Οι Ολυμπιακοί αγώνες δια μέσου των αιώνων

[Anonymous]

[size=18]Αθλητικές εκδηλώσεις στην Προϊστορία [/size]


Ο Ιππίας από την Ηλεία, σοφιστής του 5ου αιώνα π.Χ., ήταν αυτός που συγκρότησε τον πρώτο κατάλογο νικητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από αυτόν μαθαίνουμε ότι το πρώτο αγώνισμα, ο δρόμος, διοργανώθηκε στην Ολυμπία, στη δυτική Πελοπόννησο, προς τιμήν του Ολυμπίου Διός για πρώτη φορά το 776 π.Χ. Μεταγενέστερες αρχαίες πηγές μάς πληροφορούν ότι ο θεσμός των Ολυμπιακών Αγώνων απέκτησε μεγάλη σημασία και συγκαταλεγόταν στις μεγαλύτερες και πιο γνωστές πανελλήνιες διοργανώσεις ήδη από τις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ.

Διοργανώνονταν πάντοτε αθλητικοί αγώνες;

Και τι σήμαινε αθλητικός αγώνας για τους προγενέστερους πολιτισμούς της Μεσογείου;
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και οι λαοί της Μεσοποταμίας είχαν τη δική τους μακρά παράδοση αθλητικών αγώνων, όπως μας δείχνουν τα ανάγλυφα που αναπαριστούν αθλητικές σκηνές και βρίσκονται σκαλισμένα στους τάφους των βασιλέων και των ευγενών τους. Δεν είχαν καθιερώσει, όμως, τακτικές εκδηλώσεις, και, όταν έγινε αυτό, φαίνεται ότι τις παρακολουθούσαν μόνο οι βασιλείς και η ανώτερη τάξη.

Οι Μινωίτες επιδείκνυαν ιδιαίτερη μέριμνα για την γυμναστική. Τα ταυροκαθάψια και οι πτώσεις έγιναν τα αγαπημένα τους αθλήματα, όπως φανερώνουν οι νωπογραφίες που διακοσμούν τα παλάτια τους. Άλλα μινωϊκά αθλήματα ήταν οι αγώνες στίβου, πάλης και πυγμαχίας. Απ' όσο μπορούμε να ξέρουμε, τέτοιες δραστηριότητες τελούνταν σε τοποθεσίες κοντά στο παλάτι, πιθανόν από μέλη της τάξης των ευγενών.

Οι Μυκηναίοι υιοθέτησαν όλα τα μινωϊκά αγωνίσματα και εισήγαγαν τις αρματοδρομίες και άλλα αγωνίσματα στίβου. Οι Μυκηναίοι χρησιμοποιούσαν τα άρματα όχι μόνο για το κυνήγι και στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά και για θρησκευτικές και ταφικές τελετές.

Τα ομηρικά έπη αποτελούν την πρώτη γραπτή ένδειξη αθλητικών αγώνων στον ελληνικό κόσμο. Στα μεγάλα του έπη, ο Όμηρος παραθέτει ζωηρές περιγραφές των αγώνων που διοργανώθηκαν ως μέρος των ταφικών τελετών για το νεκρό ήρωα Πάτροκλο ή με άλλη αφορμή.

Η εμφάνιση των πρώτων πόλεων-κρατών οδήγησε στη ραγδαία ανάπτυξη του αθλητισμού: πολλοί τοπικοί αγώνες θεσμοθετήθηκαν σε αυτές τις πόλεις και τελούνταν κατά τη διάρκεια εορτών θρησκευτικού χαρακτήρα. Ο αθλητισμός έγινε θεσμός, παρέχοντας στα μέλη της πόλεως το πρόσχημα για τακτικό συναγωνισμό.

Η Ολυμπία έγινε σύντομα σημαντικό θρησκευτικό κέντρο, όπου διοργανωνόταν μια σειρά αθλητικών αγώνων. Η σύγχρονη έρευνα εστιάζεται στην κατανόηση της προέλευσης αυτού του μεγάλου θρησκευτικού εορτασμού, που έγινε το σύμβολο της πολιτικής και πολιτιστικής ενότητας των Ελλήνων στην ιστορική περίοδο. Γιατί εξελίχθηκαν οι αγώνες σε πανελλήνιο θεσμό σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο της δυτικής Πελοποννήσου, και πώς άλλαξε ο θεσμός αυτός στο πέρασμα του χρόνου; Οι αρχαίοι Έλληνες και οι μεταγενέστεροι συγγραφείς περιγράφουν τους μύθους για την προέλευση των πρώτων αγώνων στην Ολυμπία, ενώ οι αρχαιολόγοι καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για την αναπαράσταση της ιστορίας τους με βάση τα ευρήματα των ανασκαφών.

