σχέδια του αρχιτέκτονα Μνησικλή. Αποτελούνται από ένα κεντρικό κτίριο και δύο πτέρυγες. Οι κιονοστοιχίες, στη δυτική και την ανατολική όψη είχαν δωρικούς κίονες, ενώ δύο σειρές ιωνικών κιόνων χώριζαν τον κεντρικό διάδρομο στα τρία. Η βόρεια πτέρυγα είχε στους τοίχους ζωγραφικούς πίνακες ή τοιχογραφίες και γι΄αυτό ονομάστηκε Πινακοθήκη. Η οροφή των Προπυλαίων είχε μαρμάρινα φατνώματα με ζωγραφική διακόσμηση και γύρω-γύρω στη στέγη διάτρητη σίμη.

 
Από πολύ παλιά οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να διαχωρίζουν τους ιερούς χώρους από την υπόλοιπη έκταση της γης. Το πέρασμα προς το ιερό γινόταν από ένα πρόπυλο, μια είσοδο επιβλητική, που έκανε τον πιστό να αισθανθεί πως αφήνει πια τον οικείο χώρο του, τον κοσμικό, για να πατήσει στο έδαφος του Θεού.
Στην Ακρόπολη υπήρχε ήδη απ' την αρχαϊκή εποχή ένα τέτοιο πρόπυλο. Την κλασική εποχή όμως, η πύλη, που θα οδηγούσε στα ιερά του βράχου, έπρεπε να είναι αντάξια του Παρθενώνα και των άλλων ναών.
Το κεντρικό τμήμα, το καθαυτό πρόπυλο, πλαισιώνεται από χώρους συμμετρικούς. Σπουδαιότερος απ' αυτούς είναι η “Πινακοθήκη”, στη βόρεια πτέρυγα, ένας χώρος που προοριζόταν για την έκθεση πινάκων ζωγραφικής. Το πρόπυλο αποτελείται επίσης από δυο δωρικές εξάστυλες προσόψεις, μία εξωτερική και μία προς το εσωτερικό της Ακρόπολης. Ανάμεσα σ' αυτές υπάρχουν πέντε πύλες, από τις οποίες η κεντρική είναι η μεγαλύτερη. Επειδή η απόσταση ανάμεσα στις κιονοστοιχίες των προσόψεων ήταν μεγάλη, απαιτούνταν εσωτερική υποστύλωση. Αυτή γίνεται με ιωνικούς κίονες, που έχουν τη δυνατότητα με μικρή διάμετρο να έχουν μεγάλο ύψος, ώστε να καταλαμβάνουν λιγότερο χώρο ο οποίος ήταν περιορισμένος.
Έτσι και σ' αυτό το οικοδόμημα γίνεται συνδυασμός των δυο ρυθμών, δωρικού και ιωνικού, και προετοιμάζεται ο επισκέπτης γι' αυτά που θα αντικρίσει στην Ακρόπολη.
Το 432 π.Χ. σταματούν οι οικοδομικές εργασίες των Προπυλαίων. Φαίνεται όμως ότι το έργο διακόπηκε και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ εξαιτίας του Πελοποννησιακού πολέμου

Ο ναός της Αθηνάς Νίκης βρίσκεται στη νότια πλευρά των Προπυλαίων, δεξιά καθώς ανεβαίνουμε στον ιερό βράχο. Εκεί υπήρχε βωμός κατασκευασμένος από τη χρονιά που καθιερώνονται τα Μεγάλα Παναθήναια. Στα χρόνια των Περσικών πολέμων χτίστηκε ένας μικρός ναός.
Αργότερα οι Αθηναίοι αποφασίζουν να οικοδομήσουν ναό στη νικηφόρο θεά τους, σύμφωνα με σχέδια του Καλλικράτη.
Το χτίσιμο αρχίζει στο 427π.Χ., στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου και ολοκληρώνεται μέσα σε δύο-τρία χρόνια.

