Coca - Cola

[isabella]

Coca-Cola

Τι περιέχει η Κόκα-Κόλα μου;

των Χρήστου Αλεφάντη και Μυρτώς Μπολώτα

Ο μύθος ότι το δημοφιλές αναψυκτικό περιέχει κόκα επανέρχεται συνεχώς στα διεθνή ΜΜΕ, και όχι μόνο λόγω του ονόματός του. Πρόσφατες αποκαλύψεις από το μακρινό Περού περιπλέκουν περισσότερο τα πράγματα.

«Η Ενιαία Σύµβαση για τις Ναρκωτικές Ουσίες του ΟΗΕ περιέχει μια παράγραφο -το άρθρο 27- για την οποία οι Λατινοαμερικάνοι πιστεύουν ότι εισήχθη με αποκλειστικό σκοπό την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Coca-Cola Co. Η παράγραφος αναφέρει: "Τα συμβαλλόμενα μέρη ενδέχεται να επιτρέψουν τη χρήση φύλλων κόκας για την παρασκευή αρωματικών εκχυλισμάτων (flavouring agents), εφόσον δεν θα περιέχουν αλκαλοειδή. Στο βαθμό που είναι απαραίτητα γιʼ αυτό το σκοπό, είναι δυνατόν να επιτραπεί η παραγωγή, εισαγωγή, εξαγωγή, εμπορία και κατοχή τέτοιων φύλλων”».

Αυτή η παράξενη παράγραφος παρεισέφρυσε σε ανταπόκριση του Μπερντ Ντεμπούσμαν από τη Βολιβία στο πρακτορείο Reuters, στα μέσα Φεβρουαρίου, που είχε θέμα την ανάληψη της εξουσίας από τον Έβο Μοράλες και τις σχέσεις του με τους κοκαλέρος (τους καλλιεργητές της κόκας). Το κειμενο είναι διανθισμένο με γαργαλιστικά στοιχεία όπως το μενού που προσφέρθηκε στο πρώτο προεδρικό δείπνο: «Δεν είναι σύνηθες το πρώτο προεδρικό δείπνο να δίνει το στίγμα του αναπτυξιακού σχεδιασμού μιας χώρας. Ωστόσο, αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωση του νέου προέδρου της Βολιβίας Έβο Μοράλες τον περασμένο μήνα. Στο μενού υπήρχαν κέικ από το φυτό της κόκας, μπισκότα από κόκα, κρασί από κόκα και γλυκά από κόκα». Αναφέρει επίσης δήλωση του νέου υπουργού Εξωτερικών της χώρας, Ντέιβιντ Τσοκεχουάνκα, σύμφωνα με την οποία «η κόκα πρέπει να μπει στις σχολικές καντίνες επειδή περιέχει περισσότερο ασβέστιο από το γάλα».

Τι σχέση λοιπόν µπορεί να έχει «η εξυπηρέτηση των συµφερόντων της Coca-Cola» µε ένα τέτοιο θέµα; Και πού κολλάει το αγαπηµένο αναψυκτικό µε την Ενιαία Σύµβαση του ΟΗΕ για τις ναρκωτικές ουσίες;

Η σχέση της κόκας µε την Coca-Cola στο µυαλό του ανυποψίαστου καταναλωτή µοιάζει µε έναν από εκείνους τους µύθους που κατατρέχουν τους... πετυχηµένους. Στην περίπτωση της Coca-Cola, δύο είναι οι «διάσηµοι µύθοι». Και οι δύο έχουν σχέση µε τη συνταγή. Σύµφωνα µε τον πρώτο «µύθο», τη συνταγή τη γνωρίζουν µόνο δύο στελέχη της πολυεθνικής, τα οποία µάλιστα ουδέποτε ταξιδεύουν µε το ίδιο αεροπλάνο κ.λπ. κ.λπ. Ο δεύτερος «µύθος» βάζει στη συνταγή του µελανού δροσιστικού αναψυκτικού που πάει µε όλα, µια τόση δα, ελάχιστη δόση κοκαΐνης. Για τη γεύση. Ίσως και για µια σταλιά ευφορίας.

