Στον Ιταλικό Νότο,
στην περιοχή της Απουλίας και της Καλαβρίας βρίσκεται μια Ελλάδα ξεχασμένη,
με την πιο γλυκιά, την πιο τραγουδιστή ελληνική που μιλήθηκε ποτέ, την Griko...
Διαφορετικές και αντικρουόμενες απόψεις έχουν κατά καιρούς εκφραστεί για τους ελληνόφωνους πληθυσμούς της Κάτω Ιταλίας κυρίως λόγω έλλειψης ιστορικών στοιχείων.
Ο γνωστός γλωσσολόγος Γ. Χατζιδάκης εντόπισε κοινά γλωσσολογικά στοιχεία ανάμεσα στη δωρική διάλεκτο και στα γκρεκάνικα και κατέληξε στο συμπέρασμα της γλωσσικής συνέχειας.
Άλλοι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν τη βυζαντινή προέλευση των ελληνόφωνων και άλλοι θεωρούν ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου ανάμεσα. Θεωρούν δηλαδή, ότι υπήρχε κάποιος αρχικός πυρήνας ελληνοφώνων ο οποίος ενισχύθηκε στα βυζαντινά χρόνια.
Τα ελληνόφωνα χωριά εντοπίζονται στις περιοχές της Απουλίας και της Καλαβρίας.
Συγκεκριμένα τα ελληνόφωνα χωριά της Απουλίας βρίσκονται νότια της πόλης του Lecce και είναι τα εξής : η Καλημέρα, το Μαρτάνο, το Καστρινιάνο ντέι Γκρέτσι, το Μαρτινιάνο, το Τζολίνι, το Σολέτο, η Στερνατία και το Μελπινιάνο.
Τα ελληνόφωνα χωριά της Καλαβρίας βρίσκονται βορειοδυτικά του Ρέτσιο, μια από τις φτωχότερες περιοχές ολόκληρης της Ευρώπης.
Τα χωριά αυτά είναι : Αμυγδαλέα, το Γκαλλιτσιανό, η Μπόβα, το Ροκαφόρτε ντελ Γκρέκο, το Ροχούντι, το Πεντιτάτιλο και το χωριό του Ροχούντι.
Ιδιαίτερα γνωστά είναι τα ελληνόφωνα χωριά για τη μουσική τους παράδοση.
Τα ελληνόφωνα τραγούδια του Σαλέντο τραγουδιούνται με δυο φωνές και περιλαμβάνουν νανουρίσματα, μοιρολόγια και τραγούδια της δουλειάς και της αγάπης.
Τραγουδιούνται με συνοδεία κιθάρας, ταμπορέλο, οργανέτο και ακορντεόν. Χαρακτηριστικά είναι τα τραγούδια εκείνα που σχετίζονται με το τσίμπιμα αράχνης τα λεγόμενα tarantela pitsika.
Στην προσπάθεια μας να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά της griko, ο Filippo Violi, φιλόλογος και συγγραφέας από την Κάτω Ιταλία, μας παρέπεμψε στο διαδίκτυο και συγκεκριμένα στην ιστοσελίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου "Οδυσσέας", ενός δραστήριου συλλόγου ελληνοφώνων της Bova Marina.
Το κείμενο που βρήκαμε εκεί είναι το εξής:
"Agapimèna leddhìdia ce agapimèni fili an ton cosmo, "KALOS IRTHETE" sto web-site tu sillògu "Odisseas" ce tu còmbu "Megàli Ellàda".
Se tundi merìa tis Kalavrìa èchi acomì pende chorìa pu i jieri platèggusi grèka:
to Vunì, to Gaddhicianò, o Vùa, o Jalò tu Vùa ce to Richùdi. Ma arte manachà i jèri platèggusi greko ce i glossa dikìma stèki pethènonda ligo ligo, imèran imèra.
Emì-s- ìmmaste i telestèi Greci an tin Kalavrìa ce ta pappùdia dikàma ìrtasi òde dio chigliàde ce estacòssia chrònia apìssu.
Ma o kerò, to zzèrome, kigliàzi òla ta pràmata, ciòla tin dìnami tos athòpo to plèn megàlo. Ma stin Kalavrìa, dè! Jatì den mas emìriae o kerò, den mas emìriae mia thàlassa amètristi ce den mas emìriae i zulìa tos athròpo.
Echi chrònia ce chrònia tòssa ti i glòssama ejàne òde, se tunda chorìa, ce àrte, pos ìpame, stèki pethènonda, ma i Greci tis Kalavrìa tin cratùsi acomì stin cardìa dikìndo.
