Είναι παράξενο, αλλά αυτή την εποχή του χρόνου το έλκος ξυπνά φέρνοντας τα πάνω κάτω στη ζωή μας. Όσο για τους άντρες, είναι αυτοί που ταλαιπωρούνται περισσότερο από τα συμπτώματά του. Και όμως, γνωρίζοντας περισσότερα πράγματα για την πάθηση αυτή μπορούμε να ανακουφιστούμε ή ακόμη και να την προλάβουμε.
Κάποιοι ενοχοποιούν τον ξέφρενο ρυθμό της ζωής, που μας κάνει να παραμελούμε τον εαυτό μας, για την εμφάνιση του έλκους. Μπορεί το στρες να κατέχει ένα μερίδιο ευθύνης, όμως συντρέχουν και άλλοι παράγοντες που προετοιμάζουν το έδαφος για την εμφάνισή του. Το πιο παράξενο, όμως, είναι ότι δύο εποχές του χρόνου - άνοιξη και φθινόπωρο - το έλκος παρουσιάζει έξαρση.
Το φαινόμενο αυτό δεν έχει εξηγηθεί από τους επιστήμονες. Συνηθίζουν, ωστόσο να μιλούν για μεγάλη έξαρση της νόσου αυτή την εποχή. Όπως και να έχει, η ουσία είναι ότι το πεπτικό έλκος είναι σήμερα μια από τις πιο συνηθισμένες παθήσεις. Ο παθολόγος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Αναστάσιος Σπαντιδέας λύνει τις απορίες μας σχετικά με τη νόσο.
ΠΟΙΕΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΠΡΟΤΙΜΑ;
"Αν και το έλκος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εντούτοις τα συμπτώματα συνήθως αρχίζουν μεταξύ 20 έως 40 ετών για τα δωδεκαδακτυλικά έλκη και 40 έως 70 για τα έλκη το στομάχου". Στην παιδική ηλικία οι ειδικοί πιστεύουν ότι το έλκος εμφανίζεται σπάνια. Παρ' όλα αυτά, όμως, στις τελευταίες μελέτες διαπιστώθηκε ότι το δωδεκαδακτυλικό έλκος δεν είναι και τόσο σπάνιο φαινόμενο σε άτομα νεαρής ηλικίας.
ΑΝΤΡΕΣ ΜΕ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΕΣ...
Μπορεί οι γυναίκες να κατέχουν τον τίτλο το ασθενούς φύλου, οι άντρες, ωστόσο, έχουν μεγαλύτερες ευαισθησίες όσον αφορά τις παθήσεις του στομάχου. "Το δωδεκαδακτυλικό έλκος είναι δύο έως τρεις φορές πιο συχνό στους άντρες σε σύγκριση με τις γυναίκες", μας λέει ο κ. Σπαντιδέας.
ΖΗΤΕΙΤΑΙ Ο ΕΝΟΧΟΣ
Είναι πράγματι ενδιαφέρουσα η άποψη των επιστημόνων σχετικά με το έλκος στομάχου και δωδεκαδάκτυλου. Και αυτό, γιατί ενώ έχουν κοινά σημεία, εντούτοις θεωρούνται δύο διαφορετικές παθήσεις, που προκαλούνται από διαφορετικές αιτίες. Ο κ. Σπαντιδέας μας εξηγεί πώς συμβαίνει αυτό. "Μέσα στο στομάχι επικρατεί μια θαυμαστή ισορροπία μεταξύ:
Των επιθετικών παραγόντων, που τείνουν να βλάψουν το τοίχωμα του στομάχου και κυρίως το βλεννογόνο και
Των αμυντικών παραγόντων που έχουν ως αποστολή τους την προστασία του στομάχου από τις επιθέσεις".
Στους επιθετικούς παράγοντες περιλαμβάνονται:
Το υδροχλωρικό οξύ (HCI), που είναι από τα πιο ισχυρά οξέα.
Η πεψίνη, ένα ένζυμο που διασπά τα λευκώματα της τροφής και των κυττάρων του βλεννογόνου αν δεν προστατευτούν και
Το ελικοβακτήριο του πυλωρού, ένα μικρόβιο που η παρουσία του σχετίζεται άμεσα με την πρόκληση έλκους και γαστρίτιδας, ενώ διερευνάται ο ρόλος του και στην ανάπτυξη καρκίνου του στομάχου.
Στους αμυντικούς παράγοντες περιλαμβάνονται:
Η βλέννη, που βρίσκεται στο εσωτερικό όλου του στομάχου και δημιουργεί μια ασπίδα προστασίας ενάντια στο HCI και την πεψίνη.
Οι προσταγλανδίνες και ιδιαίτερα η Ε. Πρόκειται για μία ουσία που παράγεται από το βλεννογόνο του στομάχου.