Παρά το σημαντικό όγκο ακαδημαϊκού έργου που έχει αφιερωθεί στην έρευνα των παραπάνω προβλημάτων, ο σύγχρονος αναγνώστης εκπλήσσεται από το πλήθος των διαφορετικών απόψεων, συχνά ριζωμένων στην αντιφατική φύση των αρχαιολογικών και λογοτεχνικών ενδείξεων. Το παρακάτω κείμενο, ένας πλήρης κατάλογος του αθλητισμού και της προέλευσής του, αφιερώνεται στον ανώνυμο αναγνώστη που επιθυμεί να εξερευνήσει σε μεγαλύτερο βάθος τις πηγές του αθλητισμού και να καταλάβει τη διαφορετική σημασία που απέκτησε σε κάθε εποχή.

[Anonymous]

". Σε μια σφραγίδα, που χρονολογείται στο 1800 π.Χ., ένας ήρωας κι ένα πλάσμα με κεφάλι ταύρου παλεύουν φορώντας ζώνες.

[Anonymous]

[size=18]Μινωική Κρήτη [/size]



Ο μινωικός είναι ο πρώτος πολιτισμός στο Αιγαίο, που μας παρέχει άφθονες εικονογραφικές πληροφορίες για την αθλητική δραστηριότητα την εποχή του Χαλκού.

Οι πληροφορίες είναι κυρίως εικονογραφικές, γιατί οι γραπτές πηγές δεν έχουν ακόμη αποκρυπτογραφηθεί. Μινωικά αθλήματα αναπαριστώνται σε πέτρινα αγγεία, νωπογραφίες και σφραγιδόλιθους.

Οι Μινωίτες ασχολούνταν με διάφορα αθλήματα, όπως η πυγμαχία, η πάλη, τα ταυροκαθάψια και τα ακροβατικά.

Το γνωστό ανάγλυφο ρυτό της Αγίας Τριάδας, που χρονολογείται στο 16ο αιώνα π.Χ., χωρίζεται σε ζώνες με αναπαραστάσεις διαφόρων αθλημάτων όπως η πάλη, τα ταυροκαθάψια και η πυγμαχία. Οι ακριβείς κανόνες της πυγμαχίας και της πάλης δεν είναι γνωστοί, αλλά οι στάσεις υποδηλώνουν κάποιες συνήθειες. Oι αγώνες γίνονταν πιθανόν ανά ζεύγη και απουσίαζε η παρέμβαση οποιουδήποτε κριτή, γεγονός που μάλλον αποδίδεται στις εικονογραφικές ανάγκες.

Και στα δύο αθλήματα, οι αθλητές που συμμετείχαν, διέθεταν περίτεχνες κομμώσεις και φορούσαν σανδάλια και περιδέραια. Οι παλαιστές φορούσαν ένα ειδικό κράνος με καλύπτρες στα μάγουλα, ενώ οι πυγμάχοι είχαν το κεφάλι ακάλυπτο. Ο νικητής αναπαριστάται με σηκωμένο το αριστερό χέρι, πιθανότατα σε μια χειρονομία θριάμβου. Ο ηττημένος παρουσιάζεται σε διάφορες στάσεις είτε γονατιστός είτε καθώς προσπαθεί να αποφύγει τα χτυπήματα του αντιπάλου του.

Οι σωζόμενες παραστάσεις υποδεικνύουν την εντατική προπόνηση και την πολύ αναπτυγμένη αθλητική ικανότητα. Η πασίγνωστη νωπογραφία από τη Θήρα (περίπου 1550 π.Χ.), που παρουσιάζει δύο νεαρά αγόρια να πυγμαχούν, αποδεικνύει ότι η προπόνηση ήταν βασικό μέλημα από τη νεαρή ηλικία. Το κάθε αγόρι φοράει ζώνη και γάντι πυγμαχίας στο δεξί χέρι μόνο. Οι σκηνές από τα ταυροκαθάψια φανερώνουν ότι οι αθλητές είχαν απόλυτη ακρίβεια στην κίνηση και μεγάλη εξοικείωση με τους κινδύνους που συνόδευαν τη σωματική επαφή με το ζώο. Οι ακροβατικές ασκήσεις και οι σκηνές πάλης δείχνουν εξασκημένα κορμιά με στενή μέση και δυνατούς μυς. Η ακρίβεια στην κίνηση -που φανερώνουν όλες οι παραστάσεις- δείχνει ότι οι αθλητικοί αγώνες ήταν οργανωμένες δραστηριότητες τακτικού χαρακτήρα στους Μινωικούς χρόνους.

Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις, προσδίδουμε μάλλον θρησκευτικό χαρακτήρα στις αθλητικές δραστηριότητες της μινωικής Κρήτης καθώς:

είτε αποτελούσαν μέρος του τυπικού μιας τελετουργικής μύησης (τελετουργία ενηλικίωσης) των νεαρών ευγενών.  
είτε αποτελούσαν ένα είδος θρησκευτικού θεάματος, που οργανωνόταν από το παλάτι, όπως αφήνουν να εννοηθεί η ιερή φύση του ταύρου και οι στενοί δεσμοί του με το παλάτι. Τέτοια θεάματα θα πρέπει να παρακολουθούσε μεγάλος αριθμός του πληθυσμού της περιοχής.

[Anonymous]

[size=18]Μυκηναϊκή Ελλάδα [/size]


Στη μυκηναϊκή Ελλάδα (1600-1100 π.Χ.), όπως και στη μινωική Κρήτη, οι αθλητικοί αγώνες αποτελούσαν αναπόσπαστο στοιχείο των θρησκευτικών τελετών και των τελετών γονιμότητας. Οι Μυκηναίοι υιοθέτησαν όλα τα μινωικά αγωνίσματα, αλλά ενδιαφέρονταν κυρίως για τα πολεμικά, όπως η πυγμαχία και η πάλη. Δυστυχώς, σε σχέση με τα μινωικά, τα μυκηναϊκά ευρήματα είναι λιγοστά και πολύ ετερόκλητα.

 

Σκηνές από ταυροκαθάψια απαντώνται και στη διάρκεια της Mυκηναϊκής περιόδου. Οι Μυκηναίοι, όπως και οι Μινωίτες, συνέχισαν να θεωρούν διάφορα αγωνίσματα, όπως τα ταυροκαθάψια, μέρος των θρησκευτικών εορτασμών. Η πυγμαχία και η πάλη αναδείχτηκαν ως τα πιο δημοφιλή αγωνίσματα για τους Μυκηναίους, οι οποίοι τα μετέδωσαν με τη σειρά τους στην Κύπρο στην Ύστερη Μυκηναϊκή εποχή. Ένα μυκηναϊκό αγγείο από την Κύπρο φέρει παραστάσεις πυγμαχίας, μαζί με την πρώτη αναπαράσταση αγώνα δρόμου. Οι δρομείς απεικονίζονται γυμνοί και φορούν στο κεφάλι κοσμήματα.

Οι Μυκηναίοι εισήγαγαν ένα καινούργιο αγώνισμα, την αρματοδρομία. Εικονίζονται για πρώτη φορά σε πολλά μυκηναϊκά αγγεία και επιτύμβιες στήλες το άρμα, το άλογο και οι ηνίοχοι. Οι Μυκηναίοι χρησιμοποιούσαν άρματα όχι μόνο για πολεμικούς σκοπούς, αλλά και για το κυνήγι και τον αθλητισμό. Είναι ενδιαφέρον ότι, αν και καμία από αυτές τις σκηνές ουσιαστικά δεν απεικονίζει αρματοδρομίες, τα περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα ανακαλύφθηκαν ανάμεσα σε σύνολα από ταφικά ευρήματα.

Στην Ιλιάδα, το ομηρικό έπος του τέλους του 8ου αιώνα π.Χ., τα αγωνίσματα αποτελούν σημαντικό τμήμα των ταφικών εθίμων, όπως υποδηλώνουν οι περιγραφές μιας μεγάλης σειράς από αθλητικούς αγώνες, που διοργανώθηκαν για να τιμηθεί ο νεκρός ήρωας Πάτροκλος. Δεδομένου ότι τα ομηρικά έπη καθρεφτίζουν παραδόσεις και της Μυκηναϊκής περιόδου, φαίνεται βάσιμο να δεχτούμε ότι η αρματοδρομία αποτελούσε ταφικό έθιμο ήδη από εκείνη την εποχή.