Sìmero thàmme den èchome plèo ola ta lòja tis glòssa ma èchome ton idio ema, èchome acomì tin idia cultura, ton idio soma, ton ìdio ammialò ce èchome pànda tin Ellàda stin cardìa-ma.
Jàsto emì, me to sìllogo "Odisseas" ce me ton combo "Megali Ellada", pèrrome ghiro ghiro ston cosmo, ta tragùdia-ma ce ta chorèmmata dikàma, jatì i glòssa-ma ce i cultùra-ma èchi na zi panda!"
Πρόκειται πραγματικά για ένα κείμενο πρωτόγνωρο για πολλούς από εμάς. Αρκετό όμως για να αποδείξει πως η griko είναι γλώσσα καθαρά ελληνική.Ευχαριστούμε πολύ τον Filippo Violi για την ιστοσελίδα που μας υπέδειξε.
Πρόκεται για την www.webalice.it/ zorbagreco
Όταν κάποτε φύγω από τούτο το φως θα ελιχθώ προς τα πάνω όπως ένα ρυάκι που μουρμουρίζει.Κι αν τυχόν κάπου ανάμεσα στους γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω αγγέλους,θα τους μιλήσω ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε μεταξύ τους με μουσική.
Ν. Βρεττάκος
Από τον ιστοχώρο periplanomeni.blogspot.com
Όσο το μάτι απομακρύνεται από το γαλάζιο της Αδριατικής, πέρα από τις πόλεις-λιμάνια του Μπάρι και του Μπρίντεζι, κυριαρχεί το καταπράσινο (ακόμη και το Δεκέμβριο) «χαλί» της σαλεντίνικης υπαίθρου. Ελαιόδεντρα, αμπέλια, αμυγδαλιές και πορτοκαλαιώνες «φωνάζουν» ότι βρισκόμαστε σε μεσογειακή γη. Τα χωριά (οι Ιταλοί θεωρούν ως χωριά αστικά κέντρα έως και 35.000 κατοίκων) διαδέχονται το ένα το άλλο, διασκορπισμένα στην περιοχή της Απουλίας (Puglia).
Καθώς προχωρούμε όλο και βαθύτερα στην περιοχή του Σαλέντο, οι περίφημοι τρούλοι (trulli) κάνουν την εμφάνισή τους δεξιά και αριστερά του δρόμου. Τα οικήματα -η προέλευση των οποίων ανάγεται κάπου στον 16ο αι.- είναι σχεδόν τετράγωνα ή ορθογώνια, με τοίχους πάχους από 80 εκατ. έως 2,70 μ., ενώ η στέγη έχει πέτρινη κωνική μορφή, με σύμβολα ζωγραφισμένα με κιμωλία στις στέγες. Το αξιοσημείωτο είναι ότι για την όλη κατασκευή δεν έχει χρησιμοποιηθεί λάσπη, κονίαμα ή οποιοδήποτε άλλο συνδετικό υλικό.
Ο μεγαλύτερος αριθμός τρούλων (1.000 περίπου) βρίσκονται στο Αλμπερομπέλο (Alberobello). Η ονομασία προέρχεται μάλλον επειδή η περιοχή της Απουλίας απέκρουε συχνά επιδρομές επίδοξων κατακτητών, κυρίως Τούρκων, και ήταν κατάφυτη με δέντρα. Έτσι, το όνομα προέκυψε από το λατινικό Sylva Arboris Belli, το «Δάσος με τα Δέντρα του Πολέμου».
Σήμερα, αρκετοί από τους τρούλους φιλοξενούν τουριστικά καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα, όπως κρασί, λάδι, χειροποίητα ζυμαρικά, αμυγδαλωτά και κεντήματα. Η ιταλική κυβέρνηση έχει από το 1930 ανακηρύξει το Aλμπερομπέλο ως Εθνικό Μνημείο, ενώ από το 1996 η πόλη συμπεριλαμβάνεται στα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
(http://www.a33.gr/files/images/6008/_.jpg)
Το Castello de monti στο Κοριλιάνο ντ' Οτράντο.
Παιρνώντας το Μπρίντεζι και το Λέτσε, ο δρόμος οδηγεί στο Κοριλιάνο ντ' Οτραντο (Corigliano d'Otranto), μια από τις εννέα ελληνόφωνες κωμοπόλεις στην επαρχία της Απουλίας στην Κάτω Ιταλία, που συγκροτούν την Γκρετσία Σαλεντίνα (Grecia Salentina). Η πόλη ιδρύθηκε από τους Βυζαντινούς τον 6ο αιώνα και σήμερα αριθμεί 5.000 κατοίκους. Μάλιστα, ήταν από τα τελευταία προπύργια της Ορθοδοξίας (μέχρι και τον 17ο αι.).
