Πανελλήνια συγκίνηση για το χαμό του Ευγένιου Σπαθάρη
Αθήνα 09/05/09 23:51
«Έφυγε» αργά το βράδυ του Σαββάτου σε ηλικία 85 ετών ο Ευγένιος Σπαθάρης. Ο σπουδαίος δημιουργός του Θεάτρου Σκιών είχε υποστεί βαρύτατες εγκεφαλικές κακώσεις σε ατύχημα που είχε στο Ινστιτούτο Γκαίτε σε προς τιμήν του εκδήλωση και νοσηλευόταν κλινικά νεκρός επί τέσσερις ημέρες στο ΚΑΤ.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης γεννήθηκε στην Κηφισιά τον Ιανουάριο του 1924. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και ιδιαίτερα με τους ήρωες του Θεάτρου Σκιών, από τους πρωτοπόρους του οποίου ήταν ο πατέρας του. Στη διάρκεια της κατοχής ξεκίνησε να δίνει ο ίδιος παραστάσεις σε θέατρα της Αθήνας, σε Πρεσβείες, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη κ.α.
Από τότε έχει δώσει πληθώρα παραστάσεων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού, συμμετέχοντας σε διεθνή φεστιβάλ και συνέδρια για το Θέατρο Σκιών.
Παρουσίασε πολλά έργα με ήρωα τον Καραγκιόζη, τόσο ως άψυχο υλικό (φιγούρες ηρώων), όσο και σε παραστάσεις με ηθοποιούς, στο Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος, στο «Ελληνικό Χορόδραμα», στο Θέατρο Χατζώκου, στο Θέατρο Συντεχνίας κ.α. Χαρακτηριστικά έργα του ήταν «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτωρας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια»...
Κυκλοφόρησε περίπου 15 έργα σε δίσκους και το 1980 ο Καραγκιόζης του βρήκε τηλεοπτική στέγη στην κρατική τηλεόραση.
Ως ζωγράφος έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές σε Αθήνα, Ζυρίχη, Παρίσι και Νέα Υόρκη.
Ήταν μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, του Ινστιτούτου Παγκοσμίου Θεάτρου της UNESCO, ενώ είχε τιμηθεί - μεταξύ άλλων - με το Βραβείο Ρώμης (1962), το Α' Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, με το Α' Βραβείο Πολωνίας (1978), το Α' Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία, 1978).
Το 1991 ιδρύθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου, το οποίο λειτουργεί συστηματικά από το 1996. Το 2007 είχε τιμηθεί από το Υπουγείο Πολιτισμού για τη σπουδαία προσφορά του και του αναγνωρίστηκε ο τίτλος του μεγάλου δασκάλου του Θεάτρου Σκιών.
ΠΗΓΗ: in.gr
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Πάει άλλος ένας ΜΕΓΑΛΟΣ.
Καλό ταξίδι δάσκαλε καί σέ ευχαριστούμε γιά όλα όσα μάς έδωσες.
θα φάμε θα πιουμε και νηστικοί θα κοιμηθούμε
νομίζω πως αν επιθυμούσε να κληροδοτήσει κάποια, είναι η αξία της αγνότητά της λαικής έκφρασης, το να χαρίζεις χαμόγελα ιδιαίτερα σε παιδιά, την αξιοπέπεια του ήρωα και την ελαφρότητα του ραγιά
απορία Ενας δεν βρέθηκε να κρατήσει τον γέροντα;
Ως εκεί ήταν το λαδάκι του. Τι να λέμε τώρα? ]
ΕΦΥΓΕ ο καραγκιοζοπαίκτης,
έμειναν οι καραγκιόζηδες [/b][/font]
Έχασε τελικά τη μάχη να κρατηθεί στη ζωή ο ‘’εθνικός μας καραγκιοζοπαίχτης’’, Ευγένιος Σπαθάρης. Το Σάββατο το βράδυ, ο 85χρονος ‘’μύθος’’ του Θεάτρου Σκιών κατέληξε μετά από ατύχημα, που τον είχε καταστήσει εγκεφαλικά νεκρό από την Τετάρτη.
Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί με δαπάνη του υπουργείου Πολιτισμού. Θα κηδευτεί την Τετάρτη στο νεκροταφείο Αμαρουσίου. Η νεκρώσιμη ακολουθία θα ψαλεί στις 4 το απόγευμα, στη Μητρόπολη της περιοχής. Την ίδια μέρα, από τις 10 το πρωί έως και τις 3 μετά το μεσημέρι, η σορός του εκλιπόντος θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στο Σπαθάρειο Μουσείο.
Υπήρξε ένας πραγματικός θεματοφύλακας της ελληνικής παράδοσης. Με την απώλειά του ο Καραγκιόζης μένει ορφανός. Εμβληματική μορφή του Θεάτρου Σκιών, το υπηρέτησε με αφοσίωση και αγάπη για περισσότερα από 60 χρόνια κρατώντας τον Καραγκιόζη ζωντανό και μεταλαμπαδεύοντας την ‘’ψυχή’’ και το ‘’πνεύμα’’ του στις νεότερες γενιές.
Ο Ευγένιος Σπαθάρης γεννήθηκε στην Κηφισιά το 1924. Η ενασχόλησή του με το Θέατρο Σκιών μόνο τυχαία δεν ήταν, αφού ο πατέρας του, Σωτήρης Σπαθάρης, υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του συγκεκριμένου καλλιτεχνικού είδους. Το όνειρο του μικρού Ευγένιου αρχικά ήταν να γίνει αρχιτέκτονας. Η οικονομική κατάσταση της οικογένειας όμως, δεδομένης και της γερμανικής κατοχής, δεν του επέτρεψαν να σπουδάσει αρχιτέκτονας. Έτσι, σε νεαρή ηλικία, ο Ευγένιος άρχισε να παρουσιάζει δικές του παραστάσεις Καραγκιόζη και σιγά σιγά το όνομά του έγινε συνώνυμο του Θεάτρου Σκιών.
Από το 1945 μέχρι το 1950 περιόδευσε σε όλη την Ελλάδα δίνοντας παραστάσεις σε θέατρα, κινηματογράφους και πλατείες. Συνεργάστηκε επανειλημμένα με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Ελληνικό Χορόδραμα και άλλους θεατρικούς οργανισμούς ανεβάζοντας παραστάσεις καραγκιόζη, μερικές εξ αυτών και με κανονικούς ηθοποιούς επί σκηνής.
Η ενασχόλησή του με το Θέατρο Σκιών δεν έμεινε μόνο στο πλαίσιο της θεατρικής πράξης. Το 1962 ηχογραφεί όλες τις κλασικές παραστάσεις του Καραγκιόζη στην τότε Κολούμπια. Συνολικά κυκλοφόρησε με μεγάλη επιτυχία περίπου 15 έργα σε δίσκους, ενώ από το 1966 – οπότε εξέπεμψε με τον Καραγκιόζη του Σπαθάρη ο πρώτος Πειραματικός Σταθμός Τηλεόρασης – μέχρι το 1992 έπαιζε και στην τηλεόραση.
Ως σκηνογράφος επιμελήθηκε αρκετές θεατρικές παραστάσεις και μάλιστα σκηνογράφησε μία παράσταση – σταθμό για το ελληνικό θέατρο, το ‘’Μεγάλο μας τσίρκο’’ του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που παρουσιάστηκε από τον θίασο Καρέζη – Καζάκου το 1972. Το 2003 θα βρεθεί και ο ίδιος στη σκηνή υποδυόμενος τον Πλούτο στην ομώνυμη κωμωδία του Αριστοφάνη, που παρουσίασε με μεγάλη επιτυχία το Θέατρο Τέχνης.