Ο πρώτος, που αφορά το επτασφράγιστο µυστικό της συνταγής και το πόσοι το γνωρίζουν, µάλλον έχει µε τα χρόνια καταρριφθεί. Ο δεύτερος όµως;

Συνεχίζει ο Μπερντ Ντεµπούσµαν: «Η Coca-Cola, παρασκευάστρια του αναψυκτικού µε τις µεγαλύτερες πωλήσεις στον κόσµο, έχει ως πάγια τακτική να αρνείται το σχολιασµό για το θέµα της κόκας, τονίζοντας ότι τα συστατικά του µείγµατος είναι εµπορικό µυστικό. Ωστόσο, εκπρόσωποι της εταιρείας έχουν διαψεύσει ότι η εταιρεία αγοράζει φύλλα κόκας. Ένας ισχυρισµός ο οποίος τυπικά ευσταθεί. Η µόνη εταιρεία που έχει το δικαίωµα νόµιµης εισαγωγής φύλλων κόκας στις ΗΠΑ είναι η Stepan Co., µε έδρα το Maywood του New Jersey. Η συγκεκριµένη εταιρεία αποφεύγει τόσο πολύ τα φώτα της δηµοσιότητας, που δεν έχει καν τµήµα δηµοσίων σχέσεων ή εκπρόσωπο Τύπου. (...) Σύµφωνα µε τα επίσηµα και δηµοσιευµένα στοιχεία, η Stepan, µε την άδεια της αρµόδιας αµερικανικής αρχής Drug Enforcement Administration (DEA), εισάγει περίπου 172.000 κιλά ετησίως. Η άδεια πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο».

Σύµφωνα µε το ρεπορτάζ του Reuters, η τελευταία αίτηση για ανανέωση της άδειας είχε υποβληθεί στις 29 Μαρτίου του 2005. Πριν από λίγες µέρες, λογικά, θα πρέπει να δόθηκε η έγκριση και για το επόµενο έτος.

Τι γίνονται τα φύλλα κόκας που εισάγει η Stepan; Ο δηµοσιογράφος του Reuters δίνει την απάντηση: «Τµήµα του εισαχθέντος προϊόντος µετατρέπεται σε κοκαΐνη η οποία χρησιµοποιείται κυρίως ως τοπικό αναισθητικό στην οδοντιατρική και σε χειρουργικές επεµβάσεις στο αυτί, τη µύτη και το λαιµό. Το υπόλοιπο µετατρέπεται σε αρωµατικό εκχύλισµα (flavouring extract) για την Coca-Cola, µέσα από µια διαδικασία κατά την οποία αφαιρείται το ενεργό συστατικό της κοκαΐνης».

Το “µεγαλύτερο µυστικό του κόσµου”

Οι λέξεις «Coca-Cola», «Stepan», «φύλλα κόκας» και «κοκαΐνη» εµφανίζονταν όλες µαζί σʼ ένα ρεπορτάζ της αγγλικής εφηµερίδας Guardian, στις 25/8/2000. Θέµα του, η αποφασιστικότητα της Ουάσινγκτον να εξαλείψει την καλλιέργεια κόκας από τη Βολιβία. Το ρεπορτάζ επικεντρωνόταν στην περιοχή Chapare, όπου οι ιθαγενείς χρησιµοποιούν εδώ και χιλιάδες χρόνια φύλλα κόκας για θεραπευτικούς και τελετουργικούς σκοπούς. Είναι κοµµάτι του πολιτισµού τους, της καθηµερινότητάς τους.

Στο άρθρο, ο δηµοσιογράφος Nick Thorpe αναφερόταν στην «Επιχείρηση Αξιοπρέπεια» (Operation Dignity), όπως είχε ονοµάσει η τότε βολιβιανή κυβέρνηση τον αγώνα κατά της κοκαΐνης, η οποία χρηµατοδοτήθηκε από τις ΗΠΑ. Κατέγραφε εικόνες της καθηµερινότητας, καθώς και τις αντιδράσεις καλλιεργητών.