Τα σημαντικότερα μνημεία του Κοριλιάνο ντ' Οτραντο είναι το Παλάτι Κόμι και το Παρεκκλήσιο της Κυρίας των Αγγέλων του 15ου αι. Κορυφαίο δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής αποτελεί το Κάστρο του Κοριλιάνο (Castello de monti), όπου το 1480 αντιμετωπίστηκε επίθεση των Τούρκων. Το Κάστρο χτίστηκε το 1465, σε τετραγωνισμένο σχέδιο, με στρογγυλούς πύργους στις τέσσερις γωνίες του. Η πρόσοψή του, που ανακαινίστηκε το 1667, διακοσμείται από ανθρώπινες και ανθρωπόμορφες φιγούρες, που συμβολίζουν είτε διάφορα σημαντικά πρόσωπα της εποχής είτε μερικές από τις αρετές των ανθρώπων.
«Mesta Griki, omilume griko»
Οι Ελληνόφωνοι της Κάτω Ιταλίας ανέρχονται σε 40.000 περίπου (5.000 στην Καλαβρία και 35.00 στο Σαλέντο). Οι δύο περιοχές απέχουν μεταξύ τους γύρω στα 600 χλμ., έχουν πολύ μικρή επαφή και σχεδόν καθόλου πολιτιστικές και εμπορικές συναλλαγές. Πριν 100 χρόνια, οι περισσότεροι δεν ήξεραν καθόλου Ιταλικά και αριθμούσαν περίπου 200.000.
Τα μέλη της ελληνόφωνης μειονότητας, οι λεγόμενοι Γκρεκάνοι, βοηθούμενοι και από τη φυσική, λόγω της ορεινής διαμόρφωσης του τοπίου, απομόνωση των χωριών τους, διατηρούν μέχρι σήμερα τις παραδόσεις, τους θρύλους, τις μουσικές και τα τραγούδια τους, και προστατεύονται από το ιταλικό σύνταγμα
Οι Ελληνόφωνοι ονομάζουν τους εαυτούς τους Griko. Το ιδίωμά τους λέγεται Grecanico στην Καλαβρία και Griko στην Απουλία, ενώ γράφουν τις ελληνικές λέξεις με λατινικούς χαρακτήρες.
(http://www.a33.gr/files/images/6008/tz15c.jpg)
Ο Καθεδρικός Ναός του Αλμπερομπέλο.
Τον 19ο αι. το ελληνικό ιδίωμα συνέχιζε να χρησιμοποιείται από το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού, ιδιαίτερα από τους αγρότες, παρ' ότι ήταν και είναι γλώσσα που μεταδιδόταν και μεταδίδεται μόνο με την προφορική παράδοση. Το καθεστώς του Μουσολίνι ανέκοψε με σειρά απαγορεύσεων την εκμάθηση της ελληνικής και οι κάτοικοι των χωριών αυτών, πιεζόμενοι και από άλλους παράγοντες, έπαυσαν να μιλούν τη γλώσσα των πατέρων τους. Αλλά και το Griko θεωρείτο ως η κατ' εξοχήν γλώσσα των φτωχών, των βοσκών, των γεωργών ή των αγραμμάτων και όσοι νόμιζαν ότι έγιναν πλούσιοι ή μορφώθηκαν, δεν τη μιλούσαν για να μη τους θεωρήσουν οι άλλοι καθυστερημένους και τους κακοχαρακτηρίσουν.
Η ποίηση, η μουσική και κάθε είδος έκφρασης των Σαλεντίνων είναι ένας άκρατος και αστείρευτος λυρισμός. Η κλίση προς την ποιητική έκφραση του λόγου παραμένει μέχρι σήμερα σύμφυτη στην ιδιοσυγκρασία των Ελληνόφωνων της Κάτω Ιταλίας. Η έντεχνη ποίηση είναι αξιοθαύμαστη για το υψηλό επίπεδο τέχνης του λόγου, ενώ η λαϊκή ποίηση, χωρίς να στερείται αισθητικής ποιότητας, παρουσιάζει περισσότερο ιστορικό και λαογραφικό ενδιαφέρον, καθώς και γενικότερα από άποψη κοινωνικής ανθρωπολογίας. Εκτός της γλώσσας, η γλυκιά και νοσταλγική μουσική του Σαλέντο φαίνεται απλή και αρμονική. Οι ήχοι της σε γαληνεύουν, σε χαροποιούν και οι επαναστατικά χαρμόσυνοι ήχοι της Ταραντέλας ενθουσιάζουν μέχρι παραληρήματος ή παροξυσμού. Ο ρυθμός των τραγουδιών μπορεί να είναι γρήγορος και εορταστικός, αλλά μελωδικά αργός και κατανυκτικός.
