Βασανιστήρια: η μάταιη αγριότητα της ανθρωπότητας

[larus audouinii]

Από την ανθολογία "Ποιήματα από το Γκουαντάναμο", εισ.: Mark Falkoff,
μτφρ.: Ιωάννα Καρατζαφέρη, Οδυσσέας Κακαβάκης, εκδόσεις "Πύλη", 2008
πηγές εδώ και εδώ

Ο Ιμπραήμ αλ Ρουμπάις, δάσκαλος στο Πακιστάν, συνελήφθη το 2002 ( από μισθοφόρους και παραδόθηκε στις συμμαχικές δυνάμεις.
Θρησκευτικός λόγιος ο Ρουμπάις, απεχθάνεται την εχθρότητα και υπερασπίζεται το δίκιο, απόψεις που εξέφρασε άλλωστε και στο ανακριτικό στάδιο δηλώνοντας: «Αν με θεωρείτε ως συνεχή απειλή θα πρέπει να φυλακισθώ. Αν όχι θα πρέπει να με αφήσετε ελεύθερο. Γιατί όμως ενώ σε διεθνές επίπεδο ο άνθρωπος θεωρείται αθώος μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο, εδώ θεωρείται ένοχος μέχρι να θεωρηθεί αθώος;».
Ο Ρουμπάις οδηγήθηκε στο Γκουαντάναμο αφήνοντας πίσω την μόλις 3 μηνών κορούλα του και την υποψηφιότητά του για τη θέση δικαστή. Τελικά αφέθηκε ελεύθερος τον Δεκέμβριο του 2006 μετά και τις παρεμβάσεις της οικογένειάς του. Στο ποίημά του, που ακολουθεί, γραμμένο χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τους ανθρώπους του, αποτυπώνει με «ζωγραφικό» τρόπο την απόσταση αυτή που καλύπτεται κυρίως από θάλασσες και ωκεανούς. Ίσως γι΄ αυτό να διάλεξε και τον συγκεκριμένο τίτλο.

ΩΔΗ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Ω Θάλασσα, φέρε μου νέα από τους αγαπημένους μου.
Αν δεν ήμουν δεμένος με τις αλυσίδες των απίστων,
θα είχα βουτήξει μέσα σου
και θα είχα φτάσει στους αγαπημένους μου ή θα είχα χαθεί
στην αγκαλιά σου.
Οι ακρογιαλιές σου είναι θλίψη, αιχμαλωσία, πόνος και αδικία.
Η πίκρα σου ροκανίζει την υπομονή μου.
Η γαλήνη σου είναι σαν τον θάνατο, τα σαρωτικά σου κύματα
παράξενα.
Η σιωπή σου που αναδύεται κρύβει στις πτυχές της
την προδοσία.
Η ηρεμία σου, αν συνεχιστεί, θα σκοτώσει τον καπετάνιο
και ο θαλασσοπόρος θα πνιγεί στα κύματά σου.
Ευγενική, κουφή, μουγκή, ανίδεη, οργισμένα θυελλώδης,
κουβαλάς μνήματα.
Αν ο άνεμος σε αγριεύει, είναι ορατή η αδικία σου.
Αν ο άνεμος σε σωπαίνει, είναι απλώς η άμπωτις και η παλίρροια.
Ω Θάλασσα, μήπως σε προσβάλλουν οι αλυσίδες μας;
Αναγκαστικά και μόνο πηγαινοερχόμαστε καθημερινά.
Ξέρεις τις αμαρτίες μας;
Καταλαβαίνεις ότι μας ρίξανε σ' αυτόν τον ζόφο;
Ω Θάλασσα, μας χλευάζεις στην αιχμαλωσία μας.
Συνωμότησες με τους εχθρούς μας και μας περιφρουρείς
σκληρά.
Τα βράχια δεν σου λένε για τα εγκλήματα που έγιναν
ανάμεσά τους;
Η Κούβα, η καταβλημένη, δεν σου μεταφράζει τις ιστορίες της;
Βρίσκεσαι δίπλα μας τρία χρόνια τώρα και τι κέρδισες;
Βαρκούλες ποίησης στη θάλασσα, μια θαμμένη φλόγα
σε μια καρδιά που καίγεται.
Τα λόγια του ποιητή είναι η πηγή της δύναμής μας,
ο στίχος του το ίαμα της πονεμένης μας καρδιάς.