Για να προκληθεί έλκος του δωδεκαδακτύλου είναι απαραίτητη η ύπαρξη του οξέος HCI, ενώ το έλκος του στομάχου μπορεί να δημιουργηθεί και σε στομάχι που εκκρίνει πολύ λίγο οξύ.
Στο δωδεκαδακτυλικό έλκος ο πόνος:
Εμφανίζεται μεταξύ των γευμάτων, μοιάζει με τον "πόνο της πείνας" και υποχωρεί μετά τη λήψη τροφής.
Μπορεί να μας ξυπνά τη νύχτα, καθώς το στομάχι είναι άδειο.
Μπορεί να εμφανίζεται περιοδικά και να υποτροπιάζει σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους ή εποχές, ιδιαίτερα την άνοιξη και το φθινόπωρο.
Στο έλκος στομάχου ο πόνος:
Είναι πιο ακανόνιστος και εμφανίζεται συνήθως περίπου μία ώρα μετά το γεύμα.
Και φυσικά, δεν λείπουν οι καούρες και οι ξινίλες. Πρέπει για ένα αίσθημα καψίματος που έχουν πολλοί ασθενείς. Ενώ οι ξινίλες οφείλονται σε ρεψίματα ή σε αναγωγή μικρής ποσότητας όξινου περιεχομένου του στομάχου.
ΟΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ
"Ανεξάρτητα από το πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορεί να γίνει η διάγνωση του έλκους από το ιστορικό", λέει ο κ. Σπαντιδέας, "κάθε ασθενής με συμπτωματολογία έλκους πρέπει να υποβάλλεται σε ορισμένες εξετάσεις για να:
Επιβεβαιωθεί αυτό που φαίνεται εμφανές από τη λήψη του ιστορικού.
Αποκλειστούν άλλα νοσήματα, τα οποία μπορεί να εκδηλώνονται με τη συμπτωματολογία του έλκους".
Στις εξετάσεις πρέπει να γίνουν για τη διάγνωση το έλκους, αλλά και για την παρακολούθηση της θεραπείας, περιλαμβάνονται:
Ο ακτινολογικός έλεγχος του στομάχου και του δωδεκαδάκτυλου.
Η γαστροσκόπηση.
ΠΟΙΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΛΗΘΟΥΝ;
Στην περίπτωση του έλκους μιλάμε για μια χρόνια πάθηση που παρουσιάζει περιόδους ύφεσης ή και έξαρσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις ωστόσο τα έλκη αντιμετωπίζονται και επουλώνονται από μόνα τους ή μετά από θεραπευτική αγωγή. Σπανιότερα είναι δυνατόν να παρουσιαστούν επιπλοκές όπως:
-Γαστρορραγία, με κυριότερα συμπτώματα τα μαύρα κόπρανα ή τον αιματηρό εμετό.
-Διάτρηση, η οποία εκδηλώνεται με έντονο πόνο στην κοιλιά που δεν υποχωρεί.
-Πυλωρική στένωση, με κύριο σύμπτωμα τους εμετούς.
Οι επιπλοκές αυτές βέβαια απαιτούν επείγουσα αντιμετώπιση.
ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΜΑΣ, Η ΠΡΟΛΗΨΗ
Δεν είναι λίγοι οι παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί για την πρόκληση έλκους, αλλά λίγων έχει επιβεβαιωθεί η συμμετοχή, λέει ο κ. Σπαντιδέας. Μερικοί απ' αυτούς είναι:
-Διάφορες καταστάσεις που προκαλούν έντονο σωματικό και ψυχικό στρες μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία έλκους.
-Το κάπνισμα ευνοεί τη δημιουργία της νόσου και το σημαντικότερο: η συχνότητα του έλκους αυξάνει ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει το άτομο.
-Η ασπιρίνη και άλλα παυσίπονα, όπως και τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα μειώνουν τους αμυντικούς παράγοντες του στομάχου περιορίζοντας την παραγωγή των προσταγλανδινών και της βλέννης.
-Το αλκοόλ και η καφεΐνη αυξάνουν την έκκριση του γαστρικού οξέος, αν και δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι προκαλούν πεπτικό έλκος.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
Αυτοφροντίδα.
Συχνά, αρκεί να αλλάξουμε τις συνήθειες της ζωής μας για να νιώσουμε ανακούφιση. Και αυτό σημαίνει:
-διακοπή του καπνίσματος.
-περιορισμός των οινοπνευματωδών ποτών.
-μικρά και συχνά γεύματα.
Φαρμακευτική αγωγή.
Αν το πρόβλημα συνεχίζεται, ο γιατρός θα συστήσει κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, η οποία ακολουθείται για 4-8 εβδομάδες. Τα φάρμακα που συνήθως χορηγούνται είναι:
-Οι αναστολείς της αντλίας υδρογόνου.
-Οι ανταγωνιστές των υποδοχέων ισταμίνης (H2).