Τατιάνα Ρόκου/http://www.naftemporiki.gr
Ευχαριστω τους χρήστες από τις σελίδες του youtube , alexpil (//http) και pelerinagedelarosa (//http)
Σαβίνα Γιαννάτου & Primavera En Salonico
Κάλαντα απο τα Ελληνόφωνα χωρια της Κάτω Ιταλίας (Απουλία - Σαλέντο)
"Παναγιές Του Κόσμου" (1999)
Ομολογω πως έχω πολύτιμο μουσικό υλικό (από αρκετά χρόνια πριν) και που δεν θα εξέθετα ποτέ δημόσια για κάποιους λόγους
Σήμερα με την εξέλιξη της τεχνολογίας είναι πιο εύκολο πλέον να βρεις κάτι, παραμένει όμως πολύτιμη διαχρονικά η όσο δυνατόν καλύτερη προβολή κάποιων πολύτιμων στοιχείων που με το πέρασμα του χρόνου σβήνουν
NON ANDARE VIA CON IL TEMPO / MIPAISE ME TO CHERO TI PAIΤο βίντεο αυτό είναι μία προσπάθεια παρουσίασης ενός ποιήματος σε μία οπτικοακουστική μορφή.
Αρχικά γεννήθηκε σαν ιδέα μοντάζ, για το κλείσιμο ενός ντοκιμαντέρ για την Ελληνόφωνη Καλαβρία, στην πορεία όμως ένιωσα ότι θα μπορούσε να σταθεί και "μόνο του".
Το κείμενο είναι της Φραντσέσκα Τριπόδι, μιας Ελληνοκαλαβρής ποιήτριας που γράφει πολύ όμορφα ποιήματα για τον τόπο της, την γλώσσα της, τις αναμνήσεις της. Οι επιβλητικές φωτογραφίες είναι του Τζιανφράνκο Μαρίνο, δημοσιογράφου που ζει και εργάζεται στην ελληνόφωνη περιοχή της Καλαβρίας. Η μουσική, με τις συγκινητικές μελωδίες της, είναι του Ρόκο Ντε Σάντις. Αν και Ελληνόφωνος του Σαλέντο, το κομμάτι του αυτό βρίσκεται σε τέλεια συμφωνία με τις λέξεις, τα τοπία και την ζωή στην Ελληνόφωνη Καλαβρίας, σαν να το συνέθεσε επ'αυτού!
Ούτως ή άλλως, αν αρχίσουμε να σκάβουμε σε βάθος, οι ρίζες οι Γκρεκάνικες με τις ρίζες τις Γκρίκο, δεν μπορεί παρά να πλέκονται μεταξύ τους από ένα σημείο και πίσω, και με προσανατολισμό προς ανατολάς!
(Από τα σχόλια του εκδότη)
μη φύγεις με τον καιρό που φεύγει/MIPAISE ME TO CHERO TI PAIΡίζες/Curizze
μας εγκαταλείπετε/ stecchite panda tafatissa
σαν τον καιρό που περνάει/me to chero ti peranni
όπως το άνθος/ alanza to atho
που μαραίνεται και πεθαίνει/ti marattenni ce pethainei
και αφήνει ίσως το σπόρο του/afini ti spora pisteo
για να ανθίσει ακόμη/ja na athizzi acomi
Γλώσσα Glossa!
Ο καιρός αλλάζει κάθε σιωπή/Τo cheri addhassi cadha pohghima
εσύ φεύγεις/esu pase
μα αφήνεις μια πληγή/ma afinnise mia pligi
Ένα αγκάθι/ena acathi
που τρυπάει την καρδιά/ti tripai tin cardia
Η αγάπη πονεί/i gapisia poni
δεν ακούει την φωνή/den cunni ti foni
ίσως κανένας πια δε μιλάει/pisteo oti canena platei ple
κανένας δε σ'αγαπάει/ canena su gapai
όπως ήθελες εσύ/pose idhelese esu
Ω, μαύρο μου δέντρο!/ O mavrommu dendro!