Μόλις εκδόθηκε το βιβλίο, σύμφωνα πάντα με τη συνέντευξη, ασχολήθηκαν όλα τα ΜΜΕ εκφράζοντας θετικές και αρνητικές απόψεις.
Από αυτές τις τελευταίες ο Φάιλκοφ συμπέρανε για τον εαυτό του ότι κάποιοι τον θεώρησαν ως «κοροϊδάκι των τρομοκρατών» για να περάσουν τις απόψεις τους προς τα έξω, ενώ άλλοι ως έναν «χρήσιμο βλάκα» των ιθυνόντων του Πεντάγωνου που ενώ είχαν λογοκρίνει τα ποιήματα, τα άφησαν να «περάσουν» σε μια κίνηση καθαρά επικοινωνιακή, ώστε να αποδείξουν ότι υπάρχει ελευθερία στον Γκουαντάναμο.
Σ΄ αυτό το τελευταίο συμπέρασμα κατέληξε ο δικηγόρος λόγω των σχετικών δημοσιευμάτων της Νιού Γιόρκ Τάιμς.

Υποστήριξε ακόμη ότι δεν πρέπει να υπάρξει αυστηρότητα στην κρίση των ποιημάτων με τη χρήση αυτών καθαυτών των εργαλείων της ποίησης αλλά να τα αντιμετωπίσουμε σε ένα κοινό αισθητικό και πολιτικό πλαίσιο.
Και τελικά να επανεξετάσουμε και τον όρο «λογοτεχνική αξία».
Μάλιστα για την ενίσχυση της άποψής του χρησιμοποίησε και μια ρήση του Όσκαρ Ουάιλντ: «Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε ως ηθικό ή ανήθικο ένα βιβλίο. Τα βιβλία είναι καλογραμμένα ή κακογραμμένα».


Οι φυλακισμένοι δεν γράφουν γιʼ αυτό το φοβερό άλμα στο άγνωστο, για την οδύνη του οριστικού τέλους, όπως συμβαίνει με τους ελεύθερους.
Αυτοί μιλούν για την άνοιξη που έρχεται χωρίς λουλούδια, για τα όμορφα κορίτσια, που γιʼ αυτούς υπάρχουν μόνο ως μνήμη, μιλούν για την ομορφιά και τις μικρές ανάσες νοσταλγίας, που τους κρατούν ζωντανούς.
 Εδώ οι στίχοι υπάρχουν σαν τη ζωή μέσα στο όνειρο, σαν τις παρενθέσεις του Εζρα Πάουντ και του Καβάφη, σαν τη μεταφορά που γαληνεύει το τώρα και το μετά


Πάρε το σώμα μου

Πάρε το σάβανο και τα απομεινάρια του κορμιού μου

Πάρε φωτογραφίες από το πτώμα μου

Μονάχο μες στον τάφο

Στείλʼ τα στον κόσμο

Στείλʼ τα στους δικαστές

Σε όσους έχουν συνείδηση

Στείλʼ τα σε όσους έχουν αρχές και είναι δίκαιοι

Κι ας σηκώσουν εκείνοι το βάρος της ενοχής στο εδώλιο του κόσμου,

την αθώα ψυχή,

Ας σηκώσουν εκείνοι το βάρος

κάτω από των παιδιών τους το βλέμμα,

της ιστορίας το βλέμμα

Το βάρος της αδικοχαμένης, της αναμάρτητης ψυχής

Της ψυχής που βασανίστηκε στα χέρια

Όσων δήθεν προστατεύουν την ειρήνη



Eίναι αλήθεια;

Είναι αλήθεια ότι το γρασίδι ξαναφυτρώνει μετά τη βροχή;
Είναι αλήθεια ότι τα λουλούδια θʼ ανθίσουν την Ανοιξη;
Είναι αλήθεια ότι τʼ αποδημητικά πουλιά θα ξαναγυρίσουν;
Είναι αλήθεια ότι ο σολομός πλέει αντίθετα στο ρεύμα;

Είναι αλήθεια. Αυτά είναι αλήθειες. Ολα αυτά είναι θαύματα.
Ομως, είναι αλήθεια ότι μια μέρα θα φύγουμε από τον Κόλπο του Γκουαντάναμο;
Είναι αλήθεια ότι κάποια μέρα θα γυρίσουμε σπίτια μας;
Ταξιδεύω στα όνειρά μου, ονειρεύομαι το σπίτι μου.

Οτι βρίσκομαι με τα παιδιά μου, κομμάτια του εαυτού μου όλα τους.
Οτι βρίσκομαι με τη γυναίκα μου και με όσους αγαπώ.
Οτι βρίσκομαι με τους γονείς μου, οι πιο τρυφερές καρδιές του κόσμου μου.
Ονειρεύομαι ότι βρίσκομαι σπίτι μου, έξω από αυτό το κελί.

Μʼ ακούς, ω Δικαστή; Αραγε μʼ ακούς;
Εδώ είμαστε όλοι αθώοι, κανένα έγκλημα δεν κάναμε.
Λευτέρωσέ με, λευτέρωσέ μας, αν υπάρχει ακόμα
δικαιοσύνη και συμπόνια σʼ αυτόν τον κόσμο.