-Τα αντιόξινα.
-Τα αντιβιοτικά - συνήθως ο συνδυασμός δύοπου χρησιμοποιούνται για την εκρίζωση του ελικοβακτηριδίου. Για τον ίδιο σκοπό χρησιμοποιούνται και τα άλατα βισμουθίου.
Βελονισμός.
"Ο βελονισμός έχει την ιδιότητα να προλαμβάνει σχεδόν όλες τις οργανικές διαταραχές - απορυθμίσεις που οδηγούν στην ανάπτυξη έλκους" μας λέει η γιατρός βελονίστρια Κωνσταντίνα Θεοδωράτου.
"Το άγχος, η υπερλειτουργία του στομάχου, η κακή πέψη, η στομαχική δυσφορία με το βελονισμό μετά από λίγες μόνο θεραπείες. Όταν έχει ήδη εμφανιστεί έλκος, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το βελονισμό:
-Συμπτωματικά: για να μειώσουμε όλα τα εμφανιζόμενα παθολογικά χαρακτηριστικά, όπως τον πόνο κλπ.
-Θεραπευτικά: για να διορθώσουμε την κατάσταση που οδήγησε στην ανάπτυξη το έλκους".
Φυτοθεραπεία.
Δεν είναι λίγα τα βότανα που προσφέρουν τη βοήθειά τους στην αντιμετώπιση του πεπτικού έλκους", μας λέει η φαρμακοποιός Γιάννα Περγαντά. Ανάμεσά τους:
-Η γλυκύρριζα (Licorice root)
Ένα βότανο με μεγάλη ιστορία στη θεραπεία των ελκών λόγω της μαλακτικής της δράσης στους βλεννογόνους του στομάχου.
-Το σύμφυτο (symphytum officinate)
Διαθέτει επουλωτικές, μαλακτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες. Σε συνδυασμό μάλιστα με την γλυκύρριζα, τα αποτελέσματά του είναι ακόμη καλύτερα.
-Η ρίζα αλθαίας (marshmollow root)
Είναι πολύτιμη για το στομάχι λόγω της περιεκτικότητάς της σε βλεννώδεις ουσίες. Γι' αυτό το λόγο εξάλλου θεωρείται ιδανικό μαλακτικό και καταπραϋντικό για το στομάχι.
-Η φτελιά (ulmus campestris)
Είναι ό,τι καλύτερο στις περιπτώσεις που το πρόβλημα είναι έντονο.
Ετοιμάστε ένα ρόφημα από τα παρακάτω βότανα σε ίση μέρη:
Σύμφυτο
Αλθαία
Υδράστις (golden seal)
Γλυκύρριζα
Πίνετε ένα φλιτζάνι ρόφημα τρεις φορές την ημέρα πριν από τα γεύματα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας μου είχες έλκος, κινδυνεύω και εγώ;
Αν και το έλκος παρουσιάζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε άτομα της ίδιας οικογενείας, παρ' όλα αυτά η πάθηση δεν θεωρείται κληρονομική. "Πιστεύεται ότι μεταβιβάζεται κληρονομικά μια προδιάθεση, η οποία όμως από μόνη της δεν φτάνει για να εκδηλωθεί η νόσος", λέει ο κ. Σπαντιδέας. "Χρειάζεται λοιπόν να συνυπάρξουν και ορισμένοι άλλοι παράγοντες, όπως το κάπνισμα, η λήψη φαρμάκων κ.λπ".
Η γαστροσκόπηση είναι δύσκολη εξέταση;
Η γαστροσκόπηση είναι μία απλή εξέταση, που διαρκεί από τρία έως επτά λεπτά και πραγματοποιείται από εξειδικευμένους γιατρούς. Με τη βοήθεια του γαστροσκόπιου ο γιατρός μπορεί όχι μόνο να δει το εσωτερικό του στομάχου, αλλά και να πάρει μικρά τεμάχια ιστού για ανάλυση. Η εξέταση αυτή, μάλιστα, μπορεί να πλησιάσει με μεγάλη ακρίβεια τη διάγνωση όχι μόνο του έλκους, αλλά και κάθε πάθησης του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.
Υπάρχουν κάποιες απαγορευμένες τροφές;
"Παλιότερα πίστευαν ότι υπήρχαν τροφές οι οποίες συνέβαλαν στη δημιουργία έλκους", λέει ο κ. Σπαντιδέας, "και οι οποίες έπρεπε να αποφεύγονται απ' όσους είχαν προδιάθεση. Σήμερα, μετά από αρκετές μελέτες, πιστεύουμε ότι οι διαιτητικές συνήθειες δεν θεωρούνται υπεύθυνες για την ανάπτυξη έλκους".
sto telos den to glitwnw to elkos me ola auta pou grafeis...soru teo ..alla give as a break vradiatika..