κερί που χάνεις το φως σου/ceri ti ghannise ti avlespimia
ο ποταμός πια δε σε πλένει/o potamo de su palemi ple
στέγνωσε ο κόσμος/ecottine o cosmo
μένουν τα κλαδιά ξεραμένα/menu ta cladia cottimena
και τα φύλλα στον αγέρα διεσπαρμένα/ce ta fidda pelimena sto vorea
και εσυ κλαις/ce esu clese
Τα πουλιά σα χαμένα/ ta puddia sbarighendota
δεν έχουν που να πάνε/deneghu pu ambatoi
οι μεριές, τα λιθάρια/ta plaja lidharia
οι μουγκές καμπάνες/mute i campane
αναπολούν τον καιρό/sto anua to chero
που μακριά δεν ήταν/ti lagra de nito
Μα το χώμα/Ma to ghuma
επανακτά όλα τα πράγματα/Deleghi ola ta pramata
και σε ένα χτύπο της καρδιάς/ce scemia athipia ti cardia
η ζωή βάφει την ανάμνηση/i zoi vapsi to sinertumato
που γελάει/ti gelai
Επιστρέφουν τα πουλιά/Condoferru ta puddia
στο μέγα ουρανό/sto mega aro
κυματίζουν τραγουδώντας/pelu tragudonda
για πάντα τη γλώσσα/ja viata ti glossa
γλώσσα / glossa
γgλlώoσsσsαaαa(για συντομία δεν αντέγραψα τα Ιταλικά από το βίντεο)
Ένα πρωινό του 1956 το βελγικό ορυχείο καταρρέει από τις απαράδεκτες συνθήκες ασφάλειας
και μέσα στις φλόγες της καταστροφής και με τα υποτυπώδη μέσα διάσωσης, παίρνει μαζί του πάνω από 200 ψυχές Ιταλών μεταναστών
Ακούγοντας αυτά τα δημοτικά παραδοσιακά, " ο θρήνος, το κλάμα του μετανάστη", και το "άντρα μου πάει"
η σκέψη άθελα πηγαίνει μέσα σε αυτά τα τοπία της γης των αντιθέσεων, στην ομορφιά της και άλλοτε ρεαλιστικά στα σκληροτράχηλα μονοπάτια της
Διωγμός, ανθελλληνικός και αντιχριστιανικός, κατά της Ορθοδοξίας, κάψιμο και αρπαγή βιβλίων και κειμηλίων στην ίδια χ'ωρα, υποτίμηση της ανθρώπινης υπόστασης και από το σύνολο, όπως συμβαίνει και σε άλλες γλώσσες του κόσμου, όπως και σε αυτή που ζούμε
Πείνα,φτώχεια, δυστυχία, φυσικές καταστροφές, κοινωνικές διακρίσεις, ο αγώνας της καθημερινότητας από χέρια της αγροτιάς
Ακόμη και το 1979, στα πολύ ήπια χρόνια, σύμφωνα με έρευνα του απεσταλμένου τότε της ΕΟΚ, ανάμεσα στις 109 Περιφέρειες και των 160000000 πολιτών της Κοινότητας, το κατά κεφαλήν εισόδημα προέκυπτε το φτωχότερο για αυτά τα απομονωμένα χωριά των κατοίκων της κάτω Ιταλίας
Οι Γρεκάνοι είναι γηγενής λαός και τα Grico έχουν διαγράψει μια πορεία στον χρόνο πάνω από 2000 χρόνια
Αυτό μας κάνει περήφανους Θα πρέπει να γίνει αποδεκτή η ανάγκη συναδέλφωσης και από την δικιά μας πολιτεία
Πόσο διαφέρει το ανθρώπινο σενάριο στις νότες φωτογραφικά όμως με αυτό της κάθε " Νατέλας"
Οι νότες μιλάνε , γλεντάνε και χορεύουν στην κάτω Ιταλία και ταξιδεύουν από κει στην Ελλάδα, ως εδώ, βγαλμένες από άξια χέρια
Ονειρεύονται δημόσια γιατί κάποια όνειρα παίρνουν σάρκα και οστά όταν όλο αυτό μοιράζεται
Μια λεωφόρος πλατιά με ήχους και συναισθήματα, από πρ'αγματα που μας μαθαίνουν
Οι μουσικές της Ελλάδας, των Βαλκανίων, όπως και όλου του κόσμου ενώνουν
Τρέχουν πιο γρήγορα και περνάνε τα σύνορα, όπως τα συναισθήματα και το περίεργο είναι πως κάποιες φορές γίνονται διαμάχες για την πατέντα τους
Στην ουσία οι λαοί δεν έχουν πρόβλημα να δανειστούν και να δανείσουν αυτές τις νότες του νανουρίσματος της χαράς του έρωτα και το μοιρολόι γιατί τα συναισθήματα είναι ίδια
Ας είναι αφιερωμένη αυτή η σελίδα στους "Γρεκάνους" και στις "Νατέλες" όλου του κόσμου
[quote user="larus audouinii"]
[/quote]
Παραμύθι και ταραντούλες.....
Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη, δος της κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν'αρχινίσει...?