Οι προσπάθειες να... ξεριζωθεί το κακό ξεκίνησαν το 1949, µετά από έρευνα νοτιοαµερικάνου τραπεζίτη (!), του Howard Fonda, ο οποίος υποστήριξε ότι το µάσηµα του φυτού ήταν «υπεύθυνο για τη διανοητική καθυστέρηση και τη φτώχεια των κατοίκων των χωρών των Άνδεων», αναφέρει µεταξύ άλλων ο Άγγλος δηµοσιογράφος. Το ρεπορτάζ του κλείνει ως εξής: «Με τουλάχιστον 30 προϊόντα κόκας να κυκλοφορούν αυτή τη στιγµή στην αγορά της Βολιβίας -από οδοντόκρεµες µέχρι παστίλιες- οι υποστηρικτές της καλλιέργιας δηλώνουν ότι η εξαγωγή του φυτού στις αγορές της δύσης θα δώσει ζωή και ελπίδα σε χιλιάδες πάµπτωχους αγρότες της Βολιβίας. Η µόνη εταιρεία η οποία έχει καταφέρει να παρακάµψει την απαγόρευση είναι η αµερικανική Stepan. Σε µια από τις αγριότερες ειρωνίες του πολέµου κατά της κόκας, εισάγει κάθε χρόνο νοµίµως 175.000 κιλά από την Chapare για την παρασκευή, µεταξύ άλλων, αποκοκαϊνοποιηµένου εκχυλίσµατος (de-cocainized flavouring) για την Κόκα-Κόλα». Τα δηµοσιεύµατα είναι πολλά. Δίνεται η εντύπωση πως όποτε προκύπτει θέµα για την κοκαΐνη, οι δηµοσιογράφοι θυµούνται -για κάποιο λόγο- την Coca-Cola.

Ένα ακόµα πρόσφατο παράδειγµα προέρχεται από τη Μεγάλη Βρετανία. Την 1/2/2006, στην ιστοσελίδα του BBC εµφανίστηκε άλλο ρεπορτάζ µε τίτλο «Κολοµβιανοί αγρότες λανσάρουν ανταγωνιστικά προς την Coca-Cola προϊόντα» (Colombian Farmers launch Coke rivals). Το ρεπορτάζ αφορούσε την πρωτοβουλία µιας φυλής της δυτικής Κολοµβίας (Nasa) να παρασκευάσει σειρά προϊόντων (τροφίµα και ποτά) µε βάση το φυτό της κόκας. Παραδοσιακοί καλλιεργητές οι ίδιοι, πιστεύουν ότι µε την πρωτοβουλία τους αυτή όχι µόνο θα συµβάλλουν ώστε νʼ αλλάξει το image του φυτού, αλλά κυρίως ελπίζουν ότι θα ξεφύγουν από την ένδεια.

Το είδος ποτού που παρασκεύασαν οι ιθαγενείς Nasa (µε την ονοµασία Coca Sek), µπορεί να µην πήρε την άδεια να κυκλοφορήσει από τις κολοµβιανές αρχές, αλλά δίνει την ευκαιρία στον Mike Ceaser που υπογράφει το κείµενο του BBC να παραδώσει ένα ενδιαφέρον µάθηµα ιστορίας: «Η παρασκευή προϊόντων από φύλλα κόκας δεν είναι καινούρια ιδέα. Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, αµερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες λάνσαραν φαρµακευτικά προϊόντα για την ανακούφιση του πονόδοντου, καθώς και άλλα σκευάσµατα και τονωτικά, µε βάση το ενεργό συστατικό της κοκαΐνης (...). Στην πιο γνωστή περίπτωση, τα φύλλα κόκας ήταν εκείνα που έδωσαν ξεχωριστή γεύση στην πρωτότυπη συνταγή της Coca-Cola. Σύµφωνα µε αναφορές, η εταιρεία άρχισε να αφαιρεί το συστατικό της κοκαΐνης από τα φύλλα στις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά εξακολουθεί να χρησιµοποιεί φύλλα κόκας για να προσδώσει γεύση στο αναψυκτικό».