 
Η στενότητα του χώρου προσδιόρισε το μέγεθός του, αλλά η ευαισθησία του αρχιτέκτονα κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα μικρό ναό με μεγάλη χάρη και κομψότητα.
Είναι ένας μικρός αμφιπρόστυλος ιωνικός ναός με τέσσερις κίονες μπροστά και τέσσερις πίσω και υψώνεται στην άκρη του βράχου. Οι παραστάσεις της ζωφόρου του ναού ιστορούν τους αγώνες των Αθηναίων στη στεριά και στη θάλασσα εναντίον των Περσών ή άλλων Ελλήνων, με εξαίρεση την ανατολική πλευρά που είχε ως θέμα τους θεούς του Ολύμπου.
Στο εσωτερικό του ναού υπήρχε ο λίθινος βωμός της θεάς, καθώς επίσης και το ξόανο της Αθηνάς Νίκης με κράνος στο δεξί χέρι και ρόδι στο αριστερό.
Αφού τελείωσε ο ναός, οι Αθηναίοι προστατεύουν την απόκρημνη εξοχή του βράχου με “θωράκειο”, με ένα παραπέτασμα δηλαδή από μαρμάρινες πλάκες, στολισμένες στην εξωτερική τους πλευρά με ανάγλυφα. Νίκες με απλωμένα ή διπλωμένα φτερά στήνουν τρόπαια, οδηγούν ζώα για θυσία, τιμούν τη μεγάλη θεά, την Αθηνά Νίκη, που κάθεται περήφανη στο βράχο. Όσες από τις πλάκες αυτές σώθηκαν, βρίσκονται στο μουσείο της Ακρόπολης.

Σύμφωνα με μια επιγραφή αναφέρεται ότι κάποιος αρχιτέκτονας Φιλοκλής, επιστατούσε στις εργασίες του Ερεχθείου.
Το Ερέχθειο έχει σχήμα παράξενο, γιατί το έδαφος σε τούτη τη μεριά του βράχου είναι εξαιρετικά ανώμαλο. Αλλού πολύ χαμηλό κι αλλού πολύ ψηλό. Και καθώς ήταν ένας ναός αφιερωμένος σε πολλές θεότητες, τις θεότητες που ανιστορούσαν οι παλιοί θρύλοι της πολιτείας (Ποσειδώνα, Ερεχθέα, Κέκροπα), είχε πολλούς χώρους για τη λατρεία τους. Είναι δύσκολο να περιγραφεί το κτίριο αυτό που έχει τόσες ιδιοτυπίες. Αποτελείται από τρία τμήματα σχεδόν ανεξάρτητα: το κύριο σώμα, τη βόρεια πρόσταση και την πρόσταση των Κορών με τρεις διαφορετικές στέγες. Είναι χτισμένο σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα, έχει ιωνικούς κίονες τριών διαφορετικών διαστάσεων και αναλογιών και επιπλέον χρησιμοποιεί, κατά παλιά ιωνική παράδοση, Κόρες, τις γνωστές “Καρυάτιδες”, ως κίονες. Οι έξι Καρυάτιδες, που στέκονται εκεί, δεν είναι οι αρχαίες. Είναι αντίγραφα γύψινα. Τα πρωτότυπα των τεσσάρων εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Η πέμπτη που σώζεται σε θραύσματα φυλάσσεται στην αποθήκη του Μουσείου, ενώ η έκτη βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.
Η ανάγλυφη ζωφόρος του ναού παριστάνει ίσως τη γέννηση του Ερεχθέα. Στο εσωτερικό του υπήρχε το λατρευτικό άγαλμα της Αθηνάς Πολιάδας φτιαγμένο από ξύλο ελιάς. Μπροστά του έκαιγε το περίφημο χρυσό λυχνάρι, έργο του Καλλίμαχου, του περίφημου τεχνίτη, στον οποίο η παράδοση αποδίδει και τη δημιουργία του κορινθιακού κιονόκρανου που βρέθηκε στην Ακρόπολη.