Στην περιοχή του Τάραντα λοιπόν, ζει ένα μικρό ζώο, που μοιάζει με αράχνη και όποιον τσιμπήσει του αφήνει ένα πολύ ισχυρό δηλητήριο, η Ταραντούλα.
Αντιμετωπίζεται μόνο με ..χορό. Έτσι το δηλητήριο γίνεται ιδρώτας και εξατμίζεται. Όσοι τσιμπηθούν από την ταραντούλα κυριεύονται από μανία να ακούν ήχους και να βλέπουν χρώματα.
Πρώτο, στην πιο ψηλή νότα αντιστοιχούσε το άσπρο, στην δεύτερη το κίτρινο, το κόκκινο στην τρίτη και στη συνέχεια καστανό, δαμασκηνί, πάλ ανοιχτό, πράσινο, βαθύ μπλέ, μέχρι την ένατη πιο χαμηλή νότα που αντιστοιχούσε το μαύρο.
Η Ευρώπη, λοιπόν, μέσα από το χειρόγραφο του Ζακολίνι, ανακάλυψε όχι μόνο την αρμονική σχέση χρωμάτων ήχων και χορού αλλά και τον.. Πυθαγόρα.
Ήταν ο πρώτος που μίλησε για ήχους και χρώματα αρμονίας στη φύση που αντιστοιχούν σε συγκεκριμένο αριθμό και τους ενέταξε στη μουσική για καθαρτική χρήση.
Σύμφωνα με την παράδοση, από αυτόν τον Φιλόσοφο και το ονομαστό κέντρο των Ορφικών και Πυθαγορείων , στο Μεταπόντιο της Ν. Ιταλίας έφθασε η γνώση αυτή, μέχρι εμάς σήμερα.
Ο Πυθαγόρας λοιπόν, συνιστούσε την αποφυγή με σοφία της πολυφαρμακίας, ενεργοποιώντας τη δυνατότητα του σώματος σύμφωνα με καθορισμένους νόμους να δέχεται τα θεραπευτικά τρέμουλα, των vibes δηλαδή, από τις νότες.
Ο Αntonio Infantino συγκρότησε το γκρούπ τωn Tarantolati de Tricarico και μαζί τους επεξεργάστηκε την παράδοση και τα ακούσματα του τόπου του και τα στήριξε στην τριαντάχρονη έρευνά του πάνω στην κρυφή λύπη και τους αφορισμούς της ταραντέλλας.
Όσο περισσότερο δηλητήριο απορροφήθηκε, τόσο περισσότεροι είναι οι ήχοι και τα χρώματα. Οι ταραντολάτι , αυτοί που προσπαθούσαν χορεύοντας, σαν να πηδούσαν γύρω από δοχεία με νερό, να αποβάλουν το δηλητήριο της ταραντούλας, έφταναν να βλέπουν σε ποιους ήχους/νότες αντιστοιχούσαν ποια χρώματα.
Ενας χορός εκστατικός, διονυσιακός που αποπνέει αισιοδοξία για τη ζωή, ενας χορός θεραπευτικός, ενας χορός του έρωτα που λογοκρίθηκε κι απαντά σε όσους τους χορεύουν και σε όσους απλά κοιτούν..
Πηγή : http://www.aparadektoi.gr
Θάλασσα καρδιά μου
Αν έβλεπες τη θάλασσα καρδιά μου
να' ν' άδεια να μην έχει πια νερό,
χωράφι καρπερό που όταν οργώνουν
θα του μαζεύουν πλούσια τον καρπό,
αν γύριζαν ξανά οι αποθαμένοι
κι όλοι οι σκλάβοι έβλεπαν το φως,
αν τα είχες όλα τούτα ιδωμένα
εγώ με θλίψη θ' άφηνα εσένα...
Τα πρώτα βιντεάκια στη συνέχεια τα βρήκα αμέσως με το λίμα του ονόματος, που γνώριζα, μιας δασκάλας στην περιοχή
Είναι απίστευτο! να βλέπεις τo μεράκι.... χαρακτηριστικά τηζωντάνια του παππου...ένα τόσο απλοικό και υπέροχο χαρακτήρα να σιγοντάρει με το 7χρονο εγγόνι του προφανώς ,
χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη χώρα που μιλάει τη γλώσσα που έμαθε και ο ίδιος μακριά από τις ρίζες, Και στο τέλος μιλάει γρεκανικα ...που μου θυμισαν
κάπου και κρητικά ή κυπριακά..
