Το Ρεύμα του Κόλπου επιβραδύνεται, η Ευρώπη απειλείται με απ

[Marlboro]

Το θερμό ρεύμα στον Ατλαντικό που καθιστά πιο ήπιο το κλίμα της δυτικής Ευρώπης έχει αρχίσει να επιβραδύνεται, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ολόκληρη η ήπειρος να περάσει απότομα σε παγετώδη περίοδο, εκτιμούν Βρετανοί ερευνητές.

Όργανα που έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία του Ατλαντικού δείχνουν ότι το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream), που μεταφέρει στην Ευρώπη θερμότητα από τους τροπικούς, έχει επιβραδυνθεί κατά περίπου 30% από το 1992 έως σήμερα, αναφέρει η ομάδα στο περιοδικό Νature.

Η μεταβολή αυτή δεν βρίσκεται σε συμφωνία με τον φυσικό κύκλο των 70 ετών που ακολουθεί το ρεύμα, και οι επιστήμονες δεν αποκλείουν την πλήρη διακοπή του ρεύματος τις προσεχείς δεκαετίες. Η διακοπή αυτή θα μπορούσε να μειώσει τη μέση θερμοκρασία της Ευρώπης κατά 5 έως 10 βαθμούς.

Στο σενάριο αυτό, ή μάλλον στην πιο ακραία του εκδοχή, είχε βασιστεί η ταινία Η Επόμενη Ημέρα, στην οποία το ανθρωπογενές φαινόμενο του θερμοκηπίου οδηγεί ξαφνικά τον πλανήτη σε παγετώδη περίοδο.

Κυλιόμενος ιμάντας θερμότητας

Το Ρεύμα του Κόλπου ξεκινά στην Καραΐβική και μεταφέρει θερμό νερό προς τα βοριοανατολικά μέσω του Βόρειου Αντλαντικού. Στο γεωγραφικό πλάτος της Πορτογαλίας, το ρεύμα χωρίζεται στα δύο. Ο ένας κλάδος κινείται νότια και επιστρέφει στους τροπικούς, ενώ ο άλλος συνεχίζει βορειοανατολικά και φτάνει έχρι τη Γροιλανδία.

Στο στάδιο αυτό το ρεύμα έχει απελευθερώσει σχεδόν όλο το πλεόνασμα θερμότητας, «γλυκαίνοντας» το κλίμα της δυτικής Ευρώπης. Καθώς το νερό ψύχεται, η πυκνότητά του αυξάνει, οπότε το ρεύμα βυθίζεται μέχρι τον ωκεάνιο πυθμένα και αρχίζει να ακολουθεί την αντίστροφη πορεία προς τις ανατολικές ακτές της Αμερικής.

Ο Δρ Χάρι Μπράιντεν και οι συνεργάτες του στο βρετανικό Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας εξέτασαν τη ροή του ρεύματος επιστροφής στον πυθμένα του Α, χρησιμοποιώντας όργανα που έχουν τοποθετηθεί σε μια γραμμή ανάμεσα στα Κανάρια Νησιά και τις Μπαχάμες.

Διαπίστωσαν ότι το ρεύμα έχει αλλάξει από παλαιότερες μελέτες τη δεκαετία του 1950, του 1980 και του 1990. Με βάση τη ροή του ρεύματος επιστροφής, οι ερευνητές εκτιμούν ότι το Ρεύμα του Κόλπου έχει μειωθεί κατά 30%. Η ανάλυση μετρήσεων που είχαν συγκετρωθεί από την αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας επιβεβαίωσε το φαινόμενο και αποκάλυψε ότι το μεγαλύτερο τμήμα της μεταβολής είχε συμβεί τη δεκαετία του 1990.

Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει άγνωστος. Ίσως η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης επιτάχυνε το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική, με αποτέλεσμα να μειωθεί τοπικά η αλατότητα του ωκεανού. Η μειωμένη αλατότητα σημαίνει και μειωμένη πυκνότητα, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η βύθιση του ρεύματος και η επιστροφή του στην Καραΐβική.

Αν και το ενδεχόμενο απότομης ψύξης στην Ευρώπη δεν μπορεί να αποκλειστεί, πολλοί επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς την ερμηνεία των αποτελεσμάτων.

Η μεταβολή στο Ρεύμα είναι τόσο έντονη ώστε θα έπρεπε να είχε μειώσει τη θερμοκρασία στη Βρετανία και τη Σκαανδιναβία κατά έναν με δύο βαθμούς Κελσίου. «Αυτό δεν το έχουμε δει ακόμα» σχολιάζει στο περιοδικό New Scientist ο Ρίτσαρντ Γουντ, επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας Κλίματος Hudley της βρετανικής μετεωρολογικής υπηρεσίας.

Ο ερευνητής δεν αποκλείει η γενικότερη παγκόσμια θέρμανση να υπερσταθμίζει την ψύξη της Ευρώπης λόγω της επιβράδυνσης του Ρεύματος -τουλάχιστον, προς το παρόν.

Το Ρεύμα του Κόλπου είχε διακοπεί τελευταία φορά στο τέλος της τελευταίας παγετώδους περιόδου πριν από 12.000 χρόνια.

news.in.gr