[Anonymous]

[size=18]Oμηρική εποχή [/size]



 

"Να θέλω νά 'μαι ο πρώτος πάντα μου, να ξεπερνώ τους άλλους, να μην ντροπιάσω τους προγόνους μου ποτέ μου..." (Ιλιάδα ΣT' 207-11, μετ. N. Kαζαντζάκη - I. Kακριδή)



Τα δύο μεγάλα ομηρικά έπη, συνθέσεις της Γεωμετρικής περιόδου (8ος και αρχές του 7ου αιώνα π.Χ.), μας προσφέρουν μια πλήρη περιγραφή όλων των αθλητικών αγώνων, όπως είναι γνωστοί στην ιστορική περίοδο: αρματοδρομίες, πυγμαχία, πάλη, δρόμος, οπλομαχία, δισκοβολία, τοξοβολία και ακόντιο. Αν και αντικατοπτρίζουν έθιμα της Μυκηναϊκής περιόδου που είχαν διατηρηθεί από την παράδοση, αυτά τα έπη περιγράφουν επίσης τις συνήθειες και τις αξίες των ανώτερων τάξεων της Γεωμετρικής περιόδου.

Η Ιλιάδα μάς δίνει μεγάλες περιγραφές των επιταφίων άθλων που οργάνωσε ο Αχιλλέας για να τιμήσει το νεκρό αγαπημένο του φίλο, Πάτροκλο. Στην Οδύσσεια, οι αγώνες διενεργούνται σε μια τελείως διαφορετική ατμόσφαιρα: αποτελούν μέρος ενός ψυχαγωγικού θεάματος που οργάνωσαν οι Φαίακες προς τιμήν του φιλοξενούμενού τους Οδυσσέα, με την άφιξή του στο νησί τους.

Στην ομηρική κοινωνία, η αθλητική διάκριση είναι για τον ήρωα το μέσο για να επιδείξει την αρετή του και να κερδίσει την κοινωνική αναγνώριση. Με την άσκηση και το συναγωνισμό, ο αθλητής δείχνει, όχι μόνο τη σωματική του ρώμη, αλλά και τη γενναιότητα και την ευφυία του και επομένως, την αρετή του. "Αλήθεια, ξένε, δε μου φαίνεσαι να νιώθεις απ' αγώνες" λέει ο Ευρύαλος στον Οδυσσέα, "αγωνιστής δεν δείχνεις" (Οδύσσεια, θ 159, μετ. N. Kαζαντζάκη - I. Kακριδή) και ο Οδυσσέας, θεωρώντας τα λόγια του μεγάλη ταπείνωση και προσβολή της αρετής του, επιβεβαιώνει την υπεροχή του στη δισκοβολία. Από πολλές απόψεις, το αθλητικό πνεύμα είναι ισοδύναμο με το ηρωικό πνεύμα. Ο κάθε ήρωας είναι σαν ένας αθλητής που προσπαθεί να ξεπεράσει τους άλλους και να κερδίσει.

Η ηρωική κοινωνία του Ομήρου περιβάλλει με μεγάλη εκτίμηση τους αθλητές που εξασκούνται για την υπεροχή κι έτσι, οι Φαίακες επιβραβεύουν τον Οδυσσέα για την υπεροχή του, αναγνωρίζοντάς τη δημόσια. Η αρετή και η κοινωνική αναγνώριση αποτελούν τις σημαντικότερες όψεις της ταυτότητας του αθλητή στα ομηρικά χρόνια.

[Anonymous]

[size=18]Αθλητισμός και Πόλις [/size]

 

"Μα όποιος σ' αγώνες ή στον πόλεμο κερδίσει τη νίκη την περίφημη, του χαρίζεται το μεγαλείο της υπέρτατης τιμής, εύφημος μνεία απ' το συμπολίτη και τον ξένο".
Πίνδαρος, 5ος αιώνας π.Χ.



Από τον 8ο αιώνα π.Χ., η εμφάνιση των πρώτων πόλεων-κρατών επηρέασε και την εξέλιξη στον αθλητισμό. Διάφορα συστήματα άθλησης αναπτύχθηκαν σε κάθε πόλη-κράτος και περιλάμβαναν γυμναστικές ασκήσεις, μουσική εκπαίδευση, γραφή και ανάγνωση. Όσο υπήρχαν αριστοκρατικά καθεστώτα, η εκπαίδευση αποσκοπούσε στο να αναδειχθούν τα νεαρά μέλη των αριστοκρατικών οικογενειών. Η εκπαίδευση των νέων είχε σκοπό να τους βοηθήσει να αναπτύξουν τόσο το σώμα όσο και το νου τους και να κατακτήσουν την αρμονία. Η σωματική άσκηση συνοδευόταν από μουσική. Η μουσική, ο χορός και ο αθλητισμός βοηθούσαν να πραγματωθεί η αρμονική ισορροπία του σώματος και του νου.