Ακολουθεί η συνήθης µη-δήλωση του εκπροσώπου της πολυεθνικής, Jorge Casimiro, ο οποίος δήλωσε στο BBC ότι η συνταγή της Coca-Cola είναι «το µεγαλύτερο µυστικό του κόσµου» (worldʼs best kept secret) και αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες ότι το µείγµα περιέχει ακόµα «αποκοκαϊνοποιηµένα» φύλλα κόκας.

Τα πρόσφατα ρεπορτάζ των έγκριτων διεθνών µέσων ενηµέρωσης που αναφέρουµε και η επίσηµη θέση της Coca-Cola Co., όπως αυτή εκφράζεται µέσω των ανά τον κόσµο εκπροσώπων της, θυµίζει ίσως την κλασική ελληνική παροιµία “Ο κόσµος το ʼχει τούµπανο κι εµείς κρυφό καµάρι”

Αποκάλυψη και απόκρυψη

Ξεχωριστό ενδιαφέρον, ωστόσο, παρουσιάζει µια φαινοµενικά αδιάφορη ιστορία από το Περού. Πριν δύο χρόνια, η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου Ναρκωτικών (INCB) παρενέβη, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις της για την καταλληλότητα δύο αναψυκτικών ευρείας κυκλοφορίας στη λατινοαµερικανική χώρα. Το Vortex Coca Energy Drink και το K-Drink πωλούνταν νοµίµως στην αγορά, έχοντας ως βασικό συστατικό τους φύλλα κόκας. Η INCB συστάθηκε το 1968 µε αποκλειστικό αντικείµενο την επίβλεψη της εφαρµογής των συµβάσεων του ΟΗΕ για τις ναρκωτικές ουσίες. Η Επιτροπή επενέβη, επικαλούµενη ότι τα αναψυκτικά αυτά περιέχουν ένα από τα αλκαλοειδή της κόκας. Η ανταπόκριση της Εθνικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη και τη Ζωή Χωρίς Ναρκωτικά (DEVIDA) του Περού ήταν άµεση. Έδωσε εντολή για την απόσυρση των αναψυκτικών από την αγορά και τη διακοπή της παραγωγής τους. Διευθυντής της DEVIDA είναι ο Νιλς Έρικσον (Nils Ericsson).

Λίγους µήνες αργότερα, στις 26 Ιανουαρίου 2005, η DEVIDA εξέδωσε ανακοίνωση δέκα σηµείων, µε στόχο να διευκρινίσει τη θέση της στο θέµα της βιοµηχανοποίησης των φύλλων κόκας στο Περού. Εκεί, ανάµεσα σε άλλα ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία, υπάρχει και η εξής αναφορά: «Η παγκοσµίως αναγνωρισµένη εταιρεία Coca-Cola αγοράζει 115 τόννους φύλλων κόκας από το Περού και 105 τόνους από τη Βολιβία, µε τα οποία παρασκευάζει, αφού αφαιρεί τα αλκαλοειδή, 500 εκατοµµύρια αναψυκτικών ηµερησίως»! Είναι το πέµπτο σηµείο από τα δέκα συνολικά της ανακοίνωσης του κρατικού φορέα του Περού. Το πλήρες κείµενο υπάρχει ακόµα στην επίσηµη ιστοσελιδα της DEVIDA (http://www.devida.gob.pe/nota_prensa_detalle.asp?id=87).

Η είδηση δηµοσιεύτηκε δύο µέρες αργότερα στο ανεξάρτητο ειδησεογραφικό σάιτ www.narconews.com (28 Ιανουαρίου 2005), µε την υπογραφή Luis A. Gomez. Στο κείµενο τού Gomez συµπεριλαµβανόταν δήλωση-διάψευση της εκπροσώπου της εταιρείας στο Μεξικό, Adriana Valladares, βάσει της οποίας η Κόκα-Κόλα δεν αγοράζει φύλλα κόκας. Η δήλωση φέρεται να έγινε το Δεκέµβριο του 2002. Πολύ πριν την ανακοίνωση της DEVIDA, η οποία φαίνεται να µην πείστηκε απʼ αυτήν. Ίσως γνωρίζει κάτι παραπάνω.