....μια προφορά ταξιδεμένη, σαν νησιώτικη
από γενιές 3000 χρόνων πίσω
Μια φυσική εξέλιξη
Η φωνή της μουσικής είναι και ένας τρόπος έκφρασης της Ελληνικότητας ....και αν εχει ιστορία 2000, 2500 ή 2700 χρόνων , η σημασία τους χρόνου σβήνει μετρώντας από το παρελθόν... προς σήμερα!
φεγγο (φεγγάρι), πλατεγκο (μιλώ) πούλια (Σαλέντο)
θα είναι λάθος για τον παρατηρητή....
αν και η μουσική αυτή, η μουσική κουλτούρα γενικότερα, αντιμετωπίζεται από όποιο βήμα λόγου σαν κάτι το φοκλόρ ή σαν λείψανα πολιτισμού ή για (όποιες) εθνικές κορώνες
Aκολουθώντας τον πολυτραγουδισμένο ήλιο...
με ήλιο και βροχή στον δρόμο του προς τη δύση της Mεσογείου
φτάνεις σε χαμογελαστά λιμάνια
σε μουσικές που μιλούν για συναισθήματα καραβιών
fado, latin, γκρεκάνικα, ναπολιτανικη, αρβανίτικα.....
και τόσες άλλες πνευματικές γέφυρες που ενώνουν τους κόσμους
ανατολής και δύσης
ούνα φάτσα, ούνα ράτσα
"Me tsi agapi enomeni pou panta thermeni"
και ο Όμηρος ζητάει από κει που είναι να μην ξεχαστεί η δική του γλώσσα
με την χορεύτρια Laura Nascosto
Αν θέλει να επισκεφτεί κάποιος την περιοχή
http://www.salentogriko.info
http://www.cumelca.it/
http://www.megghy.com
http://grecanica.com
http://www.canzonieregrecanicosalentino.net/
http://www.myspace.com/maurodurante
Τα κρύα χειμωνιάτικα βράδια, μικρό παιδί ακόμη, άκουγα γεμάτος ενδιαφέρον τον πατέρα μου να μιλά για τον πόλεμο στην Αλβανία, τα παγωμένα γεμάτα λάσπες χαρακώματα, το αίμα , τον πόνο, το μακελειό
Όταν πάλι έπεφτε η εφιαλτική νύχτα και τα όπλα σιγούσαν, από τα απέναντι χαρακώματα, το αίμα έφταναν κυματιστά μέσα στη χιονοθύελλα οι γεμάτες αγωνία φωνές των Ιταλών
Ε,ε, ε Φίλιππο, Κωνσταντίνο, Ντιμίτρι και μένα έτσι με λένε!
Γιατί να σκοτωνόμαστε; Είμαστε αντέλφια! Στις φλέβες μας τρέχει το ίντιο αίμα !..
Όλα αυτά τα περνούσαν όμως τότε για «εχθρική προπαγάνδα», μιας και κανείς ποτέ δεν τους το είχε εξηγήσει Διότι ήταν Έλληνες Γκρεκάνοι
Η φασιστική τότε Ιταλία τους έστειλε στο αλβανικό μέτωπο, σ΄ένα αδελφοκτόνο πόλεμο..
Κανείς όμως ποτέ δε μου πε κουβέντα για τη Μεγάλη Ελλάδα, για το Πυθαγόρα, για τους Ελεάτες και τις περίφημες ελληνικές αποικίες Απουλίας, Καλαβρίας, Σικελίας Ούτε για τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη στα στενά της Σικελίας –Ιταλίας που πέρασε ο Οδυσσέας Ούτε για τις εκπληκτικές εφευρέσεις και τα περίφημα κάτοπτρα του Αρχιμήδη που έκαψαν τον ισχυρό ρωμαϊκό στόλο
Χρόνια αργότερα, σαν πολίτης του κόσμου,
Όλως τυχαία βρέθηκα σε αυτά τα μέρη, μένοντας άφωνος από την άγρια ομορφιά της Καλαβρίας και της εντυπωσιακής Σικελίας, με εικόνες σαν και αυτή τη γαλάζια που βλέπεις από το ελληνικό θέατρο της Ταορμίνας και την Αίτνα Την ομορφότερη εικόνα της γης , κατά τον Γκαίτε
Δ Αλεξάνδρου Γκρεκάνοι, οι Έλληνες της Μάγκνα Γκρέτσια Εκδόσεις Ερωδιός
Είσαι Γκρίκο ;
Έμπα στο σπίτι μου να μπει ο ήλιος Λένε οι Γκρεκάνοι
Δεν είναι ο Προμηθέας Είναι η Ελλάδα καρφωμένη και φωνάζει Φωνάζει όχι στους θεούς ,