Ένα πλήθος τοπικών γιορτών διοργανωνόταν τον 8ο αιώνα π.Χ. από τις νεοϊδρυθείσες πόλεις-κράτη. Οι γιορτές αυτές παρείχαν πολλές αφορμές για συναγωνισμό, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους κάτοικους των πόλεων-κρατών να επιδείξουν δημόσια τις αρετές τους και να αγωνιστούν για να αριστεύσουν. Σταδιακά, οι μουσικοί και οι αθλητικοί αγώνες εξελίχθηκαν σε οργανωμένους τοπικούς εορτασμούς σε τακτική βάση. Τέτοιοι αγώνες συνδέονταν άμεσα με τις λατρείες των θεών ή των ηρώων και είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα.

Ο θεσμός των αθλητικών αγώνων στις θρησκευτικές γιορτές έδινε μια επίσημη αφορμή για να επιδεικνύουν οι πολίτες τις ικανότητές τους.

Αθλητές από διάφορες περιοχές συγκεντρώνονταν για να δείξουν τις σωματικές και ηθικές τους αρετές τιμώντας την τοπική θεότητα ή κάποιον ήρωα. Επιδεικνύοντας τη σωματική του αλκή, κάθε αθλητής ικανοποιούσε το συγκεντρωμένο πλήθος, κέρδιζε την αναγνώριση και δόξαζε την πόλη-κράτος που ανήκε.

Τέτοιες συγκεντρώσεις θεωρούνταν ότι ευχαριστούσαν τον τοπικό θεό κι έτσι τελούνταν προς τιμήν του. Η νίκη του αθλητή γιορταζόταν με προσφορές στον τοπικό θεό. Διάφορα είδη προσφορών, όπως οι τρίποδες και τα ειδώλια, δείχνουν πόσο σημαντική ήταν αυτή η νίκη για τον αθλητή και την πατρίδα του.

[Anonymous]

[size=18]Γιατί στην Ολυμπία; [/size]




Για αιώνες, οι Ολυμπιακοί Αγώνες θεωρούνταν η πιο σημαντική και έγκυρη πανελλήνια γιορτή. Πώς όμως έγινε η Ολυμπία τόσο σημαντικός ιερός χώρος για τον ελληνικό κόσμο; Πότε πρωτοεμφανίστηκαν εκεί οι αγώνες; Πώς εξελίχθηκαν σε θεσμό τέτοιας σημασίας; Οι διάφοροι μύθοι που αναφέρονται στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάνουν δύσκολο το έργο του εντοπισμού των ιστορικών ενδείξεων. Ζωτικής σημασίας για την αποσαφήνιση αυτών των προβλημάτων είναι ο ρόλος της αρχαιολογίας.

Συνδυάζοντας τους μίτους της μυθολογίας, της ιστορίας και της αρχαιολογίας, φαίνεται πιθανή η υπόθεση ότι ήδη από το 10ο αιώνα π.Χ. η Ολυμπία ήταν τόπος λατρείας, γνωστός στην αριστοκρατία της δυτικής Πελοποννήσου. Ο αρχικός χαρακτήρας των παλαιότερων αφιερωμάτων (ζωόμορφα ειδώλια) αποκαλύπτει αγροτικά και κτηνοτροφικά ενδιαφέροντα, ενώ ειδώλια αλόγων και αρμάτων αντικατοπτρίζουν τα ενδιαφέροντα πλουσιότερων ανθρώπων. Προφανώς η Ολυμπία εξελίχθηκε σε περιφερειακό λατρευτικό κέντρο για ανθρώπους διαφορετικών συμφερόντων και κοινωνικής θέσης. Σε μια περιοχή που ήταν χωρισμένη σε μικρές τοπικές εδαφικές μονάδες, τα ουδέτερα θρησκευτικά κέντρα λειτουργούσαν ως τόποι συνάντησης της αριστοκρατίας της περιοχής.

Προς το τέλος του 8ου αιώνα π.Χ., σημειώθηκε ένα άνοιγμα στις λατρευτικές δραστηριότητες που τελούνταν στην Ολυμπία, με την επέκταση της συμμετοχής σ' αυτές σε έναν μεγαλύτερο αριθμό κρατών-πόλεων. Η περιοχή της Ήλιδας, όπου βρίσκεται η Ολυμπία, κατοικήθηκε ξανά (750-700 π.Χ.) και πολλές σκόρπιες εγκαταστάσεις σχηματίστηκαν στην περιοχή. Απ' αυτή την περίοδο και εξής, η Ολυμπία αποτελεί θέση που προσελκύει πολλούς επισκέπτες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.