Ακόµα, ο Gomez αναφέρεται σε τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε από την Ατλάντα η εκπρόσωπος της εταιρείας, Karyn Dest, στη µεξικάνικη εφηµερίδα El Universal. Η κ. Dest (ω, οποία έκπληξις!) αρνήθηκε ότι η εταιρεία αγοράζει κοκαΐνη για την παρασκευή του διάσηµου αναψυκτικού. «Well, no, not cocaine, but coca leaves, yes». «Σύµφωνοι, κοκαΐνη όχι. Αλλά φύλλα κόκας ναι», είναι το σχόλιο του αρθρογράφου.

Το αξιοπερίεργο µε αυτή την ιστορία είναι ότι από την εξαντλητική έρευνα σε πολλαπλές διεθνείς πηγές, η ανακοίνωση της DEVIDA δεν φαίνεται να έχει αναπαραχθεί πουθενά αλλού. Περίεργο, αν αναλογιστεί κανείς ότι το επίµαχο σηµείο, που δεν είναι άλλο από την επίσηµη παραδοχή του αρµόδιου κρατικού φορέα του Περού DEVIDA (www.devida.gob.pe) ότι η µεγάλη πολυεθνική αγοράζει τόνους φύλλων κόκας από Περού και Βολιβία, διαψεύδει ευθέως και µε τον πλέον κατηγορηµατικό τρόπο τους ισχυρισµούς των εκπροσώπων της Κόκα Κόλα ότι δεν χρησιµοποιεί κόκα στο αναψυκτικό. «Η είδηση -την οποία αποκάλυψε πρώτο εκτός Περού το Narco News Bulletin- αγνοήθηκε στο σύνολό της από τον αµερικανικό Τύπο», σηµείωνε το περιοδικό HighTimes τον περασµένο Νοέµβριο.

Τελικά, έχει κόκα η Coca-Cola µου; Μήπως από τούδε και στο εξής πρέπει να τη ζητάω ως Cola-Coca; Ας δούµε τι αναφέρει η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia: «Σε αντίθεση µε την ευρέως αποδεκτή άποψη (popular belief), η Coca-Cola ουδέποτε χρησιµοποίησε αυτούσια κοκαΐνη για την παρασκευή του αναψυκτικού. Καθώς η κοκαΐνη είναι ένα φυσικό συστατικό παρόν στα φύλλα κόκας, µικροποσότητες κοκαΐνης περιέχονταν και στο αναψυκτικό. Σήµερα η Κόκα-Κόλα χρησιµοποιεί «αποκοκαϊνοποιηµένα» φύλλα κόκας (spent leaves) για να προσδώσει αυτή την ξεχωριστή γεύση που έχει το δροσιστικό υγρό. Εφόσον από τη διαδικασία δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθούν τα αλκαλοειδή της κοκαΐνης σε µοριακό επίπεδο, η Κόκα Κόλα περιέχει ίχνη κοκαΐνης».

Η στάση της εταιρείας

Η εταιρεία Coca-Cola Co. ουδέποτε έχει παραδεχτεί ότι στην παραγωγική διαδικασία χρησιµοποιούνται φύλλα κόκας. Παρά το γεγονός ότι είναι ιστορικά αποδεδειγµένο ότι τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια (βλέπε σχετικό σηµείωµα µε τίτλο «Και λίγο από ιστορία») το φύλλο κόκας µαζί µε το εκχύλισµα από τον καρπό του φυτού κόλα ήταν αναπόσπαστα µέρη της συνταγής, στο επίσηµο site της εταιρείας (www.cocacola.com) δεν υπάρχει καµία απολύτως αναφορά στο «αµαρτωλό παρελθόν».

Στο site υπάρχει ένα link απʼ αυτά που συνηθίζουν να παραθέτουν οι εταιρείες. Στο “Myths and Rumors” (Μύθοι και Φήµες), η εταιρεία δίνει απαντήσεις σε διάφορες φήµες που την αφορούν. Φυσιολογικά, θα περίµενε κανείς ότι η «φήµη» για τη σχέση του προϊόντος µε το φυτό της κόκας θα ήταν από τις πρώτες στις οποίες θα έσπευδε να δώσει απάντηση. Κι όµως. Δεν υπάρχει καµία αναφορά.