Εξίσου σημαντική η παρουσία του και στον κινηματογράφο, όπου πήρε μέρος σε ταινίες, όπως: "Πικρό Ψωμί" του Γ. Γρηγορίου (1950), "Ο εξυπνότερος άνθρωπος του κόσμου" (1950), "Η Κιβωτός" μαζί με την Μελίνα Μερκούρη και τον Μίνωα Αργυράκη (κινούμενα σχέδια 1956), " Ο Μέγας Αλέξανδρος" (1960), "Η Λυσιστράτη" (1974), "Τεριρέμ" του Α. Δοξιάδη (1992) κ.α.
Το 1995 ένα πραγματικό όνειρο ζωής για τον Ευγένιο Σπαθάρη έγινε πραγματικότητα με την ίδρυση του Σπαθάρειου Μουσείου Θεάτρου Σκιών στο Μαρούσι. Στόχος του η προβολή και η διάσωση του Θεάτρου Σκιών και του Καραγκιόζη στην εποχή της ηλεκτρονικής και τηλεοπτικής κυριαρχίας.
Πραγματικός ‘’Δάσκαλος’’ του Θεάτρου Σκιών μεταλαμπάδευσε τη γνώση και το μεράκι του στις νεότερες γενιές. Η φήμη του ξεπέρασε από νωρίς τα ελληνικά σύνορα. Νέα Υόρκη, Παρίσι, Κάιρο, Αλεξάνδρεια, Βρυξέλλες, Ρώμη, Λονδίνο, Βαρσοβία, Γενεύη, Βερολίνο, Στοκχόλμη, Κοπεγχάγη, Μόναχο, Λευκωσία, Εδιμβούργο… είναι μερικές μόνο από τις πόλεις, που ο Ευγένιος Σπαθάρης έδωσε παραστάσεις Καραγκιόζη. Το 1980 μάλιστα δημιούργησε "Σχολή θεάτρου Σκιών" στη Δανία, η οποία λειτουργεί μέχρι σήμερα από τους Δανούς μαθητές του.
Αμέτρητες και οι βραβεύσεις του, κυρίως στο εξωτερικό. Έχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, με το Βραβείο Ρώμης (1962), το Α' Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, το Α' Βραβείο Πολωνίας (1978), το Α' Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία) το 1978 κ.ά. Το 2007 τιμήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού για την μεγάλη του προσφορά στο Θέατρο Σκιών.
Γλυκύτατος, καλοσυνάτος, σεμνός και πραγματικά ‘’σοφός’’ ο Ευγένιος Σπαθάρης δεν έπαψε μέχρι το τέλος να δημιουργεί και να ‘’παλεύει’’ για το Θέατρο Σκιών. Τα τελευταία χρόνια ασχολιόταν περισσότερο με την άλλη μεγάλη του αγάπη, τη ζωγραφική.
Την Τετάρτη, το βράδυ, ενώ βρισκόταν σε εκδήλωση στο Ινστιτούτο Γκαίτε, έπεσε από τις σκάλες με αποτέλεσμα να τραυματιστεί σοβαρά στο κεφάλι. Μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου και διαπιστώθηκε ότι είχε αιμάτωμα στον κεφάλι και θεωρήθηκε εγκεφαλικά νεκρός.
Τρεις μέρες αργότερα ‘’έφυγε’’ για πάντα, αλλά θα μας συντροφεύει για μια ζωή μέσα από τις οικείες φιγούρες του Θεάτρου Σκιών, που ο ίδιος μας έκανε να αγαπήσουμε. Τον Καραγκιόζη του… και τον Καραγκιόζη μας.
Γιατί πάνω απ’ όλα… ‘’κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει, είναι που ονειρεύομαι σαν τον Καραγκιόζη’’.
Καλό ταξίδι, γλυκέ μας Ευγένιε.
Γράφει ο Δημήτρης Χαλιώτης
Πηγή: www.flash.gr
Ο Ευγενής Ευγένιος έφυγε.........
μας άφησε μια τεράστια πολιτιστική περιουσία να καμαρώνουμε και να μη περάσει στη λήθη, ούτε σε δέκα ούτε σε εκατό χρόνια.....