Η Μουσική από τα Ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας

[larus audouinii]

Τα πρώτα βιντεάκια στη συνέχεια τα βρήκα αμέσως με το λίμα του ονόματος, που γνώριζα, μιας δασκάλας στην περιοχή

Είναι απίστευτο! να βλέπεις τo μεράκι.... χαρακτηριστικά τηζωντάνια  του παππου...ένα τόσο απλοικό και υπέροχο χαρακτήρα να σιγοντάρει με το 7χρονο εγγόνι του προφανώς ,  
χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη χώρα που μιλάει τη γλώσσα που έμαθε και ο ίδιος μακριά από τις ρίζες, Και στο τέλος μιλάει γρεκανικα ...που μου θυμισαν
κάπου και  κρητικά ή κυπριακά..
....μια προφορά ταξιδεμένη, σαν νησιώτικη
από γενιές 3000 χρόνων πίσω
Μια φυσική εξέλιξη

Η φωνή της μουσικής είναι και ένας τρόπος έκφρασης της Ελληνικότητας ....και αν εχει ιστορία 2000, 2500 ή 2700 χρόνων , η σημασία τους χρόνου σβήνει μετρώντας από το παρελθόν... προς σήμερα!

 

[larus audouinii]

φεγγο (φεγγάρι), πλατεγκο (μιλώ) πούλια (Σαλέντο)


θα είναι λάθος για τον παρατηρητή....
αν και η μουσική αυτή, η μουσική κουλτούρα γενικότερα, αντιμετωπίζεται από όποιο βήμα λόγου σαν κάτι το φοκλόρ  ή σαν λείψανα πολιτισμού ή για (όποιες) εθνικές κορώνες




Aκολουθώντας τον πολυτραγουδισμένο  ήλιο...
με ήλιο και βροχή στον δρόμο του προς τη δύση της Mεσογείου
φτάνεις σε χαμογελαστά λιμάνια
σε μουσικές που μιλούν για  συναισθήματα καραβιών
fado, latin, γκρεκάνικα, ναπολιτανικη, αρβανίτικα.....

και τόσες άλλες πνευματικές γέφυρες που ενώνουν τους κόσμους
ανατολής και δύσης

ούνα φάτσα, ούνα ράτσα


"Me tsi agapi enomeni pou panta thermeni"


και ο Όμηρος ζητάει από κει που είναι να μην ξεχαστεί η δική του γλώσσα



με την χορεύτρια   Laura Nascosto

Αν θέλει να επισκεφτεί κάποιος την περιοχή

http://www.salentogriko.info
http://www.cumelca.it/
http://www.megghy.com
http://grecanica.com
http://www.canzonieregrecanicosalentino.net/
http://www.myspace.com/maurodurante

[larus audouinii]

Τα κρύα χειμωνιάτικα βράδια, μικρό παιδί ακόμη, άκουγα γεμάτος ενδιαφέρον τον πατέρα μου να μιλά για τον πόλεμο στην Αλβανία, τα παγωμένα γεμάτα λάσπες χαρακώματα, το αίμα , τον πόνο, το μακελειό
Όταν πάλι έπεφτε η εφιαλτική νύχτα και τα όπλα σιγούσαν, από τα απέναντι χαρακώματα, το αίμα έφταναν κυματιστά μέσα στη χιονοθύελλα οι γεμάτες αγωνία φωνές των Ιταλών
Ε,ε, ε Φίλιππο, Κωνσταντίνο, Ντιμίτρι και μένα έτσι με λένε!
Γιατί να σκοτωνόμαστε; Είμαστε αντέλφια! Στις φλέβες μας τρέχει το ίντιο αίμα !..

Όλα αυτά τα περνούσαν όμως τότε για «εχθρική προπαγάνδα», μιας και κανείς ποτέ δεν τους το είχε εξηγήσει Διότι ήταν Έλληνες Γκρεκάνοι
Η φασιστική τότε Ιταλία τους έστειλε στο αλβανικό μέτωπο, σ΄ένα αδελφοκτόνο πόλεμο..
Κανείς όμως ποτέ δε μου πε κουβέντα για τη Μεγάλη Ελλάδα, για το Πυθαγόρα, για τους Ελεάτες και τις περίφημες ελληνικές αποικίες Απουλίας, Καλαβρίας, Σικελίας Ούτε για τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη στα στενά της Σικελίας –Ιταλίας που πέρασε ο Οδυσσέας Ούτε για τις εκπληκτικές εφευρέσεις και τα περίφημα κάτοπτρα του Αρχιμήδη που έκαψαν τον ισχυρό ρωμαϊκό στόλο
Χρόνια αργότερα, σαν πολίτης του κόσμου,
Όλως τυχαία βρέθηκα σε αυτά τα μέρη, μένοντας άφωνος από την άγρια ομορφιά της Καλαβρίας και της εντυπωσιακής Σικελίας, με εικόνες σαν και αυτή τη γαλάζια που βλέπεις από το ελληνικό θέατρο της Ταορμίνας και την Αίτνα Την ομορφότερη εικόνα της γης , κατά τον Γκαίτε
Δ Αλεξάνδρου Γκρεκάνοι, οι Έλληνες της Μάγκνα Γκρέτσια Εκδόσεις Ερωδιός