Στο link δίνονται απαντήσεις σε άλλα κρίσιµα ερωτήµατα. «Η Coca-Cola χρηµατοδοτεί το Ισραήλ;», «Μπορώ να χρησιµοποιήσω την Coca-Cola ως καθαριστικό υγρό για το σπίτι;», «Η Coca-Cola είχε κάποτε πράσινο χρώµα;»...

Ακόµα και στο ιστορικό µουσείο της εταιρείας, σύµφωνα µε ηλεκτρονικές πηγές (αφού δεν το έχουµε επισκεφθεί ακόµα) δεν γίνεται καµία απολύτως αναφορά στο χρέος της απέναντι στο θαυµατουργό φυτό των Άνδεων, αλλά ούτε και στην προέλευση του ονόµατός της. Στην ηλεκτρονική σελίδα του Μουσείου (http://www.woccatlanta.com/) δεν βρήκαµε καµία αναφορά σʼ αυτό κοµµάτι της ιστορίας του αγαπηµένου αναψυκτικού.

Και λίγη ιστορία (ή το αφεντικό ήταν εθισµένο στη µορφίνη)

Η Κόκα-Κόλα ήταν εφεύρηµα ενός φαρµακοποιού, του Τζον Πέµπερτον (John Pemberton) από την Ατλάντα. Ο Πέµπερτον θέλησε να φτιάξει ένα ποτό, να αντιγράψει στην ουσία το Vin Mariani, ένα είδος κρασιού το οποίο περιείχε κόκα και σχεδόν µονοπωλούσε τους ουρανίσκους των Ευρωπαίων κατά το δεύτερο µισό του 19ου αιώνα. Το αποτέλεσµα ήταν το French Wine Coca. Η δεκαετία του 1880 ήταν η περίοδος κατά την οποία εγκαινιάστηκε η ποτοαπαγόρευση και η Ατλάντα ήταν η πρώτη πόλη των Ηνωµένων Πολιτείων όπου ετέθη σε εφαρµογή. Ο Πέµπερτον συνέχισε τους πειραµατισµούς για να καταλήξει στην Κόκα-Κόλα την οποία (µείον τα µη «αποκοκαϊνοποιηµένα» φύλλα κόκας) απολαµβάνουµε και σήµερα.

Το νέο αναψυκτικό έκανε το ντεµπούτο του στις 8 Μαΐου 1886. Η πρώτη διαφηµιστική καταχώρησή του µπήκε στην εφηµερίδα Atlanta Journal στις 29 Μαΐου του ίδιου έτους. Τον πρώτο χρόνο πουλούσε κατά µέσον όρο εννέα ποτήρια ηµερησίως. Ο Πέµπερτον παρασκεύαζε και διέθετε στην αγορά και άλλα ποτά, αλλά η Κόκα-Κόλα ήταν αυτή που του έφερε τα µεγαλύτερα κέρδη.

Ο φαρµακοποιός από την Ατλάντα ήταν ο ίδιος εθισµένος στη µορφίνη, µια εξάρτηση η οποία τον ακολούθησε µέχρι το θάνατό του, το 1888. Παραδόξως, το marketing των πρώτων εκείνων ηµερών εµφάνιζε το νέο προϊόν µε «θεραπευτικές ιδιότητες κατά του εθισµού στη µορφίνη». Τον ίδιο δεν φαίνεται να τον βοήθησε. Λίγους µήνες προτού φύγει από τη ζωή, πούλησε τα δικαιώµατα σε έναν άλλο φαρµακοποιό, τον Asa Chandler. Ο Chandler εξαγόρασε το προϊόν έναντι του ποσού των 2.300 δολαρίων. Στις αρχές του 20ου αιώνα, η αµερικανική κοινή γνώµη άρχισε να στρέφεται κατά της κοκαΐνης, βάσει της ιδέας ότι η χρήση της οδηγούσε στην όξυνση των φυλετικών αντιπαραθέσεων, κυρίως επειδή την έπαιρναν οι µαύροι (βεβαίως...) και επιδίδονταν σε «αντικοινωνικές πράξεις». Το 1901, η εφηµερίδα Atlanta Constitution σε σχετικό δηµοσίευµα ανέφερε ότι «η χρήση του ναρκωτικού από τους Νέγρους αυξάνεται µε ανησυχητικούς ρυθµούς. Αναφέρεται ότι σηµαντικός αριθµός αναψυκτικών που διατίθενται στα αναψυκτήρια περιέχουν κοκαΐνη και ότι αυτά τα ποτά, εµµέσως, καλλιεργούν και εµπεδώνουν τη συνήθεια». Σύµφωνα µάλιστα, µε το επίσηµο site του γνωστού κινήµατος Slow Food, η Atlanta Constitution «αφιέρωσε χώρο στην πρώτη της σελίδα για το αν η Coca-Cola προκαλεί εθισµό στην κοκαΐνη» (http://www.slowfood.com/img_sito/riviste/slow/EN/29/coca.html).

