ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΑΠΟ ΤΗΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ&qu

[tristana]

 
* Από συγγραφέας, μυθιστορηματικός ήρωας των Λοτζ και Τόιμπιν


Επιδημία ... Χένρι Τζέιμς


«The Master» είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος του Κολμ Τόιμπιν με ήρωα τον Χένρι Τζέιμς. Κυκλοφορεί ήδη στην Αγγλία από τις εκδόσεις Scribner. Αγνωστος είναι ακόμα ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος του Ντέιβιντ Λοτζ, με ήρωα τον Χένρι Τζέιμς. Θα κυκλοφορήσει στην Αγγλία το φθινόπωρο από τις εκδόσεις Viking.


 
Ο Τόιμπιν και ο Λοτζ πληροφορήθηκαν τη σύμπτωση από το βρετανικό Τύπο. Ο κ. Λοτζ που ζει στο Μπέρμιγχαμ δεν σχεδιάζει να διαβάσει το «αντίπαλο» μυθιστόρημα μέχρι τουλάχιστον να κυκλοφορήσει το δικό του. Ο κ. Τόιμπιν που ζει στο Δουβλίνο δεν έχει ιδέα για το ακριβές περιεχόμενο του βιβλίου του Λοτζ.

Οι αμερικανικές εφημερίδες απολαμβάνουν πάντως το γεγονός ότι ο πανεπιστημιακός, κριτικός λογοτεχνίας και πρωτοπόρος του «campus novel» Ντέιβιντ Λοτζ και το 48χρονο πουλέν της βρετανικής μυθιστοριογραφίας, Κόλιν Τόιμπιν, συνέπεσαν στην επιλογή μιας εμβληματικής φυσιογνωμίας της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας, για τα μυθιστορήματά τους, που, όπως φαίνεται, έχουν κι άλλες ομοιότητες. Και οι δύο για παράδειγμα δίνουν έμφαση σ' ένα οριακό σημείο της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Τζέιμς, την παταγώδη αποτυχία του θεατρικού του «Guy Domville» στο Λονδίνο του 1895.


Ντέιβιντ Λοτζ
Υστερα και οι δυο επιλέγουν από τη ζωή του Χένρι Τζέιμς (1843-1916) το ίδιο «καστ» προσώπων: την οικογένειά του, την εξαδέλφη του Μίνι Τεμπλ και τη φίλη του Κόνστανς Γούλσον. Μια άλλη ομοιότητα είναι ότι τόσο ο Λοτζ όσο και ο Τόιμπιν υπαινίσσονται με αναλόγως κομψό τρόπο την ομοφυλοφιλία του Τζέιμς: φωτίζουν κάπως περισσότερο τη σχέση του με έναν από τους φίλους του, τον Ολιβερ Χολμς ο Τόιμπιν, τον Ζεράλ ντι Μοριέ ο Λοτζ.

Παρόμοια ήταν και η αφετηρία της έμπνευσής τους. «Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα», λέει ο Τόιμπιν, «ότι είχα στο μυαλό μου ένα χαρακτήρα που ονομαζόταν Χένρι Τζέιμς και θέλησα διά της φαντασίας να επέμβω στη ζωή του». «Ηθελα να διερευνήσω μέσω της φαντασίας πώς ήταν να είσαι ο Χένρι Τζέιμς», λέει και ο Λοτζ, που διευκρινίζει όμως πώς ό,τι κυρίως τον ενδιέφερε είχε να κάνει «με τη λογοτεχνία, τη φιλοδοξία, τον ανταγωνισμό».

Αντιμετωπίζω τη ζωή του Τζέιμς σαν ένα τρίπρακτο θεατρικό: πρώτη πράξη η μαθητεία, δεύτερη μια μέση περίοδος όταν αισθανόταν αποτυχημένος και τρίτη, η αργή αποκατάστασή του μετά το φιάσκο του «Guy Domville» και τα τρία σπουδαία μυθιστορήματα που έγραψε αργότερα, «Οι πρεσβευτές», «Τα φτερά της περιστέρας» και «Το χρυσό κύπελλο».

Ο Λοτζ και ο Τόιμπιν είναι ίσως οι σπουδαιότεροι λογοτέχνες που ενέταξαν στη μυθιστοριογραφία τους τον Τζέιμς ως ήρωα, δεν είναι όμως και οι μόνοι: η πεντάτομη «Ζωή του Χένρι Τζέιμς» από τον Λίον Εντελ, ενέτεινε από το 1973 και μετά το ενδιαφέρον της λογοτεχνικής κοινότητας για τον Αμερικανό συγγραφέα. Το βιβλίο τού Αλαν Χόλινγκαρστ «The Line of Beauty», για έναν πανεπιστημιακό που έχει εμμονή με τον Τζέιμς, αλλά και το θρίλερ της Εμα Τέναντ, με επίκεντρο τη συγγραφή της νουβέλας «Τα χαρτιά του Ασπερν», ήταν οι πρώτες ενδείξεις της «μόλυνσης», όπως ονομάζει χαριτολογώντας ο Λοτζ το φαινόμενο.

Υπάρχει και μια άλλη χαριτωμένη λεπτομέρεια. Το 1993, όταν ο Λοτζ ήταν ήδη μπεστ-σελερίστας και ο Τόιμπιν δοκιμιογράφος χωρίς κανένα μυθιστόρημα στο ενεργητικό του, είχαν βρεθεί κάπου στην Ισπανία.

Ο Τόιμπιν αναγνώρισε τον Λοτζ. «Πώς, νομίζετε», τον ρώτησε για να του πιάσει την κουβέντα «ότι η οικογένεια Τσαντ είχε κάνει περιουσία στους "Πρεσβευτές" του Χένρι Τζέιμς;».




ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ


[size=18][/size]