Ο Παρθενώνας είναι το κορυφαίο μνημείο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και αποτελεί το σύμβολό του διεθνώς. Ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά Παρθένο. Κτίσθηκε το διάστημα 447 - 438 π.Χ. και διακοσμήθηκε μεταξύ 438 και 432 π.Χ. Την απόφαση για την κατασκευή του έλαβε ο Περικλής. Επικεφαλής όλου του έργου ήταν ο γλύπτης Φειδίας, με αρχιτέκτονες τον Ικτίνο και τον Καλλικράτη. Ο ναός είναι δωρικού ρυθμού, περίπτερος με 8 κίονες στις στενές πλευρές και 17 στις μακρές. Έχει κατασκευασθεί σχεδόν εξ-ολοκλήρου από πεντελικό μάρμαρο. Στο εσωτερικό του ναού, τον σηκό, ήταν στημένο το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς, έργο του Φειδία.
Ο γλυπτός διάκοσμος συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τις δωρικές μετόπες και τις τριγλύφους με την ιωνική ζωφόρο. Οι μετόπες της ανατολικής πλευράς απεικονίζουν την Γιγαντομαχία. Στην δυτική παριστάνεται Αμαζονομαχία, στη νότια Κενταυρομαχία και στη βόρεια σκηνές από τον Τρωικό Πόλεμο.
Η ζωφόρος απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων, την πιο μεγάλη θρησκευτική γιορτή των αρχαίων Αθηνών. Η ζωφόρος περιέβαλε το ναό και απεικόνιζε μορφές θεών, ζώων και περίπου 360 μορφές ανθρώπων.
Τα δύο αετώματα του ναού απεικονίζουν σκηνές από την μυθολογία: πάνω από την κυρία είσοδο του ναού, στα ανατολικά, την γέννηση της Αθηνάς και στην δυτική πλευρά την διαμάχη Αθηνάς και Ποσειδώνα για την κατοχή της Αττικής γης.
Ο Παρθενώνας συνέχισε να έχει σχέση με την λατρεία και στα μεταγενέστερα χρόνια. Χρησιμοποιήθηκε ως βυζαντινή εκκλησία, ως λατινική εκκλησία και ως τζαμί.
Όταν οι Βενετοί πολιορκούσαν την Ακρόπολη το 1687, οι Τούρκοι είχαν αποθηκεύσει πυρίτιδα μέσα στον Παρθενώνα. Μία βόμβα του ναυάρχου Morosini έπεσε στο μνημείο και προκάλεσε φοβερή έκρηξη που είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή του Παρθενώνα, που μέχρι εκείνη την εποχή διατηρείτο σε καλή κατάσταση.
Η καταστροφή ολοκληρώθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα όταν ο Βρετανός πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη, λόρδος Ελγιν αφαίρεσε από το μνημείο το μεγαλύτερο μέρος από τα γλυπτά που το διακοσμούσαν (ζωφόρο, μετόπες, αετώματα), τα μετέφερε στην Βρετανία και τα πούλησε στο Βρετανικό Μουσείο, του οποίου αποτελούν μία από τις σημαντικότερες συλλογές.  
   

 Το Ερέχθειο κτίσθηκε γύρω στα 420 π.Χ. Ο ναός είναι ιωνικού ρυθμού, έχει πρόσταση στα ανατολικά, ένα μνημειώδες πρόπυλο στα βόρεια και τη γνωστή πρόσταση των Καρυατίδων στα νότια. Ο κυρίως ναός ήταν χωρισμένος σε δύο μέρη όπου λατρευόταν η Αθηνά και ο Ποσειδώνας-Ερεχθέας. Μια ανάγλυφη ζωφόρος με θέμα πιθανώς τη γέννηση του Ερεχθέα, περιέτρεχε το κτήριο εξωτερικά. To όνομα του αρχιτέκτονα μας είναι άγνωστο. Όταν όμως στεκόμαστε μπροστά στο θαυμάσιο αυτό ιωνικό οικοδόμημα, το μοναδικό σε όλη την ελληνική αρχιτεκτονική για την εντελώς ιδιότυπη μορφή του, αναρωτιόμαστε ποιος να ήταν δημιουργός του.