Ξεκάθαρες απαντήσεις σίγουρα δεν μπορούν να δοθούν στα ερωτήματα που τέθηκαν πιο πάνω, καθώς αυτά καλύπτονται από διάφορες παραδόσεις και μύθους από διαφορετικές και αντιφατικές, πηγές. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ολυμπία αναπτύχθηκε σταδιακά σε τόπο γιορτής μείζονος σημασίας, που ενέπνεε τον σεβασμό και συνέχισε να προσελκύει επισκέπτες από όλες τις περιοχές της Ελλάδας καθ' όλην την Αρχαιότητα.

[Anonymous]

[size=18]Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαιότητα [/size]




"Πολλά ενοχλητικά και κουραστικά πράγματα
υπάρχουν στη ζωή· και στους Ολυμπιακούς Αγώνες
δεν είναι το ίδιο άσχημα τα πράγματα;
Δε σε ψήνει η ζέστη; Δε σε τσαλαπατάει το πλήθος;
Δεν είναι δύσκολο να πλυθείς;
Η βροχή δε σε μουσκεύει ως το κόκκαλο;
Δε σε πειράζει ο θόρυβος, η φασαρία και οι άλλες ενοχλήσεις;
Κι όμως, μου φαίνεται πως άνετα,
μετά χαράς μάλιστα, τ’ ανέχεσαι όλα αυτά
μόλις σκεφτείς το μοναδικό θέαμα
που θ’ αντικρύσεις". Επίκτητος, 1ος αιώνας μ.Χ.


Οι Ολυμπιακοί ήταν οι παλαιότεροι και πιο σημαντικοί από όλους τους ελληνικούς αγώνες. Ήταν η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή, ανάμεσα στις γιορτές τις αφιερωμένες στο Δία, τον ανώτατο θεό. Το ιερό της Ολυμπίας επέβαλλε το κύρος του σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο, ενώ σύντομα οι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το σύμβολο της πανελλήνιας ενότητας.

Η θέση και το ιερό της Ολυμπίας, με το χρόνο αναπτύχθηκαν. Από απλός λατρευτικός χώρος, εξελίχθηκαν σε ένα ιερό γεμάτο με περίτεχνους ναούς -ο μεγαλύτερος των οποίων ήταν ο ο ναός του Διός - κοσμικά κτίρια και αγάλματα. Νέα αγωνίσματα προστέθηκαν στους Αγώνες και καινούργιες εγκαταστάσεις χτίστηκαν για να εξυπηρετήσουν τους αθλητές που συμμετείχαν σ’ αυτούς.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια τις πιο ζεστές ημέρες του καλοκαιριού. Κατά τη διάρκεια των πέντε ημερών των Αγώνων, αφιερώνονταν στους βωμούς των θεών της Ολυμπίας θυσίες, πιο μεγαλειώδης από τις οποίες ήταν η θυσία εκατό βοδιών στο βωμό του Δία. Μια σειρά αθλητικών αγώνων γίνονταν στο Στάδιο, το Ιπποδρόμιο και άλλους χώρους της θέσης, μπροστά σε χιλιάδες θεατές από όλες τις πόλεις του γνωστού ελληνικού κόσμου. Οι νικητές στεφανώνονταν με ένα στεφάνι αγριελιάς και απολάμβαναν ιδιαίτερες τιμές από την πατρίδα τους.

Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, γίνονταν διάφορα αγωνίσματα:

στάδιο  
πάλη  
πυγμαχία  
παγκράτιο  
ιππικά αγωνίσματα  
πένταθλο (άλμα, δρόμος, ακόντιο, δίσκος, πάλη)
Εκείνοι που συμμετείχαν στα αγωνίσματα ακολουθούσαν κοινούς κανόνες και συμβάσεις, καθιερωμένους για την καλύτερη οργάνωση των αγώνων.

Καταρχήν, όλες οι πόλεις ήταν υποχρεωμένες να πάψουν τις εχθροπραξίες κατά τη διάρκεια των αγώνων. Δεύτερον, σε όλους τους Έλληνες πολίτες επιτρεπόταν η συμμετοχή. Τρίτον, συγκεκριμένοι κανόνες ρύθμιζαν τη διαδικασία της προγύμνασης και της διεξαγωγής των αγώνων.