Φωνάζει στους ανθρώπους, φωνάζει τα παιδιά της να την σώσουν Καζαντζάκης "αναφορά στον Γκρέκο"
Γκαλλιτσανό
Σκαρφαλωμένο κι αυτό και περιτριγυρισμένο από τα υπόλοιπα Ελληνόφωνα χωριά, στο όρος Ασπρομόντε Μια άσπρη περίεργα όμορφη ζωγραφιά κάτω από το πανύψηλο γρανιτένιο βουνό
Σε αυτό το τόπο η πίστη και η ελπίδα μετατρέπονται σε δημιουργία και αισιοδοξία
"το ντεντρό ε πέττει μα το πρώτο χτύπο" το δέντρο δεν πέφτει με το πρώτο χτύπο
"Αν ντεν αλείφεται η ρότα ντεν γυρίζει "
"Η ψυχή μένει πιο πολύ εκεί που αγαπάει παρά εκεί που ζει"
Αυτές οι λίγες λέξεις αποτελούν το μήνυμα από το ταξίδι μας κοντά τους
Αν και οι πιο πολλοί δεν πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα, η ψυχή τους μένει πιο πολύ στη χώρα πέρα από το ρέμα
Γιώργος Λογοθέτης/Δημοσιογράφος
Ούλα νόματα είναι γκρίκα : ακάτι(αγκάθι), φασούλια…γερονταρία
...Που κάθεται στης πλατείας τα σκαλιά τριγύρω ή στη βρύση , όπου έρχονται οι γυναίκες να πάρουν νερό. Πάλι καλά, γιατί παλιότερα αναγκαζόταν να πηγαίνουν πολύ ψηλά, στο πανωχωρίο, εκεί που ήταν «ο κάναλο της αγκάπη» (εκεί πλέκονταν όλα τα ειδύλια)
Βλεπιμίε στα χρόνια (ματιές στα χρόνια)
Τι εκρατούσα επάνου στα βουνά
Μα τα χέρια ένα κάρμπουνο,
τα χρόνια τσε ο τσαιρό τον εσμπήα
Τι ήθελε να μας πει ετσείνο το λούτσι ;
Γιατί φέγκοντα το φέρα
Στα χωράφια μα;
Οι παππού ,α για τούτο εφύγκα
για μα ανησπάντια τη καρντία
Δεν θα οσμήσει ποτέ η γλώσσα μας,γιατί τη βουτήξαμε με της μάνας μας το γκάλα
Angiolino Cotardo/1975
Και όπως έγραψε ο Παρπαλιόλο, αυτή η γης , έχει ανάγκη από αγνές ψυχές για να την αγαπήσουν
Ο Angiolino Cotarco και ο γιατρός Filippo Condemi έφτιαξαν και τύπωσαν τελικώς γραμματική
με την βοήθεια της φιλολόγου Άντζελ Μεριανού που τη μετέφρασε στα ελληνικά και ιταλικά
Η γραμματική αυτή τυπώθηκε στη θεσσαλονίκη και προσφέρθηκε ως δώρο το 1996 στους ελληνόφωνους της Κ Ιταλίας
Σε μια εκδήλωση της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, που οργάνωσε ο "Μακεδνός" , ως έδρας του ΣΑΕ , παρουσία του προέδρου κ Άθενς και μελών της , του Ιταλού Προξένου και πολλών ακόμη επισήμων
Εκεί όπου είχαν υποχρεωθεί σε κοινωνικό αποκλεισμό όσοι χρησιμοποιούσαν τα γκρεκάνικα, εκεί λάμπει πάλι το φως που φώτισε και εκπολίτισε την ίδια την Ρώμη και το δυτικό κόσμο Το φως της Μεγάλης Ελλάδας, Το άγιο λούτσι της
Aremu rindineddha
Άραγε χελιδόνι μου
ποια θάλασσα σε φέρνει
και ποιος σε περιμένει
μ' αυτό το καλό καιρό
άσπρο το στήθος σου
και τα φτερά σου μαύρα
τη θάλασσα στη ράχη
στα δυο την ουρά
στέκομαι μπρος στη θάλασσα
και σε κοιτώ ξανά
λίγο που γέρνεις, λίγο ανεβαίνεις
κι ισα αγγίζεις το νερό
άραγε πόσους τόπους μας
θα πέρασες εσυ
άραγε τη φωλίτσα σου
που να χτισες εσυ
αχ και να ξερα αν διάβηκες
απο κει που εγώ βαστώ
ποσα αλήθεια θα ρωτούσα
να μου πεις και να σου πω
μα ούτε λέξη δε μου λες
για ολα αυτά που σου ρωτώ
λίγο που γέρνεις, λίγο ανεβαίνεις
κι ισα που αγγίζεις το νερό