Από την ανέγερση ως σήμερα.
   

 Η πρώτη καταστροφή του ναού έγινε το 267 μ.Χ. από τους Έρουλους (ένα λαό σκανδιναβικής προέλευσης), οι οποίοι κατέλαβαν την Αθήνα και πυρπόλησαν τον Παρθενώνα. Καταστράφηκε η αρχική στέγη, ολόκληρη η εσωτερική κιονοστοιχία, ενώ έπαθαν σοβαρές ζημιές οι τοίχοι του σηκού. Περίπου εκατό χρόνια αργότερα έγιναν κάποιες διορθώσεις, όχι και τόσο πετυχημένες, την περίοδο που ήταν αυτοκράτορας ο Ιουλιανός ο Παραβάτης.
   
 Το 529 μ.Χ. ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουστινιανός διατάζει το κλείσιμο των φιλοσοφικών σχολών της αρχαιότητας. Οι φιλόσοφοι εγκαταλείπουν την Αθήνα η οποία μετατρέπεται σε μικρή και ασήμαντη επαρχιακή κωμόπολη. Ο Χριστιανισμός επιβάλλεται και ο Παρθενώνας γίνεται εκκλησία της του Θεού Σοφίας. Το 1205 μ.Χ. οι Φράγκοι καταλαμβάνουν την Αθήνα και ο Παρθενώνας γίνεται ο καθεδρικός ναός του.  
   
 Το 1456 μ.Χ. ο Τούρκος Ομάρ Τουραχάν, στρατηγός του Μωάμεθ, κυριεύει την Αθήνα και ο Παρθενώνας μετατρέπεται σε τζαμί. Το 1674 ο Charles-Francois Olier μαρκήσιος De Nointel επισκέπτεται την Αθήνα με το ζωγράφο Jacques Carrey στην ακολουθία του. Ο Carrey έκανε λεπτομερή σχέδια του Παρθενώνα και των γλυπτών. Τα σχέδια αυτά είναι ανεκτίμητα, γιατί απεικονίζουν λεπτομερειακά τον Παρθενώνα λίγο πριν από την καταστροφή του.  
   
 Το 1687 ο βενετσιάνικος στρατός με το Μοροζίνι πολιορκεί τους Τούρκους που βρίσκονταν στην Ακρόπολη. Μια οβίδα έπεσε στον Παρθενώνα, που χρησιμοποιούταν ως πυριτιδαποθήκη και προκάλεσε έκρηξη με αποτέλεσμα την ανατίναξη του κτιρίου, μεγάλα τμήματα του οποίου καταστράφηκαν ή εκσφενδονίστηκαν. Ο Μοροζίνι τελικά κυρίευσε την Ακρόπολη και στην προσπάθειά του να κλέψει κάποια γλυπτά προκάλεσε κι άλλες ζημιές. Τον επόμενο χρόνο ο Μοροζίνι εγκατέλειψε την Αθήνα και επέστρεψαν οι Τούρκοι. Οι ζημιές από την έκρηξη πρέπει να ήταν οι εξής: έπεσαν τρεις (3) τοίχοι του σηκού, η πρόσταση του προνάου, έξι (6) κίονες της νότιας και οκτώ ( της βόρειας πλευράς.  
 Το 1801 μ.Χ. ο Thomas Bruce, κόμης του Έλγιν, πρεσβευτής της Αγγλίας στην Υψηλή Πύλη, κατάφερε να αποσπάσει από το Σουλτάνο φιρμάνι με το οποίο του δινόταν η άδεια να αφαιρέσει από τις χώρες που βρίσκονταν στη δικαιοδοσία του σουλτάνου, ό,τι αρχαιότητα ήθελε. Έτσι ο Έλγιν απέσπασε από την Ακρόπολη διάφορα γλυπτά. Στην προσπάθειά του να αρπάξει όσο περισσότερα μπορούσε, προκάλεσε και μεγάλες ζημιές. Συνολικά μετέφερε στο Λονδίνο δεκαοκτώ (18) αγάλματα από τα αετώματα, δεκαπέντε (15) μετόπες και πενήντα (50) λίθους από τη ζωφόρο μήκους εβδομήντα πέντε (75) μέτρων. Το 1815 το Βρετανικό Μουσείο αγόρασε από τον Έλγιν τα γλυπτά του Παρθενώνα.
   
 Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 η Ακρόπολη απελευθερώνεται στην αρχή από τους Έλληνες, όμως θα πολιορκηθούν αργότερα από το στρατό του Κιουταχή πασά. Το 1827 οι Τούρκοι κυριεύουν την Ακρόπολη και φεύγουν οριστικά το 1833. Αρχίζει η απομάκρυνση των ερειπίων του οικισμού που είχε σχηματιστεί με τον καιρό πάνω στον ιερό βράχο. Το 1885 ξεκινούν οι ανασκαφές που θα φέρουν στο φως όσα είχαν θάψει οι Αθηναίοι μετά την περσική καταστροφή του 480 π.Χ. Το 1898 αρχίζει η προσπάθεια για την αναστήλωση των μνημείων που συνεχίστηκε μέχρι το Β' παγκόσμιο πόλεμο.

Μετά τα Περσικά η Αθήνα αναδείχτηκε σε σπουδαία πόλη διαθέτοντας ισχυρό ναυτικό. Θεσπίστηκε η Δηλιακή συμμαχία, και τα χρήματα που πρόσφεραν οι πόλεις φυλάσσονταν στη Δήλο. Αργότερα όμως μεταφέρθηκαν στην Αθήνα και ο Περικλής χρησιμοποίησε μέρος των χρημάτων αυτών για την ανέγερση του Παρθενώνα.
Ο Παρθενώνας χτίστηκε πάνω σε προηγούμενο ναό της Αθηνάς, ο οποίος καταστράφηκε από τους Πέρσες κατά τη διάρκεια των Περσικών πολέμων.
Πιο αναλυτικά: Πιστεύεται πως υπήρχε από τα Γεωμετρικά χρόνια (7ος αι. π.Χ.) στη θέση που κτίστηκε ο Παρθενώνας ένας ναός (1) πλίνθινος πάνω σε λίθινα θεμέλια. Τον 6ο αι. π.Χ. κτίστηκε ένας πώρινος ναός (2)(Ur - Parthenon) που διακοσμήθηκε με εναέτια γλυπτά που εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης, (λέοντες και ο Ηρακλής με τον Τρίτωνα). Μετά τη μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ. άρχισε να κτίζεται ένας μαρμάρινος ναός (3) γύρω από τον πώρινο (Vor-Parthenon), ο οποίος όμως καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τους Πέρσες. Στη θέση του ναού αυτού οικοδομήθηκε ο Παρθενώνας. (4)
Άρχισε να κτίζεται το 447 π.Χ. και οι οικοδομικές εργασίες τέλειωσαν μόλις σε εννιά (9) χρόνια (χρόνος ρεκόρ για την εποχή) δηλαδή το 438 π.Χ. Από το 438 ξεκίνησαν τα έργα διακόσμησης και τελείωσαν το 432 π.Χ.
Αρχιτέκτονες του ναού ήταν ο Ικτίνος, ο οποίος έκτισε και το ναό του Απόλλωνα στη Φιγάλεια, και ο Καλλικράτης, αρχιτέκτονας του Ναού της Νίκης και ίσως του Ερεχθείου, ενώ την ευθύνη για τη διακόσμηση και τη γενική επίβλεψη του έργου είχε ο γλύπτης Φειδίας ("επίσκοπος πάντων", όπως αναφέρει ο Πλούταρχος).
Ο Ικτίνος ήταν αυτός που έκανε τα σχέδια, ο Καλλικράτης ήταν υπεύθυνος για τις εργασίες που έπρεπε να διεξαχθούν, ενώ ο διάσημος γλύπτης Φειδίας σχεδίασε όλα τα γλυπτά που κοσμούσαν το ναό. Πρώτα χτίστηκε ο Παρθενώνας(δεν είχε προλάβει να ολοκληρωθεί το έργο αρχικά λόγω των Περσών), ο κύριος ναός της Αθήνας. Πάνω σ’ένα κρηπίδωμα υπήρχαν 46 κολόνες, δωρικού ρυθμού, με περισσότερο από 10μ. ύψος η κάθε μία. Το πιο διάσημο από τα έργα του Φειδία, το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς παρθένου, βρισκόταν στο κέντρο του ναού και είχε ύψος 13μ.