Είναι η χρονιά κατά την οποία, σύµφωνα µε πολλές πηγές, ο Chandler έδωσε οδηγίες στον προµηθευτή του να αφαιρέσει από τα φύλλα κόκας το αλκαλοειδές της κοκαΐνης. Αν έτσι έχουν τα πράγµατα, η κοκαΐνη έφυγε αλλά το φύλλο κόκας παρέµεινε. Τι ποσότητα φύλλων κόκας περιείχε η Κόκα-Κόλα, κανείς δεν µπορεί να πει µε σιγουριά. Η Wikipedia στο σχετικό σηµείωµα αναφέρει ότι σε κάθε γαλόνι (περίπου 4,5 λίτρα) αντιστοιχούσαν 5 ουγκιές φύλλου κόκας (περίπου 140 γραµµάρια).

Αλλού αποκοκαϊνοποιούν και αλλού... απολύουν

Στις 6 Φεβρουαρίου 2006, η Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία των Εργατικών Συνδικάτων στον τοµέα των Τροφίµων (EFFAT) η οποία εκπροσωπεί 120 εθνικές εργατικές ενώσεις από 35 ευρωπαϊκές χώρες, διοργάνωσε διαδήλωση έξω από τα κεντρικά γραφεία της Coca-Cola στο Παρίσι.

Οι διαδηλωτές διαµαρτυρήθηκαν για τις συνολικά 500 απολύσεις υπαλλήλων της αµερικάνικης πολυεθνικής στο Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γαλλία και το Ηνωµένο Βασίλειο, καθώς και για τα σχέδια της εταιρείας να προχωρήσει µελλοντικά και σε άλλες απολύσεις, στο πλαίσιο σχεδίων «αναδιάρθρωσης».

Αντίστοιχο σχέδιο εκπόνησε και εκτέλεσε βέβαια περί τα τέλη Ιανουαρίου και το ελληνικό παράρτηµα της Coca Cola, δηλαδή η Τρία Έψιλον: κλείσιµο του εργοστασίου της Αθήνας, µε θύµατα 150 εργαζόµενους σε αυτό (µετά την καθολική κατακραυγή η εταιρεία τούς περιόρισε σε 70).

Τα καθαρά κέρδη των 50 εκατ. ευρώ που είχε η ελληνική Coca-Cola τους πρώτους εννέα µήνες του 2005, προφανώς δεν άφησαν ικανοποιηµένους τους µετόχους. Έτσι, οι διοικούντες την εταιρεία έκριναν ότι θα τους έκαναν πιο ευτυχισµένους κλείνοντας ένα εργοστάσιο και πετώντας στο δρόµο µερικές δεκάδες υπαλλήλους…

Το σωµατείο των εργαζοµένων, µε απεργίες, στάσεις εργασίας και συγκεντρώσεις (έφτασαν να συγκρουστούν και µε τα ΜΑΤ) κατόρθωσε να «κρατήσει» στην εταιρεία 40 υπαλλήλους. Οι υπόλοιποι 30 αποχώρησαν τελικά µε πρόγραµµα εθελουσίας εξόδου. Απολύσεις light δηλαδή…

Χ. Ε. Πολυχρονιάδης