Είσαι Γκρίκο ;
Έμπα στο σπίτι μου να μπει ο ήλιος Λένε οι Γκρεκάνοι


Δεν είναι ο Προμηθέας Είναι η Ελλάδα καρφωμένη και φωνάζει  Φωνάζει όχι στους θεούς ,
Φωνάζει στους ανθρώπους, φωνάζει τα παιδιά της να την σώσουν Καζαντζάκης "αναφορά στον Γκρέκο"

Γκαλλιτσανό
Σκαρφαλωμένο κι αυτό και περιτριγυρισμένο από τα υπόλοιπα Ελληνόφωνα χωριά,  στο όρος Ασπρομόντε  Μια άσπρη περίεργα όμορφη ζωγραφιά  κάτω από το πανύψηλο γρανιτένιο βουνό

Σε αυτό το τόπο η πίστη και η ελπίδα μετατρέπονται σε δημιουργία και αισιοδοξία


"το ντεντρό  ε πέττει μα το πρώτο χτύπο" το δέντρο δεν πέφτει με το πρώτο χτύπο
"Αν ντεν αλείφεται η ρότα ντεν γυρίζει "
"Η ψυχή μένει πιο πολύ εκεί που αγαπάει παρά εκεί που ζει"

Αυτές οι λίγες λέξεις αποτελούν το μήνυμα από το ταξίδι μας κοντά τους
Αν και οι πιο πολλοί δεν πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα, η ψυχή τους μένει πιο πολύ στη χώρα πέρα από το ρέμα
Γιώργος Λογοθέτης/Δημοσιογράφος


Ούλα νόματα είναι γκρίκα : ακάτι(αγκάθι), φασούλια…γερονταρία
...Που κάθεται στης πλατείας τα σκαλιά τριγύρω ή στη βρύση , όπου έρχονται οι γυναίκες να πάρουν νερό. Πάλι καλά, γιατί παλιότερα αναγκαζόταν να πηγαίνουν πολύ ψηλά, στο πανωχωρίο, εκεί που ήταν  «ο κάναλο της αγκάπη» (εκεί πλέκονταν όλα τα ειδύλια)

Βλεπιμίε στα χρόνια (ματιές στα χρόνια)
Τι εκρατούσα επάνου στα βουνά
Μα τα χέρια ένα κάρμπουνο,
τα χρόνια τσε ο τσαιρό τον εσμπήα
Τι ήθελε να μας πει ετσείνο το λούτσι ;
Γιατί φέγκοντα το φέρα
Στα χωράφια μα;

Οι παππού ,α για τούτο εφύγκα
για μα ανησπάντια τη καρντία

Δεν θα οσμήσει ποτέ η γλώσσα μας,γιατί τη βουτήξαμε με της μάνας μας το γκάλα
Angiolino Cotardo/1975

Και όπως έγραψε ο Παρπαλιόλο, αυτή η γης , έχει ανάγκη από αγνές ψυχές για να την αγαπήσουν


Ο Angiolino Cotarco και ο γιατρός Filippo Condemi έφτιαξαν και τύπωσαν τελικώς γραμματική
με την βοήθεια της φιλολόγου Άντζελ Μεριανού που τη μετέφρασε στα ελληνικά και ιταλικά
Η γραμματική αυτή τυπώθηκε στη θεσσαλονίκη και προσφέρθηκε ως δώρο το 1996 στους ελληνόφωνους της Κ Ιταλίας
Σε μια εκδήλωση της Νομαρχίας  Θεσσαλονίκης,  που οργάνωσε ο "Μακεδνός" , ως έδρας του ΣΑΕ , παρουσία του προέδρου κ Άθενς και μελών της , του Ιταλού Προξένου και πολλών ακόμη επισήμων
Εκεί όπου είχαν υποχρεωθεί σε κοινωνικό αποκλεισμό όσοι χρησιμοποιούσαν τα γκρεκάνικα, εκεί λάμπει πάλι το φως που φώτισε και εκπολίτισε την ίδια την Ρώμη και το δυτικό κόσμο Το φως της Μεγάλης Ελλάδας, Το άγιο λούτσι της

[larus audouinii]

Aremu rindineddha

Άραγε χελιδόνι μου
ποια θάλασσα σε φέρνει
και ποιος σε περιμένει
μ' αυτό το καλό καιρό

άσπρο το στήθος σου
και τα φτερά σου μαύρα
τη θάλασσα στη ράχη
στα δυο την ουρά

στέκομαι μπρος στη θάλασσα
και σε κοιτώ ξανά
λίγο που γέρνεις, λίγο ανεβαίνεις
κι ισα αγγίζεις το νερό

άραγε πόσους τόπους μας
θα πέρασες εσυ
άραγε τη φωλίτσα σου
που να χτισες εσυ

αχ και να ξερα αν διάβηκες
απο κει που εγώ βαστώ
ποσα αλήθεια θα ρωτούσα
να μου πεις και να σου πω

μα ούτε λέξη δε μου λες
για ολα αυτά που σου ρωτώ
λίγο που γέρνεις, λίγο ανεβαίνεις
κι ισα που αγγίζεις το νερό

[larus audouinii]

[larus audouinii]