«Εντεψίζικα» πορνογραφικά δίστιχα του Σεφέρη

[forest48]

Μια επίκαιρη λόγω αποκριάς αναφορά σε ένα τολμηρό κείμενο του Μαθιού Πασχάλη (ψευδώνυμο του Γ. Σεφέρη)

Ιδιοκτήτης μεγάλου βιβλιοπωλείου της Αθήνας ευχαριστούσε πρόσφατα εκδότη που κυκλοφόρησε μια σειρά τολμηρών αναγνωσμάτων. Ελεγε ότι η ερωτική λογοτεχνία έχει αυξήσει με έναν παράδοξο τρόπο τις πωλήσεις: οι πελάτες του δεν αγοράζουν ποτέ ερωτικό βιβλίο χωρίς να επιλέξουν και κάτι ακόμη από τα ράφια ως άλλοθι. Οι αναστολές εκδηλώνονται και στο ταμείο βάζοντας το «ακατάλληλο» κείμενο τελευταίο στη στοίβα. Οταν ο εν λόγω εκδότης ζήτησε περιχαρής να μάθει ποιοι αποτελούν το κοινό του έλαβε μια γενική πλην όμως σαφή απάντηση: «Ολοι όσοι μπαίνουν στο βιβλιοπωλείο...».
Να αναζητήσουμε αναλογίες με το αναγνωστικό κοινό της Γαλλίας του 18ου αι., όπου η αποποίηση των ηθικών δεσμεύσεων μέσα από μια πληθώρα ελευθεριαζόντων κειμένων συνδέθηκε με την έκφραση μιας νέας φιλοσοφίας; Βρισκόμαστε μπροστά σε μια διάθεση νεολιμπερτινιστική (ας επιτραπεί ο όρος...) ή μήπως δεν υπάρχουν κοινωνικές προεκτάσεις πίσω από την επιστροφή της υψηλού επιπέδου πορνογραφίας;
Παρ' όλα αυτά δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η δεκαετία του '80 χαρακτηρίστηκε από ελευθεριότητα. Παρατηρήθηκε μάλιστα μια αυτολογοκρισία συντελεστών που μετέφρασαν για παράδειγμα τα «Ενδεκα χιλιάδες πέη» του Απολινέρ ως «Ενδεκα χιλιάδες βέργες», παριστάνοντας ότι δεν καταλαβαίνουν το παιχνίδι της λέξης «verge». Σε άλλες περιπτώσεις υπήρξε σιωπηλή συνωμοσία γύρω από κείμενα θεωρούμενα τολμηρά, όπως το βιβλίο «Τα εντεψίζικα» του Μαθιού Πασχάλη (ψευδώνυμο του Γ. Σεφέρη) με επιμέλεια Γ. Π. Ευτυχίδη (ψευδώνυμο του Γ.Π. Σαββίδη), έκδοση που αγνοήθηκε παντελώς από τα μέσα ενημέρωσης. Το σημαντικό είναι πως ο Σεφέρης ξέδωσε συνθέτοντας «πορνογραφικά δίστιχα», τα μεταθανάτια «Εντεψίζικα».

Αποσπάσματα από το Βήμα