H Ακρόπολη είναι ο Ιερός Βράχος της Αθήνας. Πάνω σ΄αυτόν κατά την διάρκεια του Χρυσού Αιώνα του Περικλή εκφράσθηκε κατά τον ιδανικότερο τρόπο ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός και οικοδομήθηκαν ορισμένα από τα κορυφαία μνημεία του.
Η ζωή πάνω στην Ακρόπολη μαρτυρείται από τα νεολιθικά χρόνια και έκτοτε συνεχίζεται ως σήμερα. Ο χώρος του πλατώματος χρησίμευε είτε ως τόπος λατρείας είτε ως τόπος κατοίκησης ή και τα δύο μαζί. Η λατρεία της θεάς Αθηνάς είναι βεβαιωμένη στα αρχαϊκά χρόνια (650-480 π.Χ.) από τις επιγραφές που συνόδευαν τα πολυάριθμα και πλούσια δώρα στη θεά, όπως π.χ. τις μαρμάρινες κόρες ή τα χάλκινα και πήλινα αγαλμάτια και αγγεία που οι πιστοί ανέθεταν στο ιερό της.
Στα κλασικά χρόνια (450-330 π.Χ.) τρεις σπουδαίοι ναοί που κτίστηκαν στα θεμέλια παλαιότερων, ο Παρθενώνας, το Ερέχθειο και ο ναός της Νίκης είναι αφιερωμένοι στην Αθηνά ως Παρθένο, ως Πολιάδα και ως Απτερο Νίκη, αντίστοιχα. Η είσοδος στον κυρίως ιερό χώρο γινόταν από τα μνημειώδη Προπύλαια.

Το Πλωμαρίτικο ντάμι


ταξίδι προς την ελευθερία
Για την κατοικία


 
 
 
"Ντάμι" ονόμαζαν το συνηθισμένο τύπο αγροτικού οικίσκου όπου διέμεναν οι Πλωμαρίτες, όσο διαρκούσε το "μάζωμα" της ελιάς το χειμώνα και των σύκων και σταφυλιών το καλοκαίρι.


 


 Στον υπερυψωμένο σοφά κοιμόταν το αντρόγυνο και κάτω στο πάτωμα στρωματσάδα πλάι στο τζάκι τα παιδιά. Ως και η κατσίκα στεγαζοταν κάτω από το σοφά.

Παράθεση από: "minoraki":roll:  :roll:  :roll: λιγο νωρις δεν φεραμε την ανοιξη??? :roll:  :roll:  :roll:

Εδω στο Περου τωρα Ανοιξη ειναι!!!